محیط شناسان فرهنگی معاصر (2): ژنویو بدوشا

سمیرا قاسمی

ژنویو بدوشا Geneviève Bédoucha قوم شناس فرانسوی ست که هم اکنون مدیر پژوهش در مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه CNRS می باشد. بدوشا را پیش از یک مدیر می توان یک پژوهشگر عالی دانست.  او 3 پژوهش را در یمن در سالهای 1984، 1985و 1986 در مناطق وادی نوشور، وادی آکوان، و غرب سادا به انجام رسانیده است wâdî Nushûr / wâdî ‘Akwân, à l’est de Sa‘da. بدوشا متخصص آبیاری irrigation  و مولف کتابی با عنوان آب یار توانگر   L’eau, l’amie de puiss،پژوهشی در جنوب تونس، می باشد . وی در واقع با مطالعه بر روی تونس و یمن دست به پژوهشی مقایسه ای زده است. او وادی را برگزیده زیرا به باور وی در آنجا هنوز می توان تماشاگر نظامی بود که پای مدرنیته به آنجا باز نشده است. ژنویو بدوشا با انسان شناسان بوم شناس همکاری می کند و خود یک  éco-anthropologist می باشد. یکی از موضوعات میان رشته ای پژوهش های او "زمین ها، تنوع زیستی و محصولات بومی" ست. برخی از حوزه هایی که بدوشا هم اکنون در آنها فعالیت می کند به قرار زیر می باشند:
1.    ارتباطات میان نظام های آبیاری و ساختارهای اقتصادی- اجتماعی
2.    مدیریت آب و جامعه در سطح کلان
3.    مدیریت آبها و جامعه در مناطق خشک و در مناطق مرطوب
4.    تناقض مدیریتی در مناطق مرطوبی که با مشکل کم آبی روبرو هستند
5.    نظام های فناوری تولید
6.    مکان رویارویی و گفتگو میان" بازیگران " گوناگون؛ کشاورزان، شکارچیان، دوستداران طبیعت.
7.    برداشتهای گوناگون از طبیعت. چشم انداز ساخته شده، چشم انداز طبیعی
یکی از کتابهای موفق در انسان شناسی بوم شناختی کتاب "سوسوی ماه در یمن، احساسات و سردرگمی های یک قوم شناس" اثر بدوشا ست. او در کتابش به توصیف تجربه یک کار میدانی در یمن پرداخته است. تجربه ای منحصر به فرد که یکباره در سال 1986 به دلیل مسائل مدیریتی متوقف شد. زمانی که بدوشا در سال 1984 برای نخستین بار به یمن سفر کرد، تنها یک قوم شناس تازه کار بود ( آنچنان که خودش ذکر کرده). اما در این سفر داده هایی را با موضوع آب در منطقه ای بیابانی گردآوری کرد و پس از چند سال، کتاب "آب دوست توانگر" را بر اساس پژوش های همان سفر منتشر نمود. نخستین مسئله ی حیرت آوری که خواننده حین خواندن این کتاب با آن روبرو می شود این است که در این منطقه ی خشک ، اگر چه زنان در مصرف آب صرفه جویی بسیار می کنند اما از جانب مردهای روستا چندان ملاحظه ای دیده نمی شود. بدوشا در کتابش یاد آور می شود که هیچ مردی را ملاقات نکرده که در مصرف آب کوچکترین تردیدی به خود راه دهد. به طور قطع، تفسیر این مسئله دشوار و دارای پیچیده گی هایی ست، این که آیا واقعا این مسئله در مورد مردان روستا صدق می کند یا نتیجه گیری او ناشی از عدم تسلط بر زبان عربی و یا تفاوتهای جنسیتی می باشد. به هر روی این نکته هم قابل توجه است که بدوشا در کنار خود از همراهی گیانی Gianni، قوم شناس و متخصص جهان عرب ،بهره مند بوده است. در نخستین بخش کتابش بدوشا با قلم یک قوم شناس، به توصیف زندگی پرماجرایش در میدان تحقیق می پردازد. امروز بدوشا در پاریس و در مرکز پژوهشی CNRS متخصص مدیریت آب در جامعه ی عرب است.
کتاب ها:
2008: در دلتای بین النهرین، پیوستن نگاه ها و نوشتارها، " نگاه بوم شناختی"
2008 : « Dans le delta mésopotamien, confluence de regards et d’écritures », in T. Barthélémy et M. Couroucli éds, Ethnographes et voyageurs. Les défis de l’écriture. Éditions du CTHS, coll. « Le regard de l’ethnologie », pp. 36-54.

2006: تقسیم بندی آب: سازگاری اجتناب ناپذیر. نمونه هایی از جوامع ساکن در آبادی
2006 : « Répartir l’eau : l’indispensable entente. Exemples de sociétés oasiennes », in J.-P. Gélard éd., L’eau source de vie, source de conflits, Presses universitaires de Rennes. Actes du 15e Carrefour de la Pensée organisé par Le Monde diplomatique et les Amis des Carrefours de la Pensée, Le Mans, 11-13 mars 2005. pp. 73-82.
خسوف در یمن. احساسات و سردرگمی های یک قوم شناس
 
Éclipse de lune au Yémen. Émotions et désarrois d'une ethnologue
Bédoucha G.
(2004) 360 p., ill. [hal-00346625 − version 1]

آب، یار توانگر . یک آبادی در جنوب تونس
 
‘ L'eau, l'amie du puissant'. Une communauté oasienne du Sud tunisien.
Bédoucha G.
(1987) 427 p., fig., ill. [hal-00346627 − version 1]


تماس:

Contact : [e-mail]
منابع:

etudesrurales.revues.org/document3253.html
http://www.ecoanthropologie.cnrs.fr/spip.php?article309
cy.revues.org/document193.html
www.123people.fr/s/geneviève+bédoucha