نمادهای شخصی/ انسان‌شناسی و روان‌کاوی (4)

وود کراک/ برگردان: فاطمه سیارپور

در مطالعه‌ بر  صوفیان زاهد  اسری لانکان سینهالس، گاناناث اوبیسکر بر نمادی از شرایط ریاضت تمرکز کرده است: موهای بافته‌شده‌ی پیچیده، که با لینگام(نماد ذکر که در پرستش سیوا – خدای هندوان- به کار می‌رود- توضیح مترجم) (فالوس) مرتبط است. در مجموعه مصاحبه‌های عمیق با چندین زن، وی فهمید که چگونه آنان از این نمادهای مذهبی جمعی برای مشکلات شخصی و عاطفی خویش در زندگی استفاده می‌کنند ...(اوبیسکر،1981). وی چنین نمادهایی را – نمادهای عمومی شناخته‌شده که به هر حال، معنای عمیق و شخصی منحصر به فردی را حفظ می‌کنند- "نمادهای شخصی" نامید. او به بحث مفصلی در کتابش بر اساس همین مصاحبه‌ها با تعداد زیادی از این صوفیان زاهد داشته است که[ در نتیجه‌ی آن] "نمادهای شخصی" ممکن است اظهارعواطف پیچیده، آرزوهای ممنوع و احساس گناه باشد. هر فرد این نمادهای عمومی را مختص خود دانسته  و به عنوان نوعی نشانه‌ی شخصی آن را تدارک می‌بیند. در کتاب بعدی‌اش (اوبیسکر، 1990)، او این تفکر را توسعه و در یک شباهت نسبی با مفاهیم «عمل رویا» (فروید، 1900/ 1955) و «عمل فرهنگ» : دگرگونی تخیلات شخصی به نمادهای جمعی » قرار داد. اصطلاح اوبیسکر از «نمادهای شخصس» در انسان‌شناسی روانکاوی به طور متداولی رایج شد. کار اولیه‌ی وینست کراپانازانو برخی از نکات شبیه به شکل جن‌های زنانه را به دست می‌دهد. آیشا گندیشا، یک بختک پلید مراکشی که مردان را در خواب اغوا و  وادار به ازدواج با خود می‌کند. عروس حسود، به هیچ رقیبی در زندگی واقعی مردانی که خواب او را می‌بینند، اجازه نمی‌دهد. در حالی که هر مرد به وسیله‌ی وی در رویاهای خودش  به دام می‌افتد و کشمکش‌های شخصی‌اش در رویاها بیان می‌شود، با وجود این بختک یک روح فرهنگی مشترک است. کراپانازانو به چنین حاملان فرهنگی مهیاشده برای تخیلات شخصی« عناصر نمادین قابل تفسیر» می‌نامد که بر حسب کشمکش‌های فردی می‌تواند« به طور نمادین سازوار و مصمم» باشد.

مشارکت‌های انسان‌شناختی در درمان‌های روانی

درمان بیماری‌های پسیکوز موضوعی برای زمینه‌های قابل توجه در انسان‌شناسی روان‌کاوی در جوامع غیرغربی است. برنامه‌های درمان روانی که به شکل بومی برای فرایندهای درمانی یک‌پارچه می‌شوند نتایج مشکلی دارند. یک مثال شناخته‌شده برنامه‌ی اجراشده به وسیله‌ی تی.آدوی لامبو در ناروی نیجریه است که در میان بیماران خانواده‌های روستایی نارو به عنوان بخشی از فرایند درمان کار کرد و در زندگی خانوادگی آنان مشارکت کرد. وی از درمان‌های بومی در کنار روان‌کاوی به عنوان بخشی از درمان استفاده کرد( لامبو، 1964).

