معرفی منطقه ویژه اقتصادی کشتی سازی خلیج فارس

منطقه ویژه اقتصادی چیست؟
منطقه ویژه اقتصادی محدوده مشخصی از خاک یک کشور محسوب می­گردد که با حفظ حاکمیت دولت، طبق قوانین و مقررات خاص اداره می­شود. غالباً این مناطق در بنادر، جزایر و فرودگاه­ها تأسیس می­شوند و کالاها از طریق هوا، دریا و زمین، بدون پرداخت عوارض گمرکی به این مناطق وارد می­گردند تا در منطقه پردازش شده و یا مجددا صادر شوند. معمولاً کالا در این مناطق با انجام فرآیندهای تولیدی و ایجاد ارزش افزوده به سرزمین اصلی یا کشورهای ثالث صادر می­گردد. منطقه ویژه اقتصادی در واقع مجموعه­ای از انواع اشکال مناطق تجاری، صنعتی و خدماتی است که این شکل از مناطق، در حقیقت کهن­ترین و به تعبیری جامع­ترین و مدرن­ترین شکل مناطق آزاد جهان تلقی می­شوند.
اهداف ایجاد منطقه ویژه اقتصادی
ـتوسعه صادرات و حضور فعال در بازارهای منطقه­ای و بین­المللی
ـ جذب سرمایه و ایجاد واحدهای تولیدی
ـ انتقال تکنولوژی نوین به کشور
ـ تسریع در انجام امور زیربنایی در راستای رشد و توسعه اقتصادی کشور
ـ ایجاد اشتغال و افزایش تخصص نیروی انسانی
ـ تنظیم بازار کار، کالا و ارائه خدمات عمومی
ـ جذب منابع مالی و اداری
ـ دستیابی سریع به کالاهای سرمایه­ای و واسطه­ای و مصرفی
ـ تقویت شبکه­های حمل و نقل دریایی و هوایی
منطقه ویژه اقتصادی کشتی­سازی خلیج فارس
منطقه ویژه اقتصادی کشتی­سازی خلیج فارس، به موجب تصویب نامه شماره ۲۲۷۲۷/ت/۲۳۵۶۱ک مورخ ۱۴/۵/۸۱ کمیسیون موضوع اصل ۱۳۸ قانون اساسی و در اجرای ماده ۱۴ آیین­نامه اجرایی بند د تبصره ۲۵ قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، در محدوده­ای به مساحت ۱۱۰۰ هکتار در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس و در ساحل خلیج فارس ایجاد گردیده است.
این منطقه با توجه به موقعیت طبیعی، جغرافیایی و برخورداری از حوضچه آرامش ایجاد شده به مساحت ۳۸۰ هکتار و همچنین برخورداری از تسهیلات قانونی مناطق ویژه، به منظور توسعه صنعت و تجارت در محدوده صنایع کشتی­سازی و صنایع فراساحل و سازه­های دریایی و همچنین صنایع پایین­دستی آن و ایجاد کارخانجات مرتبط با صنعت کشتی­سازی و تأمین منافع اقتصادی، اجتماعی منطقه­ای و ملی و استفاده از آخرین­ فناوری­های مرتبط با افزایش اشتغال ایجاد گردیده است. از نظر جغرافیایی، این منطقه از طریق خلیج فارس به آبهای بین­المللی و از طریق بندرعباس با استفاده از راههای زمینی و راه­آهن و راههای هوایی، به اقصی نقاط دنیا دسترسی دارد. این منطقه به دلیل نزدیکی با بنادر شهید رجایی و شهید باهنر که بیشترین واردات و صادرات کشور از این بنادر انجام می شود، همانند یک گلوگاه استراتژیک تلقی گردیده و با توجه به تردد هزاران شناور بصورت سالیانه در خلیج فارس، می­تواند علاوه بر کمک به ساخت انواع شناورها، کمک شایان توجهی در جهت تعمیرات شناورهای مختلف انجام دهد. مدیریت و تحقق بخشیدن به توسعه فعالیتهای صنعتی و اقتصادی در منطقه در امر صنایع کشتی­سازی و سازه­های دریایی، تشویق سرمایه گذاران داخلی و خارجی به منظور سرمایه گذاری در کارخانجات و لوازم مربوط به شناورهای مختلف، انتقال تکنولوژی مدرن و نوین به کشور و ایجاد اشتغال سالم و سازنده، از جمله اهداف منطقه می­باشند. دسترسی به آبهای بین­المللی، امکان استفاده از اسکله­های شرکت، امکان پهلوگیری انواع شناورها در حوضچه آرامش، وجود زمین ارزان قیمت، منابع انرژی، آب و برق و مخابرات، امکان استفاده از معافیت های گمرکی، مالیاتی و بخشودگی های قانونی، فاصله کوتاه دریایی با کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای عمان و همچنین دسترسی به بنادر مهم تجاری جهان و شرایط مناسب برای بهره­گیری ارزان و آسان از حمل و نقل دریایی و نیاز مبرم منطقه به ساخت تجهیزات و قطعات شناور از جمله امتیازات و ویژگی­هایی است که در جلب و جذب سرمایه­گذاری داخلی و خارجی نقش بسزایی را ایفا می­کند.
