تربیت کودک، آینده در دستان اوست

شهرزاد : مسئله تربیت ،مسئله حیات و ممات ملت هاست. بنای آن در خانواده آغاز و در محیط آموزش و اجتماع تکمیل می گردد. کودک، این موجود فرشته گونه ، موضوع تربیت و امانتی از خدا در دست والدین است. تربیت به معنای باروری و شکوفایی بذرهای نهفته و کثیف گنجینه های پنهان وجود انسان است . تربیت به معنای رشد ، نمو و پرورش دادن است . هدایت به سوی حق و کمال ، رساندن به حد بلوغ در تشخیص و تزکیه نفس و اخلاق و عمل از جمله مفاهیم تربیتی می باشند که در قرآن مجید به کار رفته؛ صاحب نظران ،چهارعمل اصلی تربیت را به شرح زیر تعریف کرده اند :

الف - خانواده

خانواده ، نخستین و حساس ترین پایگاه تربیت است .از اولین تماس عاطفی مادر با فرزند که هنگام شیردادن برقرار می شود تا، روابط اندیشه ای افراد خانواده ،همه و همه در نحوه تشکیل ساختار شخصیت کودک موثرند .خانواده پل ارتباط فرد با جامعه است . خانواده ای که جو معنوی و علمی در آن حاکم باشد و روابط میان اعضای آن محبت آمیز ،عادلانه و بر اساس درک متقابل ، نظم و وظیفه شناسی باشد ،فرزندانی پرورش خواهد داد که علاوه بر سعادت خود ضامن سعادت جامعه نیز خواهند بود .موضوع نقش پذیری و تقلید کودک باید بسیار جدی گرفته شود،زیرا رفتار و گفتار اعضای خانواده و گرایشها و باورهای آنان در ضمیر صاف و بی غبار کودک منعکس می شود.

در مبحث وظایف والدین در تربیت فرزند، تذکر چند نکته لازم است:

1-والدین رفتار صحیح داشته باشند ،زیرا رفتار کودکان متأثر از رفتار آنهاست. آنها باید الگوهای دینی مناسبی برای کودکان خود باشند.

2-باید فرزندان خود را به عادتهای نیکو خو دهند و آنان را از عادات ناشایست برحذر دارند، البته نباید برای حذف رفتار نا مطلوب فرزند، از رفتار نيادرستی چون، تنبيه بدنی استفاده کرد. والدین باید رفتار دینی را خوب انجام دهند و از کودک و نوجوان خود بخواهند تا آن را تمرین و تجربه کند.

3-والدین باید مربیان شایسته ای را برای تربیت کودکانشان در نظر بگیرند. والدین و مربیان باید برای شکل دادن به رفتار کودک، از شیوه تشویق و تنبيه صحیح استفاده کنند.

4-والدین باید فرزندان را به خواندن کتابهای مفید  ترغیب نمایند. اگر در خانواده ای پدر و مادر کتاب بخوانند و عادت به مطالعه داشته باشند، کودکان نیز خیلی زود با کتاب آشنا خواهند شد.

ب - مدرسه

مدرسه، عامل مهم دیگری در تکوین شخصیت علمی و تربیتی است. میزان فراگیری دانش آموزان از معلم ،هم شاگردی ها، جو علمی مدرسه و.....، بسیار گسترده و قابل توجه است. معلم همواره می تواند از طریق هزاران رشته مرئی و نامرئی، با ژرفای قلب دانش آموز ارتباط سازنده ای برقرار کند و به عنوان اسوه ای در هدایت توانایی ها و شکوفاسازی استعدادهای او مفید واقع شود. اگر دانش آموز، معلم خود را تنها نه مرجع علمی، بلکه گره گشای روحی و معنوی خود بیابد، در برابر او تسلیم می شود و مسیر زندگی خویش را با کلام و رهنمودهای وی هماهنگ می سازد؛ به همین علت ، مدرسه باید هم محیطی برای آموزش و هم فضایی برای پرورش باشد.

ج - وسایل ارتباط جمعی

رسانه ها اعم از مطبوعات، رادیو و تلویزیون، سینما، تئاتر و.... به عنوان ابزاری که مستقیم و غیرمستقیم در تار و پود زندگی راه یافته اند، می توانند بزرگترین نقش را در تربیت ایفا کنند. جاذبه این وسایل، ایجاب می کند که با برنامه ریزی کارشناسانه از این امکانات در جهت رشد و تعالی انسانها استفاده کنیم. ایجاد برنامه های متنوع و جالب در صدا و سیما ، تنظیم اخبار و گزارش ها، تألیف کتابهای آموزنده و تقویت عناصر تلاشگر و مستعد در این راه، ضرورت تردید ناپذیر امروز جامعه ماست و لازمه این امر، اتکا به فرهنگ غنی و جامع اسلامی - ملی و تقویت بخش های هنری می باشد.

د - جامعه

فضای جامعه و ارزش ها و ضد ارزش هاي موجود، مستقیم و غیرمستقیم بر روان و شخصیت آدمی تأثیر می گذارد. دشوار بودن کنترل انسان و تحول سریع جامعه امروز، از مسائل مهمی هستند که باید در تربیت مورد توجه واقع شوند.

به واقع تربیت صحیح ، نقشی انکار نشدنی در انسان سازی و تامین سلامت جامعه دارد؛ پس بهتر است برای تربیت صحیح فرزندانمان بکوشیم .