سبزه ی عید

سبزه ی عید و نحوه کاشت انواع بذر برای سبزی عید

 

تاریخچه ی کاشتن سبزه:
کاشتن سبزه عید به صورت نمادین و شگون، از روزگاران کهن، در همه خانه ها و در بین همهً خانواده ها مرسوم است. آخین ماه  سال یعنی اسفند زمان کاشتن سبزه عید می باشد.
در ایران کهن بـیست و پنج روز پیش از نوروز در میدان شهر دوازده ستون از خشت خام بر پا می شد، بر ستونی گندم، برستونی جو و به ترتیب، برنج، باقلا، کاجیله ، ارزن، ذرت، لوبـیا، نخود، کنجد، عدس و ماش میکاشتـند و در ششمین روز فروردین، با سرود و ترنم و شادی، این سبزه ها را می کندند و برای فرخندگی به هر سو می پراکندند .
 امروز، در همهً خانه ها رسم است که ده روز یا دو هفته پیش از نوروز، در ظرف های کوچک و بزرگ، کاسه، بشقاب و کوزه ، دانه هایی چون گندم، عدس، ماش و … می کارند و موقع سال تحویل آن را به نشانه طراوت و سرسبزی و سر زندگی بر سر سفره هفت سین می گذارند.
در برخی از شهرهای آذربایجان، سومین چهارشنبه به خیس کردن و کاشتن گندم و عدس برای سبزه های نوروزی اختصاص دارد. این سبزه ها را در خانواده ها تا روز سیزده نگه داشته، و در این روز زمانی که برای ” سیزده بدر ” از خانه بـیرون می روند، در آب روان می اندازند.

 

طرز سبز کردن انواع بذر ها

طرز سبز کردن گندم
12 روز مانده به عید، یک لیوان گندم درون کاسه ای ریخته و به اندازه 2 تا 3 بند انگشت روی آن آب بریزید و تا 2 روز صبر نمایید و طی این مدت 2 بار آب آن را عوض کنید .وقتی گندم ها شروع به جوانه زدن کردند، آب کاسه را خالی کرده و گندم ها را درون یک دستمال نخی بریزید . دستمال را همواره مرطوب نگه دارید. وقتی گندم ها شروع به ریشه زدن کردند آن ها را به آرامی از درون دستمال خارج کنید.
کف ظرف مورد نظر را با لایه ای از پنبه پوشانده و گندم ریشه زده را درون آن ریخته و پخش نمایید. روی گندم ها را پارچه ای نخی انداخته و هر روز روی آن ها کمی آب اسپری کنید تا ساقه پیدا کند.
وقتی ساقه نقره ای رنگ شد پارچه را از روی آن برداشته وظرف را در زیر نور و جای خنک قرار داده، هر روز مقدار کمی آب در حدی که مرطوب بماند روی آن ها اسپری نمایید.

سبزه ی گندم

طرز سبز کردن عدس
حدوداً 15-18 روز قبل از عید داخل کاسه مقداری عدس ریخته و با آب پر کنید و چند روز بگذارید در دمای اتاق بماند. عدس معمولا آب را به خود جذب می کند. هر گاهی دیدید که آب عدس کشیده شده بود باز هم به آن آب اضافه نمایید و بگذارید تا عدس ها جوانه بزنند . بعد از آن که عدس هایتان کمی جوانه زدند آنها را آبکش کرده و در ظرفهای مورد نظر ریخته و روی آنها را با دستمالی پوشانده و روی آن ها آب بپاشید و کنار پنجره جای که نه سرد و نه زیاد گرم هست بگذاریم تا رشد کنند. همیشه دستمال رویی را مرطوب نگهدارید. هیچوقت عدس هایتان را به صورت لایه نازک در ظرفتان نریزید. بهتر هست که کمی به صورت گنبدی شکل در آورید. بعد از آن که جوانه ها مقداری رشد کرده و کمی سبز شد ، دستمال روی آن ها را برداشته و به آب دادن عدس ها ادامه دهید و مطمئن باشین که نور طبیعی به آنها بخورد و حتما ظرفتان را گاهی بچرخانید تا سبزه ها به صورت کج به طرف نور رشد نکنند.

 

سبزه ی عدس

طرز سبز کردن قره ماش
دو لیوان قره ماش را درون کاسه ای ریخته و تا 2 بند انگشت آب روی آن ، آب بریزید . پس از 4 روز که ماش ها سفید شدند آن ها را درون دستمالی نخی بریزید . پس از سه روز که ماش ها جوانه زدند آن ها را درون ظرف مورد نظری که از قبل ته آن لایه ای از پنبه گذاشته اید ، بریزید و روی آن ها را با دستمال خیسب پوشانید. پس از سه روز دستمال را از روی قره ماش ها بردارید  و در حدی که فقط مرطوب بمانند روی آن ها، آب اسپری کنید و آن ها را در آفتاب قراردهید . این دانه ها طی 2 هفته به شکل زیبایی رشد خواهند کرد .

 

سبزه ی قره ماش

طرز سبزه ‏های کوزه ‏ای
ابتدا کوزه را از آب پر کنید و برای مدت یک شبانه ‏روز آن را  پر از آب نگه دارید تا جدار کوزه کاملاً خیس شود. سپس یک جوراب نایلونی روی کوزه بکشید. بذر شاهی را که قبلاً برای مدت بیست و چهار ساعت در آب خیس کرده ‏اید را به آرامی با دست روی نایلون بکشید،  طوری که بذرها که حالا دیگر بعد از خیس شدن کاملاً ژله‏ ای شده‏ اند به طور یکنواخت همه جا پخش شوند. بذر شاهی به آسانی به سطح جوراب نایلونی می‏ چسبد. کوزه را همواره پر از آب نگه دارید. چون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر می‏ شود باید به طور مرتب در آن آب بریزید . آب از داخل کوزه به جداره آن راه یافته و به بیرون تراوش نموده جوراب را مرطوب می‏ کند به این ترتیب بذر شاهی جوانه زده و ریشه‏ ها به سطح بیرونی کوزه می‏ چسبند. کوزه را در محل پر نور قرار دهید و هر از گاهی آن را بچرخانید تا نور به همه جای آن برسد. بعد از چند روز کوزه سبز می شود .

 

سبزه ی کوزه ای

نکاتی برای تهیه سبزه عید
استفاده از ظروف سفالی و چینی نسبت به ظروف پلاستیکی نتیجه بهتری خواهد داشت.
هر قدر قطر بستر کمتر باشد عمر سبزه بیشتر می شود.
آبی که در طی مراحل کشت سبزه عید استفاده می کنید آب ولرم باشد.
اگر در محیط گرم و خشک زندگی می کنید تا مرحله ای که جوانه ها هنوز به یک سانت نرسیده اند از پارچه مرطوب استفاده کنید. 
 

سبزه ی عید