|
Dactinomycin
|
|
داکتينومايسين
|
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
موارد و مقدار مصرف اين دارو ممكن است تغيير يابد. جهت كسب اطلاعات جديد به منابع پزشكي مراجعه كنيد.
سرطان رحم، سرطان بيضه، تومور ويلمز (Wilms Tumor)، رابدوميو ساركوم، ساركوم يوئينگ(Ewing's Sarcoms)، ساركوم بوتريئوئيد (Sarcoma Botryoides)، ساركوم كاپوسي (Kapsi's Sarcoms)، رد شديد پيوند عضو (كليه يا قلب)، ملانوم بدخيم، لوسمي لنفوسيتيك حاد، تومورهاي پيشرفته پستان يا تخمدان، بيماري پاژه استخوان.
بزرگسالان: مقدار mcg/day 500 به مدت حداكثر پنج روز تزريق وريدي مي‌شود. حداكثر مقدار مصرف mcg/kg/day 15 يا mcg/m2/day 600-400 به مدت پنج روز است. بعد از بهبودي مغز استخوان، مي‌توان دوره درمان را تكرار كرد.
كودكان: مقدار mcg/kg/day 15 ( mg/kg/day 015/0) به مدت حداكثر 5 روز تزريق وريدي مي‌شود. روش ديگر، تزريق وريدي مقدار تام mcg/m2 2500
طي مدت يك هفته است. حداكثر مقدار مصرف mcg/kg/day 15 يا
mcg/m2/day 600-400 است. بعد از بهبودي مغز استخوان مي‌توان دوره درمان را تكرار كرد.
توجه: در بيماران چاق يا مبتلا به خيز، بايد سطح بدن را براي محاسبه مقدار مصرف در نظر گرفت.
براي پرفيوژن ايزوله، مقدار mg/kg 05/0 براي اندامهاي انتهائي تحتاني يا لگن و مقدار mg/kg 035/0براي اندامهاي انتهايي فوقاني مصرف مي‌شود.
|
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: آبله‌مرغان يا زونا، حاملگي و شيردهي، شيرخواراني كه كمتر از شش ماه سن دارند (مصرف دارو در اين گروه سني ممكن است موجب بيماري فراگير شديد و بروز مرگ شود)، كاهش فعاليت مغز استخوان و عيب كار كبد و كليه، عفونتهاي ويروسي.
موارد احتياط: تومورهاي متاستاتيك بيضه، در تركيب با كلرامبوسيل و متوتركسات (ممكن است مسموميت شديد گوارشي و مغز استخوان بروز كند)، بيماراني كه طي شش هفته قبل از مصرف اين دارو تحت درمان با داروهاي سمي براي سلول يا پرتودرماني بوده‌اند، بيماران داراي سابقه نقرس، عفونت يا اختلالات خوني (احتمال بروز عوارض جانبي افزايش مي‌يابد).
|
|
|
|
|
تداخل دارويي:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
داكتينومايسين ممكن است غلظت اسيداوريك خون و ادرار را افزايش دهد.
|
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر ضد نئوپلاسم: اين دارو با جايگزين شدن ميان دو جفت بازهاي DNA و جدا كردن اتصال ميان آنها موجب مهار ساخت DNA و RNA وابسته به DNA مي‌شود.
|
|
|
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: از آنجايي كه اين دارو داراي خاصيت تاول‌زايي است، بايد از راه تزريق وريدي مصرف شود.
پخش: به طور گسترده در بافتهاي بدن انتشار مي‌يابد و بيشترين غلظتهاي آن در مغز استخوان و سلولهاي داراي هسته يافت مي‌شود. اين دارو از سد خوني ـ مغزي عبور نمي‌كند.
متابوليسم: به مقدار بسيار كم در كبد متابوليزه مي‌شود.
