فیلم اولی ها در جشنواره

کارشناسان معتقدند بخش «نگاه نو» نقطه قوت سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر است

کسانی که سینما جدی‌ترین سرگرمی‌شان است، زمستان که رسید حال و هوای فیلم دیدن در جشنواره فیلم فجر به سرشان می‌زند. قصد ایستادن در صف‌های طولانی می‌کنند و در سرمای بهمن در جدول برنامه‌های فیلم‌ها به دنبال نام و نشانی از فیلم‌های مورد علاقه‌شان می‌گردند.

هر کس یک تعریف از فیلم خوب دارد، یک نفر اسم بازیگران فیلم برایش مهم است و برخی هم عنوان کارگردان. خیلی‌ها هم به دنبال قصه پرکشش و جذاب می‌گردند تا کمتر از دو ساعت روی صندلی سینما بنشینند و فارغ از صدای بوق، ترافیک، جر و بحث‌های توی تاکسی، زندگی آدم‌های دیگری را تماشا کنند که شاید با آنها تفاوت چندانی ندارند. امسال هم اگر می‌خواهید همراه سی و یکمین جشنواره فیلم فجر باشید، باید بگویم در بخش نگاه نو - یا همان کارگردان‌های تازه‌کار - تجربه‌های دیدنی یافت می‌شود که اگر خیلی پابند کارگردانان صاحب نام نیستید و فقط می‌خواهید فیلم خوب ببینید، امسال می‌توانید در فهرست فیلم‌هایتان برای چند فیلم کارگردان اولی هم جا باز کنید. برای انتخاب فیلم‌های مورد علاقه‌تان اگر خواستید نگاهی هم به این گزارش بیندازید.

● کارگردان نویسنده

«اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیک‌ترند» نخستین تجربه فیلمسازی نرگس آبیار است که در دنیای ادبیات و رمان‌نویسی چهره‌ای شناخته شده است. آبیار در اشیا از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیک‌ترند، داستان زنی باردار به اسم لیلا را روایت می‌کند که با مشکلی دست به گریبان است. این مشکل اگرچه کوچک و بی‌اهمیت به نظر می‌رسد، اما برای او بزرگ است. گلاره عباسی، حسام بیگدلو، گیتی معینی، فاطمه شکری، امیر غفارمنش، مهران رجبی، ساقی زینتی، رامسین کبریتی، جواد زیتونی، مینا نوروزی، عباس صفا و نازنین بابایی از بازیگران این فیلم هستند.

● شهر در دست دیوها

انیمیشن «افسانه سرزمین گوهران» را مجید شاکری تهیه و کارگردانی کرده است. این محصول، مرکز پویانمایی صبا فیلم در مورد پسر نوجوانی‌ است که در شهر افسانه‌ای «گوهران» زندگی می‌کند. موقعیت شهر به خاطر سنگ اسرار‌آمیز «گوهران» توسط دیوها به خطر می‌افتد و دیوها بعد از ربودن سنگ قصد دارند شهر را هم به تصرف خود درآورند. ماجرا از آنجا آغاز می‌شود که «آریو» قهرمان داستان ما با دوستانش تلاش می‌کنند سنگ را به شهر برگردانند غافل از این که پس از این کار ماجراهای دیگری در راه است. افسانه سرزمین گوهران به شیوه دوبعدی و سه‌بعدی ساخته شده است.

مجید شاکری، انیمیشن‌های مجموعه ۱۳ قسمتی «هوهوخان باد مهربان»، مجموعه ۵۲ قسمتی «چی می‌شد اگه!» و سریال ۲۰ قسمتی «آریو پهلوان کوچک» را در کارنامه هنری خود دارد.

● داستانی در روستاهای بویراحمد

«او خوب سنگ می‌زند» را سیدهادی محقق، کارگردانی و ابراهیم اصغری تهیه کرده است. این فیلم که رای اکثریت هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر را کسب کرده، بیش از یک ماه در روستاهای کهگیلویه و بویراحمد فیلمبرداری شده است. این فیلم داستان نوجوانی است به نام بردو که پدر خود را از دست داده و همراه برادر و مادر خود زندگی می‌کند. او به خاطر این که بتواند زندگی خود را سر و سامان دهد راهی سفری می‌شود که طلب پدر خود را پس بگیرد که در میانه راه درگیر اتفاقاتی ناخواسته می‌شود.

در این فیلم احمد درخشان، ساعد سهیلی، داوود عین‌آبادی، سمیه سیروس مقدم و قربان نجفی بازی می‌کنند.

سیدهادی محقق سال‌ها به عنوان دستیار کارگردان در سینما فعالیت داشته و چند فیلم مستند ساخته است.

