بهروز بقایی پاسخ می دهد، چرا بچه ها را به تئاتر ببریم؟

شهرزاد: بهروز بقایی بازیگر، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرانی است. او در تئا‌تر و تلویزیون فردی شناخته شده است. مجموعه‌های همسران، سرزمین سبز، قطار ابدی و باز هم زندگی در کارنامه حرفه‌ای او دیده می‌شود. ضمن آنکه بقایی از فعالیت برای کودکان و نوجوانان غافل نبوده و با مجموعه‌های سیب خنده و قصه‌های شیرین دریا حضور خوبی در این عرصه داشته است.

 

در حوزه تئا‌تر نیز اگرچه بیشتر کارهای او به نقش‌های جدی بدل می‌شود، اما همواره مخاطب تئا‌تر کودک است و هر زمان که بخواهیم درباره این نوع نمایش صحبت کنیم، نام او به ذهن می‌آید زیرا او را به عنوان فردی که در این حوزه دغدغه دارد، می‌شناسیم.

 

با او درباره تئا‌تر و اهمیت نقش آن در زندگی کودکان صحبت کردیم. بقایی کودکان را دوستان و رفقای خود می‌داند که حضورشان در تئاترهای کودک قوت قلبی برای هنرمندان این عرصه است ولی او معتقد است فرهنگ بردن کودکان به سالن‌های تئاتر توسط خانواده‌ها هنوز وجود ندارد. او در این زمینه بی‌برنامگی مسئولان مربوط و از سوی دیگر کم کاری هنرمندان را دخیل می‌داند. گفت‌وگوی ما با بهروز بقایی را در ادامه بخوانید:

 

 

 تئا‌تر چه تاثیری در پرورش شخصیت کودک دارد؟

به طور کلی هنر در شخصیت همه افراد نقش بازی می‌کند و بنابراین تئا‌تر نیز در کودک‌‌ همان تاثیری را دارد که هر هنر دیگری ممکن است داشته باشد. اگر کودک در معرض آموزش تئا‌تر قرار بگیرد، تاثیرگذاری این هنر در شخصیت او چند برابر می‌شود و اگر به عنوان تماشاگر مخاطب تئا‌تر باشد، اولین نتیجه آن تزکیه روحی برای فرد است که انسان‌ها از گذشته تا به امروز در جستجوی آن هستند و این هنر برای کودکان آرامش را در سنین بزرگسالی‌ به همراه دارد. در واقع آرامش روحی در سنین بالا ارمغان تئا‌تر برای افرادی است که از کودکی به تماشای آن نشسته‌اند زیرا تئا‌تر به انسان‌ها قدرت تذهیب، تعمق و اندیشه می‌دهد.

 

 

چقدر می‌توان به وسیله تئا‌تر یک موضوع را به کودک آموزش داد؟

هر اندازه که بتوان یک مطلب را به وسیله بازی به کودک آموزش داد زیرا تئا‌تر در حقیقت یک بازی است و این امر سبب آگاهی، رشد احساسات و بالندگی روح کودک و دستیابی به مرزهای جدیدی برای روح او می‌شود که کمتر می‌تواند آن را در امور، هنر‌ها یا رسانه‌های دیگر ارتباطی به دست آورد.

 

 

چرا یک خانواده باید کودک خود را به تئا‌تر ببرد؟

به این دلیل که باید اجازه دهد کودک او بازی کند و عرصه تئا‌تر بهترین محل برای بازی روح فرزندشان است. هرچه یک خانواده فرزند خود را در طول ماه، سال یا هفته، بیشتر به تماشای تئا‌تر ببرد، در ایجاد ارتباط با کودک خود و شکل دادن تخیل سازنده به کودک موفق‌تر خواهد بود.

 

 

از چه سنی باید کودکان را به دیدن تئا‌تر برد؟

از سنی که بتواند در سالن تئا‌تر آرام باشد. می‌توان از 5 یا 6 سالگی او را به تئا‌تر برد یا این هنر را به او آموزش داد. البته اگر در جایی تئا‌تر کودک اجرا نمی‌شود، خانواده‌ها باید کار را از بازی با تخیل فرزندان خود آغاز کنند زیرا کودک به صورت ناخودآگاه در دنیای بازی زندگی می‌کند. اما در جایی که دسترسی به تئا‌تر برای خانواده‌ها وجود دارد، بهتر است فرزندان خود را در معرض تماشای آن بگذاریم و اجازه دهیم تا آنها با دنیاهای دیگری که به وسیله نمایش و تجسم آدم‌ها برایش روشن می‌شود، ارتباط برقرار کنند.

 

 

به نظر شما آیا فرهنگ بردن کودکان به سالن‌های تئاتر میان خانواده‌های ایرانی وجود دارد؟

متاسفانه خیر و نبود رفتار سازنده از سوی مسئولان و هنرمندان، آن را تشدید کرده است. در واقع عملکرد دستگاه‌های فرهنگی و حتی خود هنرمندان به عنوان کسانی که در تصمیم‌گیری‌های عمومی نقش دارند، باعث شده این فرهنگ به درستی جا نیفتاده باشد.

 

از این نظر ما موظفیم در این امر برنامه‌ریزی داشته باشیم زیرا متاسفانه هر سال بیش از چند نمایش در حوزه تئا‌تر کودک اجرا نمی‌شود و این مسئله دردناک است. البته پدر و مادر‌ها نیز باید آموزش ببینند که فرزند خود را به سالن نمایش ببرند و بپذیرند تئا‌تر کودک می‌تواند به آنها نیز مرتبط باشد و تخیل و تصورشان را به کار بیندازند.

 

 

 پس به نظر شما تئا‌تر کودک در کشور ما جایگاه محکمی ندارد؟

اصلاً جایگاه ندارد. قبلاً وضعیت بهتر بود ولی الان سطح آن بسیار پایین آمده است.

 

 

تئا‌تر مدارس چقدر می‌تواند به این موضوع کمک کند؟

تئا‌تر مدارس معمولاً به مناسبت‌های خاص اجرا می‌شود و با توجه به اینکه دانش‌آموزان می‌توانند آن مناسبت‌ها را در جامعه بهتر از مدرسه‌شان ببینند، در نتیجه نیازی به این نوع نمایش نیست. مگر اینکه حرف خاص دیگری در آن زده شود. البته تئاترهای آموزشی اگر صرفاً درباره مناسبات روز نباشد، قطعاً به شکل‌گیری شخصیت کودک کمک می‌کند. به شرط آنکه کار توسط خود بچه‌ها انجام شود و معلم یا شخصی از بیرون به آنها کمک کند.

 

 

پیشنهاد شما برای خانواده‌هایی که دارای فرزند چیست؟

لطفاً والدین زحمت بکشند و با بچه‌ها به عنوان دوستان و رفقای ما همکاری کنند و آنها را به تئا‌تر برسانند. با این کار همگی فکری برای آینده‌سازی کشور خواهیم کرد زیرا بچه‌ها، مهندسان، پزشکان، کارمندان و کارگران آینده کشور هستند و بنابراین هرچقدر آگاه‌تر باشند و بهتر بدانند و درباره انسان شناخت بیشتری داشته باشند، ما در آینده موفق‌تر هستیم.