سرژ کلوزیو: خاموشی متفکر باستان شناسی خاورمیانه

کوروش محمدخانی

باستان شناس
2009-1945

پرو.فسور سرژ کلوزیو(Serge Cleuziou) استاد باستان شناسی خاورمیانه دانشگاه پانتئون –سوربن، پاریس 1 و پژوهشگر مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه(CNRS) در 7 اکتبر 2009 پس از گذراندن یک دوره بیماری سخت، در سن 64 سالگی در پاریس درگذشت.
کلوزیو از سال 1972 فعالیت های خود را در مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه(CNRS) آغاز نمود. وی که متخصص دوره برنز و اوایل دوره عصر آهن در خاورمیانه بود، از سال 1978 به صورت رسمی با ماموریت در شمال ایران به پژوهش مشغول شد. پس از انقلاب اسلامی در ایران و منع فعالیت گروه های باستان شناسی در ایران، کلوزیو فعالیت هایش را عربستان ادامه داد.
وی که سرپرست هیات باستان شناسی (Du village à l'État au Proche et Moyen-Orient) در لابراتوار باستان شناسی و علوم عهد قدیم (ArScAn) بود، از سال 1985 طی هفده فصل کاوش و بررسی و 2 طرح مطالعاتی در عربستان و عمان به همراه همکار ایتالیای خود، موریتزیو توزی(کاوشگر شهر سوخته) تحول بزرگی در مطالعات عصر برنز و آهن خاورمیانه ایجاد نمود.
وی علاوه بر پژوهش عصر برنز در نواحی مختلفی در عربستان سعودی، کاوش ها و پژوهش هایی نیز در العین امارات، ام جیدر بحرین، یمن و فراتر از تنگه هرمز و در سرتاسر خلیج فارس، ایران، ترکمنستان و عراق انجام داد. او از معدود پژوهشگرانی بود که دارای قلمرو اطلاعاتی وسیع و توسعه دهنده روش های نوین میدانی در باستان شناسی بود. همیشه آخرین روش های علمی را در پژوهش ها و فعالیت های میدانی به کار می گرفت. روش هایی چون استفاده از سیستم GPS، آنالیزهای دیرین محیط شناسی(گیاه-باستان شناسی، دیرین آب و هواشناسی، رسوب شناسی و...)، مطالعات آماری، شبیه سازی و.... او توانایی شگفت انگیزی در به کارگیری متخصصان زمینه های مختلف در پژوهش های میدانی و مطالعاتی داشت.
علاقه فراوان او به تدریس باعث شد، وی که از سال 1978 در مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه(CNRS) فعالیت می کرد، در سال 2003 با انتخاب کرسی استادی دانشگاه پاریس 1، پانتئون- سوربن به انتقال تجربیات و دانش خود به دانشجویان و مشتاقان علم بپردازد. این علاقه باعث شده بود که او بیش از حد مجاز تعیین شده اداری به راهنمایی پایان نامه ها و رساله-های دانشجویان بپردازد. همیشه به دانشجویان خود می گفت:" با تمام نیرو به جلو برو، من با تو هستم." و این باعث افزایش اعتماد به نفس به دانشجویان در انجام پژوهش هایشان می شد.
پروفسور سرژ کلوزیو دارای انتشارات مختلفی بود. از جمله بیش از 100 مقاله علمی در نشریات معتبر علمی، شرکت در بیش از 79 کنفرانس بین المللی و بیش از 140 کنفرانس علمی. همچنین وی دسترنج سال ها فعالیت خود را با همکاری موریتزیو توزی در سال 2007 در کتاب:
“The prehistoric foundations of Early Arabian Civilization in Oman”
منتشر نمود. او همچنین عضو کمیته کاوش های وزارت امورخارجه، مدیر گروه باستان شناسی دوره تاریخی دانشگاه پاریس 1 و مدیر بسیاری از طرح های تحقیقاتی بود.
باشد که دانشجویان وی ادامه دهنده میراث فکری او باشند.

کوروش محمدخانی
دانشجوی دکتری باستان شناسی، دانشگاهLumiere [e-mail] 2