دفع: داكتينومايسين و متابوليتهاي آن از طريق ادرار و صفرا دفع مي‌شوند. نيمه‌عمر پلاسمايي دارو 36 ساعت است.
|
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Injection, Powder: 0.5 mg
|
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: ماده ضد نئوپلاسم (آنتي‌بيوتيك)
طبقه‌بندي درماني: آنتي‌بيوتيك
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده D
ملاحظات اختصاصي
1- براي تهيه داكتينومايسين تزريقي، مقدار 1/1 ميلي‌ليتر آب استريل براي تزريق (از حلالهاي داراي ماده محافظ نبايد استفاده كرد، زيرا احتمال ايجاد رسوب وجود دارد) را بايد به ويال اضافه كرد، تا محلول حاوي mg/ml 5/0 داكتينومايسين به دست آيد.
2- به هنگام تهيه و تجويز اين دارو بايد از دستكش استفاده كرد.
3- براي انفوزيون وريدي، دارو را مي‌توان با دكستروز پنج درصد در آب يا محلول كلرور سديم تزريقي رقيق كرد.
4- محلول آماده شده بايد طي 24 ساعت بعد از تهيه مصرف شود، زيرا ماده محافظ ندارد.
5- دارو را مي‌توان از راه لوله انفوزيون وريدي در حال جريان تجويز كرد.
6- درمان نشت دارو به بافتهاي اطراف رگ، شامل استفاده از كمپرسهاي سرد و تجويز دي‌متيل سولفوكسيد است.
7- براي كاهش احتمال بروز تهوع، قبل از شروع درمان مي‌توان از داروي ضد استفراغ استفاده كرد. تهوع معمولاً طي 30 دقيقه بعد از مصرف دارو بروز مي‌كند.
8- تعداد تام سلولهاي خوني (CBC) بايد هر روز و تعداد پلاكتها هر سه روز يك بار اندازه‌گيري شوند. بيمار از نظر بروز علائم خونريزي تحت مراقبت باشد.
9- عملكرد كبد و كليه بايد پيگيري شود.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- از تماس با بيماران مبتلا به عفونت خودداري كنيد.
2- از ريزش مو نگران نباشيد. بعد از خاتمه درمان دوباره مي‌رويند.
3- در صورت بروز گلودرد، تب يا هرگونه علائم خونريزي، فوراً به پزشك اطلاع دهيد.
مصرف در كودكان: اين دارو نبايد در شيرخواران كوچكتر از شش ماه مصرف شود، زيرا عوارض جانبي اين دارو در اين گروه سني شايعتر است.
مصرف در شيردهي: ترشح اين دارو در شير مشخص نيست، ولي به دليل خطر بروز عوارض جانبي شديد و موتاژنيك و كارسينوژنيك بودن اين دارو در شيرخواران، شيردهي در طول درمان با داكتينومايسين توصيه نمي‌شود.
عوارض جانبي
كاهش فعاليت مغز استخوان و واكنشهاي گوارشي، نشانه‌هاي مسموميت با دارو هستند و موجب محدود شدن مقدار مصرف دارو مي‌گردند.
پوست: اريتم، پوسته‌پوسته شدن پوست، زيادي پيگمانتاسيون پوست، بخصوص در آن نواحي كه در معرض پرتو تابي بوده است، بثورات جلدي يا آكنه (برگشت‌پذير).
دستگاه گوارش: بي‌اشتهايي، تهوع، استفراغ، درد شكمي، اسهال، التهاب مخاط دهان، التهاب مري، التهاب حلق.
خون: كم‌خوني، لكوپني، ترومبوسيتوپني، پان‌سيتوپني، آگرانولوسيتوز.
موضعي: فلبيت، آسيب شديد به بافت نرم.
ساير عوارض: ريزش برگشت‌پذير مو.
توجه: در صورت بروز اسهال و التهاب مخاط دهان، بايد مصرف دارو قطع شود. درمان را مي‌توان بعد از رفع اين علائم از سرگرفت.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: كاهش فعاليت مغز استخوان، تهوع، استفراغ، التهاب زبان و زخم دهان.
درمان: معمولاً حمايتي است و شامل مصرف داروهاي ضد استفراغ و انتقال اجزاي خون مي‌شود.
|
