دنیای کلمه‌ها

این‌روزها نمی‌دانم چرا اصلا دستم به قلم(صفحه‌کلید) نمی‌رود! در ذهن سوژه‌های زیادی دارم، اما نمی‌دانم چرا توان روی کاغذ آوردنش(تایپش) را ندارم. نمی‌دانم تا به حال برایتان این …

این‌روزها نمی‌دانم چرا اصلا دستم به قلم(صفحه‌کلید) نمی‌رود! در ذهن سوژه‌های زیادی دارم، اما نمی‌دانم چرا توان روی کاغذ آوردنش(تایپش) را ندارم. نمی‌دانم تا به حال برایتان این اتفاق افتاده است یا نه؟ اما هرچه هست اتفاق نامیمونی است. خیلی سخت است که نتوانی حرف‌هایت را روی کاغذ بیاوری.

هم‌چنان که مشهود است، انسان ناچارا برای بیان اندیشه‌های خود می بایست از کلمات کمک بگیرد، اما بعضی اوقات یا ذهن یارای کنار هم چیدن کلمات را ندارد و یا این‌که کلمات گنجایش اندیشه را ندارند. (حالت‌های فوق را اغلب عرفا تجربه کرده‌اند، هنگامی می‌خواسته‌اند از حقیقت بگویند اما نمی توانسته‌اند و گاهی دیگر در کلمات این ظرفیت را نمی دیدند که قالب اندیشه‌هایشان کنند. بسیاری از کلمه‌‌هایی که در دسترس بشر است گنجایش یک نیایش عارفانه را ندارند. هرچند کتاب‌های مقدس ادیان در قالب کلمات‌اند، اما همین کلمات‌اند که زمینه تفسیرهای گوناگون را باز کرده اند.)

گاهی کلمات مفهوم را وارونه انتقال می دهند، گوینده مفهومی را در ذهن دارد اما هنگام بیان، به‌خاطر دوپهلو بودن ماهیت کلمه، مخاطب پیام را طور دیگری دریافت می‌کند. البته لحن نیز در این مورد خاص مهم است، لحن می تواند مخاطب را از مقصود گوینده آگاه سازد اما لحن و بحث پیرامون آن موضوع بحث ما نیست.

کلمه یکی از مهمترین بحث‌های جنجال برانگیز بشر است. به جمله "بخشش لازم نیست، اعدامش کنید" توجه کنید، حالا همین جمله را این‌طوری بخوانید: "بخشش، لازم نیست اعدامش کنید". با جا‌به‌جا کردن یک کاما با جمله معنای جمله از این‌رو به آن‌رو می شود. در حالت اول طرف را به پای چوبه دار فرستاده‌اند، اما در جمله دوم گفته شده که او را ببخشید و اعدامش نکنید. (البته این جمله اشاره‌ای بود به نحوه نگارش تا کلمه!).

خط فارسی و نگارش کلمه‌ها همیشه مورد توجه نویسندگان بوده و هست، نویسنده ای معتقد است که باید نوشت "بیشتر" نویسنده دیگر معتقد است که باید نوشت: "بیش‌تر" و... در این بین همزه فارسی نقش دردسرآوری دارد، من که حقیقتا گیج شده ام، در جایی نوشته‌اند "مسؤول" و جای دیگر "مسئول"، یک‌جا آورده‌اند "هیأت" جای دیگر نوشته‌اند: "هیئت" جالب است هر کدام هم، ادعای صحیح بودن آن را دارند. اما خرده‌ای که می شود به فرهنگستان زبان و مردم گرفت این‌است که: فرهنگستان توجه ویژه ای به این مشکلات ندارد و مردم نیز به تصمیمات فرهنگستان احترام نمی گذارند و هر کدام کار خودشان را می کنند.

خداوند آخر و عاقبت زبان فارسی را به‌خیر کند.