درمان‌های روان‌کاوانه‌ی پسیکوز در آمریکای شمالی به وسیله‌ی دو روان‌کاوی انسان‌شناس راه‌گشایی شد. برایس بویر که با همسر انسان‌شناسش روث در میان سرخپوستان بومی زندگی کرد و کار میدانی گسترده‌ای بر روی آنان انجام داد (به حدی که به یک شمن سرخپوست نزدیک شد: بویر، 1964)، یکی از اولین روان‌کاوانی ایالات متحده برای به عهده‌گرفتن درمان‌های روان‌کاوانه بر بیماران پسیکوز بود. موفقیت‌های وی دیگران را نیز تشویق کرد و به تشکیل نهاد بویر در سانفرانسیسکو منجر شد. برنامه‌ی درمانی فوق‌العاده موفقیت‌آمیز وی برای پسیکوزبه وسیله‌ی ویلی آپالون توسعه یافت و به کار گرفته شد. وی روان‌کاوی از هائیتی با آموزش‌های انسان‌شناختی همراه با همکلاسی‌هایش دانیل برگرون و لوسی کانتین بود. آپالون بر وادو مطالعات انسان‌شناختی برای کسب مدرک سوربن در فلسفه را انجام داد(آپالون، 1998)، و همراه با برگرون و کانتین روان‌کاوی بر مبنای برنامه‌ی درمانی جوانان پسیکوتیکی کبک بناکردند(آپالون، برگرون و کانتین، 2000). این برنامه به وسیله‌ی گیفریک( گروه میان‌رشته‌ای فرویدی برای پژوهش و مداخله‌های کلینیکی) بیماران روانی را با محیط‌درمانی درآمیخت(برنامه‌های هنری و بحث گروهی)، روابط دوستانه با رئیس و درمان روان‌کاوانه‌ی فردی بر مبنای [آموزه‌های] لکانی. مشارکت انسان‌شناسان در این برنامه مصاحبه با بیماران، مطلعه‌ی الگوهای در بیماران، سابقه‌ی خانوادگی و مشارکت در فرایندهای درمانی هر بیمار است. این برنامه نتایج مؤثری داشته است، بیش‌تر بیماران در نهایت به این نکته رسیدند که نیازی به بستری‌شدن ندارند(اکثر آنان بعد بارها بستری‌شدن به این برنامه وارد شده بودند) و بسیاری از آنان زندگی یا کار یا مطالعه‌ی پرباری یافتند(آپالون، برگرون و کانتین، 2000، 1990). این برنامه می‌تواند در یک‌پارچه‌سازی رویکردهای انسان‌شناختی و روان‌کاوی برای یک برنامه‌ی درمانی مؤثر مورد توجه قرار بگیرد(آپالون، 1999)

 

 

 

ترجمه‌ای از کتاب:

Encyclopedia of Medical Anthropology: Health and Illness in the World's Cultures Topics - Volume 1; Cultures -, Volume 2

با عنوان:

Psychoanalysis and Anthropology / Waud H. Kracke

 

ترجمه‌ی بخش‌های قبلی:

انسان‌شناسی و روان‌کاوی(1)

http://anthropology.ir/node/22564

فهم روان‌کاوانه‌ی مناسک درمان و پیش‌گیری/روان‌کاوی و انسان‌شناسی(2)

http://anthropology.ir/node/22661

انسان‌شناسی و روان‌کاوی(3)-مناسک به عنوان پیش‌گیری: تشییع جنازه، سوگواری و عمل به خاطرآوردن

http://www.anthropology.ir/node/22812

 

 

پرونده‌ی فاطمه سیارپور در انسان‌شناسی و فرهنگ:

http://www.anthropology.ir/node/22543

 

ایمیل نویسنده: [e-mail]

 

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ»
http://www.anthropology.ir/node/21139

ویژه نامه ی نوروز 1393
http://www.anthropology.ir/node/22280

دوست و همکار گرامی
چنانکه از مطالب و مقالات منتشر شده به وسیله «انسان شناسی و فرهنگ» بهره می برید و انتشار آزاد آنها را مفید می دانید، دقت کنید که برای تداوم کار این سایت و خدمات دیگر مرکز انسان شناسی و فرهنگ، در کنار همکاری علمی،  نیاز به کمک مالی همه همکاران و علاقمندان وجود دارد.
کمک های مالی شما حتی در مبالغ بسیار اندک، می توانند کمک موثری برای ما باشند:

شماره حساب بانک ملی:
0108366716007

 شماره شبا:
 IR37 0170 0000 0010 8366 7160 07

 شماره کارت:
6037991442341222

به نام خانم زهرا غزنویان