سه شنبه, ۷ اسفند, ۱۴۰۳ / 25 February, 2025
مجله ویستا
پیشینه تاریخی
منطقه ایلام سابقه تاریخی طولانی دارد و بالطبع سكنه این منطقه نیز جزو اولین ساكنین این قسمت از ایران قدیم میباشند كه از حدود چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح به گلهداری و شكار مشغول بودهاند.
حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح حكومتی در ایلام تشكیل شده بود كه حكامی نیرومند داشت. مناطق كوهستانی ایلام كه آب و هوای نسبتاً خنكی دارد، محل ییلاقی و نقاط گرمسیری كه در مجاور عراق و خوزستان و در مسیر بادهای گرم عربستان قرار دارد، محل قشلاق آنان محسوب میشد. بنا بر مقتضیات جغرافیایی، مردم این ناحیه از قرنها پیش شكل اجتماعی عشایری یافته و به ایلات و طوایف مختلف تقسیم شدهاند. از ابتدای دوره صفویه تا اواخر دوره قاجاریه یك نوع نظام ملوكالطوایفی و خودمختاری در منطقه بر قرار بود كه به حكومت والیان مشهور است. فرمانروایی و حكومت خودمختار والیان در منطقه ایلام و پیشكوه نزدیك به سه قرن طول كشید. حسین قلی خان ملقب به «ابوقداره» با حفظ خودمختاری، روابط حسنهای با دربار قاجار داشت و از طرف دربار قاجار لقب امیر تومانی (سرلشگری) دریافت كرده بود. حسین قلی بارها به درخواست حكومت مركزی جهت سركوبی آشوب مدام ایلات آن حدود اقدام كرده و چندین بار در اختلافات مرزی، اعراب را شكست داده و آنها را تا كرانه دجله عقب رانده و غنائم زیادی اخذ كرد.
مركز حكومت والیان تابستانها شمال منطقه در هلیلان و حسینآباد (ایلام امروزی) و زمستانها در باغشاهی عراق و حسینیه بینالنهرین كه در تیول آنان بود، قرار داشت. حكومت والی علیرغم درآمدهای مختلف، هر ساله تعدادی از ایلات بزرگ مانند : اموال ایل طرهان و ایل كلهر را به بهانههای مختلف به غارت میبرد. در جنبش مشروطیت و تلاشهای مجاهدین برای برقراری حكومت مشروطه، حسین قلی خان فرزند خود را به كمك دربار قاجار فرستاد، ولی در حوالی قزوین نیروهای والی شكست خوردند و افراد آن نیز متواری شدند. با ضعف حكومت مركزی و انقراض خاندان قاجار، حسین قلی خان ابو قداره با شیخ خزعل متحد شد كه با دستگیری شیخ خزعل و مرگ صولتالدوله قشقائی به شكست منتهی گردید.
والی به بغداد عزیمت و حاكمیت والیان بر منطقه پس از یك سلسله حوادث و وقایع تاریخی و اقدامات و تلاشهائی نیز كه بعداً به وسیله فرزندان والی در مقابله با حكومت مركزی صورت گرفت، بینتیجه ماند.
حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح حكومتی در ایلام تشكیل شده بود كه حكامی نیرومند داشت. مناطق كوهستانی ایلام كه آب و هوای نسبتاً خنكی دارد، محل ییلاقی و نقاط گرمسیری كه در مجاور عراق و خوزستان و در مسیر بادهای گرم عربستان قرار دارد، محل قشلاق آنان محسوب میشد. بنا بر مقتضیات جغرافیایی، مردم این ناحیه از قرنها پیش شكل اجتماعی عشایری یافته و به ایلات و طوایف مختلف تقسیم شدهاند. از ابتدای دوره صفویه تا اواخر دوره قاجاریه یك نوع نظام ملوكالطوایفی و خودمختاری در منطقه بر قرار بود كه به حكومت والیان مشهور است. فرمانروایی و حكومت خودمختار والیان در منطقه ایلام و پیشكوه نزدیك به سه قرن طول كشید. حسین قلی خان ملقب به «ابوقداره» با حفظ خودمختاری، روابط حسنهای با دربار قاجار داشت و از طرف دربار قاجار لقب امیر تومانی (سرلشگری) دریافت كرده بود. حسین قلی بارها به درخواست حكومت مركزی جهت سركوبی آشوب مدام ایلات آن حدود اقدام كرده و چندین بار در اختلافات مرزی، اعراب را شكست داده و آنها را تا كرانه دجله عقب رانده و غنائم زیادی اخذ كرد.
مركز حكومت والیان تابستانها شمال منطقه در هلیلان و حسینآباد (ایلام امروزی) و زمستانها در باغشاهی عراق و حسینیه بینالنهرین كه در تیول آنان بود، قرار داشت. حكومت والی علیرغم درآمدهای مختلف، هر ساله تعدادی از ایلات بزرگ مانند : اموال ایل طرهان و ایل كلهر را به بهانههای مختلف به غارت میبرد. در جنبش مشروطیت و تلاشهای مجاهدین برای برقراری حكومت مشروطه، حسین قلی خان فرزند خود را به كمك دربار قاجار فرستاد، ولی در حوالی قزوین نیروهای والی شكست خوردند و افراد آن نیز متواری شدند. با ضعف حكومت مركزی و انقراض خاندان قاجار، حسین قلی خان ابو قداره با شیخ خزعل متحد شد كه با دستگیری شیخ خزعل و مرگ صولتالدوله قشقائی به شكست منتهی گردید.
والی به بغداد عزیمت و حاكمیت والیان بر منطقه پس از یك سلسله حوادث و وقایع تاریخی و اقدامات و تلاشهائی نیز كه بعداً به وسیله فرزندان والی در مقابله با حكومت مركزی صورت گرفت، بینتیجه ماند.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست