مصرف هورمون رشد پس از 18 سالگی ممنوع !

خطرات مصرف هورمون رشد پس از 18 سالگی

هورمون رشد هورمونی است که از بخش پیشین هیپوفیز یا آدنوهیپوفیز آزاد می شود. بطور کلی هدف این هورمون، افزایش بیوسنتز پروتئین در سلول های بدن است. این روزها استفاده از انواع هورمون ها در میان جوانانی که تب داغ تناسب اندام و عضلانی شدن را در سر دارند، رایج شده است. بعضی از این افراد که هم ورزشکار حرفه ای و هم مبتدی جزو آنها هست بدون توجه به عوارض هورمون ها و فقط برای رسیدن به هدف کاذبی که در سر دارند، سلامت خودشان را به خطر می اندازند.

استفاده درمانی از «هورمون رشد» در پزشکی بسیار محدود است و فقط در موارد خاص و برای تعداد معدودی از بیماران انجام می شود. این هورمون معمولا فقط برای کودکانی تجویز می شود که در سن رشد هستند و به دلیل مشکلات موجود در هیپوفیز، از کمبود ترشح طبیعی هورمون رشد رنج می برند. در غیر این صورت، به دلیل ترشح و وجود این هورمون در بدن، نیازی به افزایش میزان آن به شکل مصنوعی نیست. حتی استفاده از این هورمون برای کودکانی که به صورت ژنتیکی و خانوادگی قد کوتاهی دارند، به هیچ وجه توجیه علمی ندارد زیرا این کار اگرچه باعث افزایش رشد قد در یک مقطع زمانی می شود ولی در عین حال باعث افزایش سرعت بسته شدن صفحه های رشد که در دختران 15 تا 17 سالگی و در پسرها 16تا 18 سالگی است نیز می شود و در نتیجه شاید قد کودک از آنچه به صورت معمولی به آن می رسید نیز کوتاه تر شود.

معمولا ورزشکاران هورمون رشد را در سنین 18 تا 25 سال، یعنی بعد از بسته شدن صفحات رشد و بلوغ مصرف می کنند. نارسایی قلبی، اختلال دید و برخی از تومورها و سردردهای شدید، از عوارض استفاده نابجا از هورمون رشد است. دارویی که این روزها در بین جوانانی که سودای هیکل درشت و تناسب اندام دارند، به وفور استفاده می شود.

این روزها کم نیستند افرادی که برای داشتن اندامی زیبا و عضلانی ورزش می کنند و در این بین برخی نیز برای سرعت بخشی به افزایش حجم عضلات به مصرف مکمل ها و هورمون رشد روی می آورند، اما این باور که برای داشتن اندام مناسب در بین ورزشکاران مصرف هورمون رشد، ضروری است یا خیر؟ استدلال ها و دلایلی علمی گوناگونی از سویی متخصصان پزشکی ورزشی مطرح می شود .

عوارض مصرف هورمون رشد

به گفته متخصص پزشکی ورزشی ، غده هیپوفیز قدامی مسئول ترشح هورمون رشد در بدن است که ضمن تاثیر بر متابولیسم کربوهیدرات ها ،پروتئین و چربی ها ،باعث افزایش رشد استخوانی افراد تا قبل از سن 18 سالگی می شود .

مصرف هورمون رشد در ورزشکارن تبعات جدی به دنبال دارد

این متخصص پزشکی ورزشی در گفتگو با برنامه «نفس دوم» شبکه رادیویی سلامت رشد طولی افراد را مدیون ژنتیک،نوع تغذیه و هورمون رشد دانست و افزود:درصورتی که هورمون رشد بعد از 18 سالگی به شکل مصرفی وارد بدن شود ،نه تنها منجر به رشد طولی ورزشکاران نمی شود ، بلکه باعث پهن شدن استخوان گردیده و به مرور زمان به علت افزایش فشار مغز، سردردهای دائمی در فرد بروز کرده و باعث پرخاشگری،بی خوابی ،و ضخیم شده صدا در اومی شود.

وی همچنین در خصوص عوارض مصرف هورمون رشد پس از 18 سالگی توسط افراد و ورزشکاران گفت:مصرف اضافه هورمون رشد ، بی شک روی فعالیت سایر هورمون های بدن تاثیر سوء می گذارد ، زیرا تحت چنین شرایطی به غده هیپوفیز پیام می رسد که ترشح هورمون رشد را متوقف کند .

این متخصص پزشکی ورزشی تاکید کرد:با توقف ترشح هورمون رشد توسط غده هیپوفیز ، عملکرد غدد تیروئید و جنسی نیز دچار اختلال می شود .

