دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

از معیشت مردم تا توسعه نیافتگی و محرومیت



      از معیشت مردم تا توسعه نیافتگی و محرومیت
صدیق حسین زاده

بسیاری از معضلات اجتماعی که امروزه جوامع و ملل مختلف با آن درگیر هستند و دولت ها سعی در بر طرف نمودن آن دارند مربوط به زمان و موقعیت جغرافیایی خاصی نیستند و از وقتی بشر به تمدن های مختلف تقسیم شد این مشکلات به شکلی و در زمانی مشخص خود را نشان داده اند و دولت هایی که در برخورد با بلایای پیش  آمده اجتماعی به موفقیت دست یافته اند امروز به عنوان قدرت های اول اقتصادی در جهان شناخته می شوند.
ورود یک معضل اجتماعی گاهی ممکن است اثرات مخربی در اقتصاد جامعه بگذارد به طوری که سایه  آن تا مدتها بر تصمیم گیری های بزرگ و سرنوشت ساز کشورها سنگینی کند و  شکاف طبقاتی در جهان تنها به عنوان یکی موانع توسعه اقتصادی شناخته می شود و در قرن حاضر دول مختلف سعی بر از  بین بردن این شکاف در جهت رسیدن به توسعه پایدار هستند .
فقر دلیل اصلی و غیر قابل انکاری است که باعث شکاف عمیقی بین طبقات و قشر های مختلف در کشور ما  شده است و در بسیاری نقاط از کشورمان مردم مشکلات و معضلات تازه ظهوری پیدا کرده اند و فقر خسارات جبران ناپذیری بر وضع اقتصادی ، اجتماعی و حتی سیاسی این مناطق گذاشته است.
در استان سیستان بلوچستان  که بسیاری  از مردم آن وضع اقتصادی مناسبی ندارند و گذراندن زندگی در زیر چتر خط فقر مبدل به عادتی اجباری برای ادامه حیات آنان شده است.، یعنی درآمد روزانه آنان کفاف خرج و دخل زندگی آنان را نمی دهد و  و شکاف طبقاتی معنی و مفهوم خود را از دست داده و پدیده های جدیدی مثل تروریسم ، اعتیاد ، قاچاق مواد مخدر و کالا ، بیماریهای مزمن و ... مصائبی هستند که فقر به همراه خود برای خانواده های منطقه به ارمغان آورده است.
تروریسم
در طول تاریخ  بشر  بزرگترین جنگ ها بر اساس اهداف سیاسی که دیکتاتورها در سر می پروراندند  به وقوع پیوسته است ، جنگ هایی که  تا به امروز هم ادامه دارند و بوده اند شاهان و جنگ آورانی که شهرت خود را در کشتن بسیار انسانهای بی گناه بدست آورده اند از چنگیز خان مغول گرفته تا آدلف هیتلر نازی همگی  هدفشان کشور گشایی و سلطه بر دیگران بوده است.
اما آنچه مسلم است افراد بسیاری که در این استان دست به آدم کشی و ترور  زده اند هیچ گونه ریشه مذهبی و سیاسی نداشته اند  و به گواه اعترافاتی که از آنها در رسانه های مختلف پخش شده  ، یکی از دلایل مهم آنها در اقدام به ترور و یا پیوستن به گروهک های تروریستی نداشتن وضع معیشتی مناسب و درآمدی ثابت برای گذران زندگی بوده است ، جوان بیکار و فقیر حاضر شده با دریافت مقداری پول ناچیز ،دست به چنین حماقتی بزند و خانواده های بسیاری را داغ دار کند پر واضح است فردی که داری شغل و درآمد کافی باشد و رفاه و آسایش مالی و اقتصادی داشته باشد هرگز حاضر نیست از خانه و کاشانه و آسایش خود بگذرد زیرا وی نه پیرو مکتبی خاص است و نه  به دنبال دفاع از ایدئولوژی که دیگران برای او ساخته اند بلکه فقط دغدغه او نان است.

اعتیاد
از قدیم الایام گفته اند و هنوز هم خیلی ها  می گویند بیکاری موجب مرض است ، چرا که هر فردی با توجه به  توانایی و تخصصش نیاز های شخصی و اجتماعی دارد و وقتی به دست آوردن آنها را محال می داند ، تحمل سختی این بی عدالتی را فقط در همنشینی با مواد افیونی می داند تا با او درد دل کند و نم نمک به او وابسته می شود ، افیون  در رگ های جوان ناکام جا خوش می کند و داستان زندگی یک انسان که می توانست بسیار روشن تر باشد همانند تاریکی شب پایان می یابد و خانواده ای نان آورش را از دست می دهد. نبود فرصت های برابر همیشه حضور پر رنگی در این استان داشته و این بی عدالتی باعث گرایش بسیاری از مردم بخصوص جوانان به اعتیاد شده است .

