پا چنبری شدن نوزاد، علت

پای چماقی یا چنبری یکی از بیماری‌های شایع در نوزادان است که پا‌های نوزاد در اثر آن تغییر‌شکل پیدا می‌کنند. جالب است بدانید که شانس بروز بیماری پای چماقی در نوزادان پسر، سه برابر نوزادان دختر است.

 

دکتر علی‌اصغر متقی، متخصص کودکان و نوزادان، درباره بیماری پای چماقی در نوزادان می‌گوید:« بیماری پای چماقی (Club Foot) به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن به جای اینکه پا‌ها به صورت صاف و معمولی باشند و کفشان روی زمین قرار بگیرد،‌حالت برگشته دارند و قوزک پا و یا لبه‌ی خارجی پا روز زمین قرار می‌گیرد. شایع‌ترین فرم این بیماری، فرم یک‌طرفه آن است که یک پا را درگیر می‌کند اما نوع دوطرفه آن هم شایع است.»  

 

هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نشده است اما متخصصان احتمال می‌دهند که این عارضه به دلیل فاکتور‌های ژنتیکی یا داخلی، تنگ بودن جای جنین و وضعیت او در رحم اتفاق می‌افتد.
این متخصص کودکان و نوزادان درباره تشخیص این بیماری می‌گوید:« این بیماری معمولا پس از تولد تشخیص داده می‌شود و ممکن است در سونوگرافی مشخص نشود و یا برای تشخیص آن در حین سونوگرافی باید دقت بسیار زیادی به خرج داده شود. چون وضعیت پا‌ها در دوران جنینی تغییر می‌کند بنابر‌این در هنگام سونوگرافی نمی‌توان با قطعیت درباره آن نظر داد.»

برای درمان این بیماری راهکار‌های ساده‌ای وجود دارد که دکتر متقی درباره آنها توضیح می‌دهد:« روش‌های درمانی با نرمش پا‌ها، کشش دادن پا‌ها به سمت موقعیت درست، بانداژ و گچ‌گرفتن پا انجام می‌شود. مدت زمان گچ گرفتن پا‌ها بسته به شدت بیماری و نظر ارتوپد دو تا سه هفته طول می‌کشد و ارتوپد پس از چک کردن وضعیت پا‌ها تشخیص می‌دهد که دوباره نیاز به گچ‌گرفتن هست یا نه. موارد کمی از کودکانی که به پای چماقی مبتلا هستند مورد عمل جراحی قرار می‌گیرند.»

 

مهم‌ترین فاکتور اصلاح وضعیت چماقی پا‌ها، حرکت آنها در جهت صحیح است که در همان ماه‌های اول می‌توان با روش‌های درمانی که به آنها اشاره شد، وضعیت آنها را بهبود بخشید. در بیشتر موارد عارضه‌ی پای چماقی با ماساژ و گچ گرفتن پا‌ها درست می‌شود.

معمولا همه بچه‌هایی که با این بیماری درگیر هستند پس از انجام روش‌های درمانی و در دوره شیرخوارگی و قبل از راه افتادن بهبود می‌یابند. بر همین اساس دکتر متقی می‌گوید:« باید بدانید که پای چماقی در کودکان، بعد از راه افتادن، به دلیل تحرک و راه رفتن‌شان کاملا خوب می‌شود.

 

اگر والدین نوزاد هیچ کاری در جهت بهبودی وضعیت فرزندشان انجام ندهند، ممکن است بخشی از این بیماری با تحرک کودک خوب شود اما کاملا بهبود نمی‌یابد و ممکن است بچه‌کمی با لبه پای خود راه برود. همچنین بچه‌هایی که در سنین بالاتر مورد درمان قرار می‌گیرند ممکن است پزشک ارتوپد پوشیدن کفش‌های مخصوص را تجویز کند. بهترین زمان درمان پای چماقی پس از تولد است.»

 

دکتر متقی معتقد است یک قانون کلی برای بچه‌هایی که به دنیا می‌آیند وجود دارد و آن این است که آنها را از نظر ابتلا به انواع بیماری‌ها معاینه می‌کنند و می‌گوید:« بچه‌هایی که با چنین عارضه‌هایی به دنیا می‌آیند، احتمال بیشتری دارد که به بیماری‌های دیگری هم مبتلا باشند. بنابر‌این نوزادانی که ضایعات استخوانی دارند، ضمن اینکه مورد معاینه دست و پا و ستون مهره‌ها قرار می‌گیرند، از نظر آسیب اعضای داخلی‌هم مورد معاینه قرار می‌گیرند.»