اهداف تاسیس منطقه ویژه اقتصادی کشتی­سازی
ـ توسعه تکنولوژی و دستیابی به فرآیند تولیدی طرحهای سرمایه­گذاری در جهت گسترش فن­آوری و توسعه صنعتی، بخصوص در صنعت کشتی­سازی و صنایع فراساحل
ـ تکمیل زنجیره تولید در صنایع پائین­دست کشتی­سازی
ـ جذب سرمایه­های داخلی و خارجی و ایجاد واحدهای تولیدی
ـ ایجاد اشتغال و افزایش تخصص نیروهای انسانی کشور و تشکیل سرمایه­های انسانی در رده­های مختلف نیروی کار
ـ دستیابی سریع به کالاهای سرمایه­ای، واسطه­ای و مصرفی در صنعت کشتی­سازی
ـ بهره­گیری و استفاده از نهادهای تولید و همکاری با بخش­های صنعتی کشور
ـ توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه با تکیه بر توسعه پایدار و عدم تخریب محیط زیست
ـ توسعه صادرات و حضور فعال در بازارهای منطقه­ای و بین المللی
ـ ورود تکنولوژی و بهره­برداری از آن، به صورتی که در میان­مدت، تکنولوژی وارداتی با آموزش لازم به صورت تکنولوژی سامان­یافته و به­روز، در اختیار صنعت کشور قرار گیرد.
ـ ترخیص و فروش قسمتی از کالاهای تولیدی در منطقه ویژه (معادل ارزش افزوده ایجاد شده در منطقه) به بازار داخل، فارغ از هر گونه موانع تعرفه­ای، گمرکی و تشریفات بانکی (گشایش اعتبار و تخصیص ارز و ثبت سفارش)
ـ استفاده از تسهیلات ارزی و ریالی و بانکی برای واردات ماشین­آلات و قطعات یدکی و مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشتی­سازی
مزایا و تسهیلات قانونی منطقه ویژه
هر گونه فعالیت اقتصادی، نیازمند بستر مناسب، عوامل و امکانات و تسهیلات خاص می­باشد و این موضوع در ارتباط صنایع کشتی­سازی و صنایع فراساحل، با توجه به شرایطی که در منطقه ویژه اقتصادی کشتی­سازی خلیج فارس وجود دارد، هر گونه فعالیت اقتصادی در این زمینه را قابل توجیه و امکان پذیر می­نماید، قسمتی از مزیت های سرمایه گذاری در این بخش به شرح زیر می باشد:
۱ ـ قرار گرفتن منطقه ویژه در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس و امکان استفاده از حوضچه آرامش مجتمع به مساحت ۳۸۰ هکتار و وجود اسکله­های تخلیه و بارگیری کالا، به نحوی که هر نوع شناور تا ظرفیت ۸۰ هزار تن قابل هدایت به حوضچه می­باشد
۲ ـ امکان استفاده از راههای دریایی، هوایی، زمینی و راه­آهن و استفاده از شاهراه ترانزیت کشور از طریق بندرعباس به کلیه نقاط کشور و آسیای میانه
۳ ـ وجود امکانات و زیرساخت­های مناسب اقتصادی نظیر آب، برق، تلفن ثابت و همراه و زمین ارزان
۴ ـ فاصله کوتاه هوایی با مرکز کشور و پروازهای منظم روزانه از بندرعباس به مقاصد مختلف کشور
۵ ـ پایین بودن نرخ هرگونه خدمات، اعم از انبارداری، تخلیه و بارگیری کالاهای متفرقه، کانتینر و استفاده از تجهیزات ویژه منطقه از قبیل انواع جرثقیل، کشنده، بوژی و امکان استفاده از انبارهای اختصاصی
۶ ـ برخورداری از امکانات پشتیبانی از جمله نیروی کار ارزان، ماهر و نیمه ماهر و استفاده از مهمانسراهای مجتمع
۷ ـ وجود گمرک مستقر در منطقه بدون تشریفات اداری سایر گمرکات و نزدیکی منطقه به منطقه آزاد تجاری قشم، کیش و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس و مناطق ویژه دیگر
۸ ـ صدور قبض انبار تفکیکی قابل معامله مورد قبول کلیه بانکهای کشور و سرمایه­گذاران داخلی و خارجی
۹ ـ وجود خطوط منظم کشتیرانی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و اقصی نقاط جهان
۱۰ ـ وجود امکانات و تسهیلات مناسب شهری به فاصله نیم ساعت از منطقه
۱۱ ـ امکان پردازش کالا در منطقه ویژه و ایجاد ارزش افزوده در آن
۱۲ ـ امکان ترانزیت و صادرات مجدد کالاهای وارده به منطقه و متروکه نشدن کالا در منطقه ویژه

منبع : شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران