درون گرایی کودک تک فرزند

ایسنا: علي جعفري اظهار كرد: تعداد والدين تك‌فرزند روز به روز در حال افزايش است، اما نبايد از ياد برد كه داشتن يك فرزند، عيب يا حسن خاصي نبوده و تك‌فرزندي نيز چون چند فرزندي، مزايا و معايبي دارد. وي با اشاره به اينكه خانواده‌هاي تك‌فرزند بر مسائل خاصي تأكيد دارند كه ممكن است در خانواده‌هاي چند فرزندي وجود نداشته باشد، تصريح كرد: تک‌فرزندها نمي‌توانند نااميدي‌ها و فشارهاي روحي را تحمل كنند، چنانچه توهيني هرچند بي‌قصد و غرض به آنها شود، اين توهين را رفتاري عمدي و به پشتوانه نيتي خاص تفسير مي‌كنند و هنگامي كه از مسئله‌اي رنجيده خاطر شوند اين حالت را تا مدت‌هاي طولاني در درون خود زنده نگاه مي‌دارند. اين روان‌شناس ادامه داد: كودك تك‌فرزند در خانواده‌اي رشد مي‌كند كه افراد بالغ در آن حضور دارند و كودك ديگري نيست كه بتواند با او ارتباط برقرار كند، هر دوي اين عوامل، نقشي مهمي در پرورش كودكان تك‌فرزند دارند، لذا اين كودك به طور كامل مورد توجه و علاقه والدين بوده و اين عامل سبب مي‌شود كودك احساس كند شخصي مهمي است.

جعفري، مزاياي كودكاني كه در خانواده تك‌فرزند زندگي مي‌كنند را احساس امنيت و اعتماد به نفس زياد آنان برشمرد و گفت: كودكان تك‌فرزند پيش از زمان معمول سخن گفتن را آغاز كرده و روحيه اجتماعي نيرومندتري نسبت به ديگران دارند. وي به رفتار بزرگسالانه كودكان تك‌فرزند اشاره كرد و گفت: اين كودكان از والدين خود تقليد كرده و مثل آنان رفتار مي‌كنند، به‌گونه‌اي كه تحسين و تعجب ديگران را برمي‌انگيزند، همچنين كودكان خانواده‌هاي تك‌فرزند معمولاً بلوغ زودرس دارند و بلوغ اجتماعي اين كودكان نيز ممكن است براي آنان مفيد باشد.

اين روان‌شناس با بيان اينكه كودكان تك‌فرزند مسائل و ديدگاه‌هاي خود را به ‌راحتي بيان مي‌كنند، اظهار كرد: اين كودكان قادرند به والدين خود كمك كرده و زودتر از كودكان ديگر به فعاليت اقتصادي مشغول مي‌شوند و از كار كردن خجالت نمي‌كشند و با آمادگي و تجربه زياد به سن بلوغ پا مي‌گذارند.

جعفري به معايب تك‌فرزند بودن اشاره كرد و گفت: يكي از معايب تك‌فرزند بودن، تأثير آن بر مراحل رشد كودك است، اين كودكان كسي را ندارند تا با او رقابت يا بازي و دعوا كنند، آنها دوست و همدمي در منزل ندارند، بنابراين برخي از احساسات را تجربه نمي‌كنند و فرصتي براي كنترل و مديريت آنها نخواهند داشت.

وي با تأكيد بر اينكه بلوغ روحي و رواني، پديده‌اي كاملاً اكتسابي است، تصريح كرد: در بلوغ، مواردي همچون شناخت خود، ميزان واقع‌بيني و انتخاب مؤثر به‌راحتي به‌دست نمي‌آيد، بلكه به تجربه‌هايي سخت و طاقت‌فرسا نياز دارد و كودكي كه تك‌فرزند خانواده است كمتر با مشكلات مواجه مي‌شود و در معرض تجربه كردن شكست، ناكامي، رانده شدن قرار نمي‌گيرد و شرايطي را كه لازمه بلوغ روحي و رواني است، تجربه نمي‌كند.

اين روان‌شناس، خاطرنشان کرد: اگر والدين، مراقبت افراطي از تك فرزند خود به عمل آورند و او را به فردي ضعيف و كم‌تحمل تبديل كنند، فرزندشان از ديگران نيز انتظار خواهد داشت با او چنين رفتاري داشته باشند كه اين موضوع ناتواني او را شدت خواهد بخشيد، اگر والدين اجازه ندهند فرزندشان با احساسات سخت و ناراحت كننده رو به رو شوند يا امكان آشكار كردن اين نوع احساسات را براي او فراهم نكنند، تحمل وي را برابر اين نوع احساسات ضعيف خواهند كرد.