تاملی دیگر درسریالهای صدا وسیما

صدا و سیما در جایگاه بزرگترین و موثرترین رسانه کشور از یک سو نقشی بی‌بدیل در ترویج و تقویت ارزش‌های دینی و ملی دارد و از سوی دیگر در صورت کوتاهی و سهل‌انگاری متصدیان و به تبع …

صدا و سیما در جایگاه بزرگترین و موثرترین رسانه کشور از یک سو نقشی بی‌بدیل در ترویج و تقویت ارزش‌های دینی و ملی دارد و از سوی دیگر در صورت کوتاهی و سهل‌انگاری متصدیان و به تبع آنان کارگردانان و برنامه‌سازان و ... می‌تواند آسیب‌هایی بزرگ و فراگیر را بر فرهنگ جامعه تحمیل کند. البته آسیب رسانی صدا و سیما و نقش آن در تغییر ذائقه مخاطبان در ابعاد گوناگون بسیار ظریف و به مرور زمان صورت می‌گیرد و چه بسا لازم است سال‌های فراوانی سپری شود تا آثار منفی برخی رویکردهای این رسانه نمایان گردد .متاسفانه به علت فقدان سیستم جامع و کارآمد برای سیاستگذاری ،اجرا ،‌نظارت وتحلیل بازخوردهای صدا و سیما، این رسانه به رغم دستاوردهای کمی، در بخش کیفی نتوانسته است به گونه‌ای شایسته به انتظارات توده‌های فرهیخته و متدین جامعه پاسخ دهد ونقش محوری خود را در راه دفاع از آموزه‌های دینی و هنجارهای اجتماعی ایفا کند. بلکه در مواردی خود به عاملی برای کمرنگ کردن ارزش‌های اصل جامعه مسلمان ایران ودامن زدن به نابهنجاری‌ها شده است. برای مثال در حالی که بر اساس موازین شرعی و اخلاقی جامعه ایرانی روابط محرم ونامحرم در چارچوب خاصی تعریف شده است در بسیاری از سریال‌های تلویزیونی نوعی بی‌اعتنایی آزاردهنده به این موازین دیده می‌شود و تاسف عمیق‌تر اینکه بسیاری از این هنجارشکنی‌ها در قالب اقشار مذهبی و خانواده‌های متدین نمایش داده می‌شوند! در آخرین مورد از این سهل‌انگاری می‌توان به برخی سریال‌های ماه مبارک رمضان اشاره کرد . در حالی که ماه رمضان فرصتی بسیار مناسب برای خودسازی و بهبود اخلاق جامعه است و به برکت فضای قدسی این ماه شریف آمار بزهکاری‌ها به گونه‌ای محسوس کاهش می‌یابد و زمینه ترویج فضایل اخلاقی واجتماعی مهیاتر از هر زمان دیگر است، صدا و سیما به جای تلاش علمی و فراگیر برای عمل به وظیفه خود در مواردی با تهیه و پخش سریال‌ها و برنامه‌هایی نامناسب با این فضای معنوی نه تنها مخاطب را با فضای معنوی ماه مبارک رمضان آشنا نمی‌کند بلکه ناخواسته در مسیر خلاف به پیش می‌رود!

متاسفانه در سریال مذکور که از قضا در بهترین ساعات ماه مبارک و درست پس از زمان افطار به روی آنتن می‌رود مقوله طنز با هجو و تمسخر یکسان پنداشته شده و به گونه‌ای غیرقابل تحمل به القای زشتی‌ها دامن زده می‌شود . قبح شکنی مقوله اعتیاد،‌تمسخر غیرمستقیم مراسم عزاداری و تشییع جنازه مسلمان، توهین به اذکار و مفاهیم دینی چون تهلیل، تمحید، نمایش تصویری مذموم از طبقات پایین جامعه و بانوان چادری، تکرار والقای الفاظ زشت و دور از نزاکت همچون خفه شو، این قدر زر نزن، می‌ترسم خریتش کار را خراب کنه، تو کپه مرگت را بذار، درسته گاهی من خل‌ام ولی تو همیشه خولی، حرف زیادی نزن، چه مرگته ، اینا رو از کدوم گوری پیدا کردی، ای یارو عوضی، تا آن روی سگ من بالا نیومده، آشغال بر، مرتیکه مزاحم، برو گم شو،‌احمق‌های دیوونه و... گوشه‌ای آموزش‌های اخلاقی! این سریال است وروشن نیست کاربرد مکرر این واژه‌های دور از نزاکت در سریال ماه مبارک چه تناسبی با رسالت سازمان بزرگی دارد که امام راحل آن را دانشگاه عمومی نامیدند؟! به نظر می‌رسد برای جبران سهل‌انگاری‌های مسئولان محترم صدا و سیما شایسته است نظارت بر بزرگترین سازمان رسانه‌ای و فرهنگی کشور که سالانه میلیاردها تومان از بیت المال مسلمین را هزینه می‌کند به نظارتی واقعی و کاربردی تبدیل شود .‌

مرتضی رضاییان فیروز آبادی