● زندگی شهید بهنام محمدی

«بزرگمرد کوچک» به کارگردانی صادق دقیقی و تهیه‌کنندگی پروانه مرزبان و حبیب اللهیاری ساخته شده است. داستان فیلم به اوایل جنگ و حمله عراق به خرمشهر بازمی‌گردد و با محوریت زندگی شهید بهنام محمدی است. این نوجوان تنها به انگیزه دفاع از آب و خاک و ناموس، رشادت‌های بسیاری از خود نشان داده است. در این فیلم شبنم قلی‌خانی، پویا امینی، سوگل طهماسبی، حبیب اللهیاری، پرهام دلدار، جواد سلام‌پور، مجتبی قربانی و جمعی از بازیگران اداره تئاتر آبادان به ایفای نقش می‌پردازند.

● تولیدات تلویزیونی

«تابستان طولانی» به کارگردانی علی خزاعی‌فر و تهیه‌کنندگی سیاوش حقیقی است و از تولیدات ویژه صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی به شمار می‌رود.

داستان این فیلم در مورد سال‌های اولیه جنگ تحمیلی علیه مردم شریف ایران است. روستایی دورافتاده در جنوب خراسان که تمام مردان آن برای حفظ کیان این مرز و بوم به جبهه می‌روند ... . تابستان طولانی در ژانر کودک و نوجوان و دستمایه قراردادن روزهای حماسه و دفاع مقدس و با گویش مشهدی تولید شده است. در این فیلم حسین طاهری، کیوان صباغ و روشنک سه قلعه‌گی همراه با هنرمندی امیرحسین رفیعا به ایفای نقش می‌پردازند. دکتر علی خزاعی‌فر، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و همچنین سردبیر مجله مترجم است. او در این سه سال اخیر به فیلمسازی روی آورده و تله فیلم‌های خیابان ارگ، کویر و کبوتر با کبوتر را برای صدا و سیمای جمهوری اسلامی مرکز خراسان رضوی و سیمای مراکز استان‌ها ساخته است.

● بازگشت پس از ۲۵ سال

«خاکستر و برف» ساخته روح‌الله سهرابی و تهیه‌کنندگی فرهاد گلی است. این فیلم به داستان مردی به اسم احسان می‌پردازد که پس از ۲۵ سال به ایران برمی‌گردد تا با صمیمی‌ترین دوست خود که زندگی‌اش را مدیون اوست برای آخرین بار تجدید دیدار کند و همین مساله، اتفاقات ناخواسته دیگری را برای او رقم می‌زند ... .

این فیلم برگرفته از یک حادثه واقعی برای رزمنده‌ای است که در یکی از عملیات‌های دفاع مقدس مفقودالاثر شده است.

کامبیز دیرباز، میترا حجار، قربان نجفی، سیامک ادیب، محمدباقر صفانور، ژیلا شاهی، نصرت شاه‌نظری، وجیهه لقمانی، اسماعیل زنگل گیاه، سیدمهدی سجادپور و حسین مسلمی نائینی از بازیگران این فیلم هستند.

● یک «خسته نباشید» پرحاشیه

«خسته نباشید» را محسن قرایی کارگردانی کرده و توسط سازمان توسعه سینمایی سوره حوزه هنری تهیه شده است. این فیلم که ابتدا همکاری مشترک قرایی و افشین هاشمی بود، در اواسط فیلمبرداری به مشکل برخورد و با کناره‌گیری هاشمی و یکی از بازیگران فیلم (باران کوثری) ادامه یافت.

غوغا بیات، جلال فاطمی، حسام محمودی، فرزاد باقری و رویا افشار بازیگران این فیلم هستند.

فیلم داستان رومن و ماریا زوجی جهانگرد است که درگیر اختلافاتی با یکدیگرند. آنها در میانه سفر خود در ایران با موسسه جهانگردی طرف قراردادشان به مشکل برمی‌خورند تا این که مرتضی مستخدم اخراجی هتل به کمک پسرعمه‌اش برای آنها نقشه می‌کشند.

محسن قرایی در فیلم‌های محمد(ص)، یه حبه قند، صد سال به این سال‌ها، لطفا مزاحم نشوید و وقتی همه خوابیم دستیار کارگردان و برنامه‌ریز بوده است.

● روحیه صلح‌طلبی ایرانیان

«رنجرو» به کارگردانی احسان عبدی‌پور و تهیه‌کنندگی ادریس عبدی‌پور از تولیدات صدا و سیمای مرکز بوشهر است. این فیلم داستان پسری است که در روستای اطراف نیروگاه اتمی بوشهر (هلیله) با پسرروسی از خانواده مهندس‌های نیروگاه دوست می‌شود و اتفاقات جدیدی رقم می‌خورد. این فیلم که گویا به «تنهای تنهای تنها» تغییر عنوان داده، افتخار ملی و روحیه صلح‌طلبی ایرانیان را نشان می‌دهد.

میثم فرهومند، آرمان هوانسیان، ابراهیم تمهید، عباس جوادی، آنا پانوسیان، تیگران خزمالیان، عباس باک، حسین قفلی، محسن مکاری و غلامرضا فرح‌زاده برخی بازیگران این فیلم سینمایی هستند.