وی به ورزشکاران توصیه کرد به هیچ عنوان هورمون رشد نباید بعد از 18 سالگی، مصرف شود در غیر اینصورت مصرف هورمون رشد ،دوپینگ قلمداد می شود.

این متخصص همچنین درباره ورزش های مناسب دوران سالمندی گفت:برای تجویز نسخه ورزشی برای سالمندان ابتدا باید این قشر را در سه رده سنی 60 تا 70سال، بین 70 تا 80 سال و بالاتر از 80 سال در نطر گرفت اما نکته مهم پایه ریزی ورزش سالمندان بر دو اصل اساسی است ،اینکه میزان افتادن و سقوط سالمندان کاهش یابد و نکته بعدی اینکه ورزش در سالمندان از عوارض بیماری های این دوران چون پوکی استخوان جلوگیری کند.

وی در ادامه از سالمندان خواست از حرکات ورزشی که منجر به چرخش ناگهانی در ناحیه ستون فقرات شده و یا حرکاتی که پیچ های ناگهانی دارند ،پرهیز کنند.

این متخصص پزشکی ورزشی در برنامه «نفس دوم» با بیان اینکه برای سالمندان ورزش های انعطاف پذیر و تعادلی حداقل 5 روز در هفته و همینطور پیاده روی توصیه می شود افزود:ورزش های یوگا و تای چی نیز ورزش های درمانی اند که در کنار سایر ورزش های آبی به سالمندان توصیه می شود ،ضمن اینکه ورزش های مقاومتی با کش هایی به نام تراباند باید حداقل 2 بار در هفته در برنامه ورزشی سالمندان در نظر گرفته شود.

وی در باره افراد سالمند مبتلا به بیماری آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی )گفت:در صورت التهاب و تورم مفصل ،بهتر است فرد با چنین مفصلی ورزش نکند و ضمن مصرف منظم داروها سعی کند قبل از انجام هرگونه حرکت ورزشی بدن رابا شدت کم گرم کندتا امکان خون رسانی به عضلات فراهم شود .

این متخصص با بیان اینکه سالمندان مبتلا به آرتریت روماتوئید به علت اینکه نیم تا یکساعت دچار خشکی صبحگاهی اند توصیه کرد:انجام هرگونه حرکت ورزشی در صبح همراه با درد است ، بنابراین بهترین زمان ورزش در این افراد در ساعات میانه روز است.

وی همچنین به سالمندان بالای 80 سالی که مبتلا به آرتروز بوده و توان انجام حرکات ورزشی را ندارند پیشنهاد کرد:حرکاتی که همراه با سقوط نبوده و مفصل را درگیر نمی کند و نیز شنا برای این دست سالمندان مفید است علاوه بر آن حرکاتی به مانند پدال زدن حس خوبی برای مفاصل مچ و کف پا ،ایجاد می کند که این وضعیت ،کمک می کند تا فرمان ها و سیگنال های تحریکی به منظقه نخاع و ناحیه تعادلی مغز رسیده و به بهبودی آنها منجر شود.

این متخصص پزشکی ورزشی استفاده از جوراب واریس درزمان پیاده روی را ضروری دانست و تاکید کرد:هرگونه پیاده روی بالای 20 دقیقه ، مستلزم پوشیدن جوراب واریس است و اگر ضخامت این جورابها فرد را آزار می دهد ، جوراب های ظریف و با برندهای شناخته شده ،توصیه می شود.

ویدرمورد افزایش وزن در دختران نیز اظهار داشت :برای افزایش وزن در دختران ابتدا باید فرد به لحاظ کم خونی ،شرایط فعالیت غده تیروئید و سایر بیماری ها بررسی شود ،همینطور وضعیت روحی ، استرس و کم اشتهایی و شرایط بلوغ و قاعدگی او بررسی شود .

وی افزود:در ادامه اگر BMI و توده بدنی فرد زیر 18 و نیم باشد (یعنی ترکیب وزن در مجذور قد به متر) یعنی او لاغر است ،بنابراین با در نظر گرفتن این موارد می توان به دختران لاغر 3 جلسه ورزش مقاومتی با وزنه متوسط و با استراحت های 2 تا 3 ثانیه توصیه کرد.

به گفته این متخصص پزشکی ورزشی کاهش وزن نباید در طول هفته بیش از نیم تا یک کیلوگرم باشد و بهتراست کاهش وزن علاوه بر رژیم غذایی همراه با ورزش باشد.

وی درپایان به شناگرانی که شدت ورزش را به یکباره در طول هفته افزایش می دهند توصیه کرد:این عمل منجر به آسیب رساندن به شانه ها می شود لذا ورزشکاران باید میزان و شدت ورزش را 10 تا 15 در صد نسبت به جلسات قبل افزایش دهند .

مصرف هورمون رشد پس از 18 سالگی ممنوع !