بهترین واکنش در مقابل بددهنی کودک

تبیان: مسلّماً کودک ۳ساله شما از این که شبکه تلویزیونی را از برنامه کودک به اخبار سراسری تغییر دهید خوشحال نخواهد شد. در این هنگام برای ابراز احساسات خود کلماتی را به زبان می آورد. گاهی اوقات به دلیل گسترش خزانه لغات، به کار بردن این کلمات برایش لذت بخش است و بدون توجه به معانی، کلماتی را به زبان می آورد که صرفاً تلّفظ آنها برایش جدید است.

مهم نیست که این طرز صحبت کردن را از کجا یاد گرفته. مهم این است که متوجه شود این طرز صحبت کردن پسندیده نیست.

گاهی کودکان از خنداندن، عصبانی کردن و از کوره بدر کردن بزرگترها احساس قدرت می کنند.

اگر کودکی در این سن کلمه زشتی را به زبان می آورد در برخورد اوّل بهتر است کلمه بهتری را برایش جایگزین کنید.

اگر کلمه زشتی را مکرر به کار برد شاید لازم باشد او را راهنمایی کنید ولی باید این کار با ملایمت انجام شود، بدون این که عصبانی شوید؛ و گرنه با مشاهده عصبانیّت شما احساس قدرت خواهد کرد.

هیچ گاه کلمات زشت را برایش معنی نکنید. گاهی لازم است بگویید «معنی این کلمه ای را که به زبان آوردی نمی دانم.» «ما چنین کلمه ای نداریم.» یا «این کلمه صحیح نیست.» گاهی کافی است بگویید «این کلمه را نباید در خانه یا جای دیگر به زبان آورد.»

اگر بعد از یک یا دو بار اخطار و تذکّر هنوز کودک کلمه ی زشتی را به زبان می آورد ،لازم است با او طبق مقرّرات رفتار کنید و برایش تنبیهی را در نظر بگیرید. برای مثال: «اگر یک بار دیگر این کلمه را به زبان آوردی از بازی کامپیوتری محروم می شوی.»

اگر برای به دست آوردن چیزی کلمه ی زشتی را به زبان آورد، نباید پاسخ مثبت بگیرد. برای مثال اشتباه است اگر بگویید: «اگر چه حرف زشتی زدی ولی بستنی تو اینجاست.» در واقع نباید کلمات زشت او را به هدف برساند. اجازه ندهید رفتارهای بچه گانه اش را صحیح بداند. از او بپرسید: «چه احساسی پیدا می کنی اگر دوستت به تو بگوید «دیوانه»؟ بگویید: این کلمات باعث صدمه به احساس دیگران می شود.

کودک شما در حال آموزش همدردی با دیگران است. ولی گاهی آنها را از یاد می برد. وظیفه شماست که به او یادآوری کنید رفتارش چقدر بر دیگران تأثیر می گذارد.

مسلّماً قوانین رفتاری کودکان و بزرگسالان متفاوت است. ولی سخت است کودکی را متقاعد کنید در حالی که حرف زشت را از شما می شنود آن را تکرار نکند.

امّا کودکان در سنّ دبستان به تنهایی به تماشای تلویزیون می نشینند و به رادیو گوش می دهند. کنترل این کودکان مشکل است. درک کودک از مفهوم کلمات بیشتر شده است. او حالا به خوبی می داند چه کلمه ای در چه زمانی به کار می رود. درک تمایز جنسی نیز مفهوم برخی از کلمات را برایش روشن کرده است.

این کودکان هم مانند کودکان خردسال برای به خشم آوردن دیگران کلماتی را به زبان می آورند. اگر به راحتی عصبانی می شوید بدانید در دبستان او به بازی گرفته خواهید شد.

با ملایمت و با جدیّت به او بگویید: «به کار بردن این کلمه خلاف مقرّرات منزل ماست. ما هرگز این گونه صحبت نمی کنیم.»

اگر کودک برای بار دوم کلمه ی زشتی را به کار برد طبق مقرّرات با او رفتار کنید. برای کارش تنبیهی را در نظر بگیرید.

اگر در رفتار خود ثبات داشته باشید، زودتر به نتیجه خواهید رسید. اما اگر یک روز به او لبخند بزنید و روز دیگر او را تنبیه کنید، متوجه نخواهد شد از او چه انتظاری دارید و کدام رفتار مناسب است.

 رفتارهای جایگزین را به او بیاموزید

برای مثال به او بگویید:«در حالت عصبانیّت به جای گفتن این کلمه بهتر است چند ضربه به بالش بزنی.»

افزایش به کار بردن لغات و کلمات زشت نشانه این است که کودک در خانه، مدرسه و یا فامیل از چیزی رنج می برد.