● یک «روز روشن» در جشنواره

«روز روشن» به کارگردانی حسین شهابی و تهیه‌کنندگی غلامرضا گمرکی یکی از فیلم‌هایی است که مورد توجه هیات انتخاب جشنواره قرار گرفت. داستان این فیلم درباره زن جوانی است که برای نجات جان یک نفر از اعدام به دنبال شاهدی است تا در دادگاه شهادت دهد... . پانته‌آ بهرام، مهران احمدی، روناک یونسی، سودابه بیضایی، امیررضا دلاوری، وحید آقاپور، فرهاد مهدوی، امین ایمانی، امیراسدزاده، مهدی صفاری، فرخنده فرمانی‌زاده، پارمین محجوب، بهرام بهبهانی و... در این فیلم بازی می‌کنند.

● نمونه‌ای از سینمای نوین اجتماعی

«سر به مهر» به کارگردانی هادی مقدم‌دوست و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی ساخته شده است. فیلمنامه این فیلم را حمید نعمت‌الله و هادی مقدم دوست نوشته‌اند که روایت داستان دختری تنها و خسته‌ای است که کمک‌های یک دوست باعث بهبود شرایط‌ او می‌شود، اما این دختر برای معرفی این دوست به دیگران شهامت کافی ندارد و... .

در این فیلم لیلا حاتمی، آرش مجیدی و خاطره اسدی جلوی دوربین رفته‌اند. گروه ساخت فیلم و سوابق همکاری نعمت‌الله و مقدم دوست در فیلم «بی‌پولی» و سریال «وضعیت سفید» در ساخت نمونه‌های ویژه سینمای نوین اجتماعی در ایران امیدها برای تولد یک نمونه جالب‌توجه دیگر در سینمای اجتماعی جدید را بشدت افزایش داده است. داستان سر به مهر بظاهر با محوریت موضوع نماز در جریان است.

● پشت صحنه سینما

«من عاشق سپیده صبحم» به کارگردانی علی کریم ساخته شده است. کریم سابقه فعالیت در عرصه تئاتر و سینما را به عنوان بازیگر و دستیار کارگردان دارد. او فیلم‌های کوتاهی چون «زرد، آبی، قرمز»، «آسانسور» و«چاله» را در کارنامه خود ثبت کرده است. این فیلم که پیش از این «من از سپیده صبح بیزارم» نام داشت، درباره پشت صحنه سینماست. در این اثر بابک کریمی، امیر عزیزی، محمد احمدی، هوشنگ رادی‌پور، علی علویان، مهدی امینی، مسعود سلیمانی، حسین اسکندری، مهسا ظریف و... بازی می‌کنند. این فیلم با بالاترین آرای هیات انتخاب به بخش مسابقه راه یافته است.

● فجایع طالبان

«یک، دو، سه... پنج» به کارگردانی محمد معیری ساخته شده است. این فیلم که فجایع طالبان را در سال ۱۹۹۹ روایت می‌کند، اثری جاده‌ای است که سکانس‌های خارجی بسیاری دارد. یک، دو، سه... پنج روایت پنج زندانی است که محکوم به اعدام هستند و باید توسط دو عضو طالبان برای ایجاد رعب و وحشت در شهر دیگری اعدام شوند که در حین این جابه‌جایی یکی از این زندانیان موفق به فرار می‌شود و ماموران به خاطر این که جان خودشان در خطر نیفتد، مجبور به جایگزینی فردی دیگر به جای زندانی فراری می‌شوند.

همایون ارشادی، عبدالولی تلاش، فرهاد خردمند، آناهیتا افشار، شفق چوپان، حسن نوری، ایرج صادقی طاری، فرهاد اخلاقی، علی باقری، حمیدرضا آذرنگ، امیر مولوی و علی جاویدفر از بازیگران این فیلم هستند.

● فیلم رزروی در بخش نگاه نو

فیلم «تاج‌محل» به کارگردانی دانش اقباشاوی به عنوان فیلم رزرو بخش مسابقه نوعی نگاه یا فیلم اولی‌ها اعلام شده است.

دانش اقباشاوی تاکنون دستیار فیلمسازانی چون ابراهیم حاتمی‌کیا، احمدرضا درویش، عبدالرضا کاهانی و... بوده است و این فیلم اولین کار بلند سینمایی او محسوب می‌شود.

فیلم تاج محل با توجه به فرهنگ بومی خوزستان و با محوریت خانواده، داستان مرد شصت ساله‌ای را که در آبادان زندگی می‌کند، تصویر می‌‌کند. این مرد انسان مذهبی و متدینی است و کارهایی انجام می‌دهد که تاثیر خوبی بر شاکله کلی خانواده می‌گذارد. تمام فیلمبرداری این فیلم در جنوب کشور انجام شده است و تنها بازیگر چهره این فیلم پریوش نظریه است و بقیه بازیگران از همان منطقه جنوب هستند.

آزاده کریمی