قاچاق مواد مخدر و  کالا
ایران هم اکنون به عنوان معبری برای حمل مواد مخدر به مقصد اروپا و کشور های حاشیه خلیج فارس است و حجم بالایی از ترانزیت مواد مخدر از طریق کشور ما صورت می گیرد و استان سیستان و بلوچستان هم با توجه به هم مرز بودن با کشور افغانستان بزرگترین تولید کننده مواد مخدر در دنیا به نحوی که 90 درصد هروئین مصرفی در قاره اروپا و 70 درصد موادمخدر مورد نیاز در سراسرجهان، از همین گلها و ساقه های خشخاش در افغانستان تهیه و توسط مافیای بین المللی موادمخدر به بازارهای آسیا، اروپا و آمریکا ترانزیت و قاچاق می شود  و از سویی دیگر کشور همیشه آشفته و درگیر جنگ ها ی پراکنده داخلی پاکستان نیز نقش مهمی در وارد شدن  مواد مخدر به کشور دارند و این مرزها  که می توانست به عنوان یک امتیاز برای ما محسوب شوند در بعضی مواقع تبدیل به تهدیدی بزرگ می شوند و کسانی که از بیکاری به تنگ آمده اند و یا می خواهند ره صد ساله را یک شبه طی کنند به این کار روی می آورند شغلی که پایان آن یا مرگ در صحراهای نواحی مرزی با پاکستان و افغانستان است و یا مرگ پای جوبه دار قانون.
صادرات و یا واردات کالاهای ممنوعه و انحصاری، مثل انسان، مواد مخدر ، سوخت ، نفت ، گازوئیل ، بنزین ، اسلحه و ده‌ها مورد دیگر، را می‌توان از مصادیق قاچاق نامید که می شود با برنامه ریزی صحیح در بازرچه های مرزی استان  ، برای بسیاری از کسانی که با جان خود و دیگران بازی می کنند ایجاد اشتغال پایدار کرد.

شیوع انواع بیماریها
 تغذیه صحیح و متعادل نه تنها پدیده رشد را میسر می سازد و به تندرستی و طول عمر می انجامد ، بلکه با تاثیر بر روی اعصاب و روان سبب رشد فکری و نمو نیروهای روانی می گردد تا اوایل قرن نوزدهم مفهوم غذا خوردن فقط پرکردن شکم بود و احساس گرسنگی بشر را وادار می‌کرد تا آنچه را در دسترس خود می‌دید بدون توجه به کمیت و کیفیت آن مصرف کند ولی مردم دنیای جدید نیاز انسان به غذا را یکی از احتیاجات ذاتی یا فیزیولوژیک می دانند که مهمترین عامل بقای زندگی و طول عمر می باشد.
 بر اساس آمارهای جهانی سو تغذیه مهمترین عامل مرگ و میر در کودکان است ودر کشور ما استان سیستان و بلوچستان مقام نخست را به لحاظ سوء تغذیه در کشور دارد. برای داشتن یک جامعه سالم ، بانشاط و پویا تغذیه مناسب جزو اولین ضروریات آن جامعه است وقتی در جامعه ای از آشامیدن آب سالم و غذاهای مختلف محروم باشد آن جامعه فاقد هرگونه احساس امید به زندگی و آینده است همانطور که می بینیم که فقر و عدم دسترسی خانواده ها به غذای مناسب باعث بروز بیماریهای مختلفی از جمله بیماری شب کوری ، کوتاه قدی کودکان و بسیاری از بیمایهایی که در آینده خسارت جبران ناپذیری برای مردم و دولت به همراه خواهد داشت شده است . عدم جلوگیری از شیوع یک بیماری باعث اپیدمی منطقه ای خواهد شد هرچند که الان هم وضعیت بسیاری از بیماریهای که دلیل آن سو تغذیه است به شکل  اپیدمی درآمده است و دولت باید به ناچار  در سالهای آینده برای از بین بردن و مقابله با  آن هزینه هایی گزاف  بپردازد.
می شود با پویا کردن و به روز کردن کشاورزی در مناطق پرخطر و درگیر با این گونه بیماریها و یا همه استان تغذیه ای سالم برای مردم محیا کرد و بسیاری از راهکارهای دیگر که شاید اگر زوتر  اجرایی می شدند  می توانستیم از بروز اینگونه خطراتی که مردم را به تنگ آورده است جلوگیری کنیم.

آینده نزدیک است
ایران کشور فقیری نیست چرا که منابع عظیمی از انرژی دنیا را در خود جای داده است ، در فصل آخر سال گذشته دولت طرح هدفمند کردن  یارانه ها با هدف از بین بردن شکاف طبقاتی و بالا بردن توانایی اقتصادی دهک های پائین جامعه را به اجرا گذاشت تا راهی باشد برای از بین بردن فقر و از میان برداشتن پیامدهایی که فقر به همرا داشته است ، می توان امیدوار بود در سال جاری دولتمردان به دور از نگاه فرا واقعیتی آستین ها را بالا بزنند تا اقتصاد و معیشت مردم این استان را دچار تحول کنند و دیگر ما شاهد فقر و بدبختی مردم ، مرگ و میر کودکان  و شیوع بیماریهای مختلف در اثر این فقر نباشیم.