لکه‌های پوستی

دکتر غلامحسین غفارپور، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، روز گذشته در برنامه نیمروزی رادیو سلامت به بررسی بیماری لکه‌های پوستی و دلایل بروز و راه‌های …

دکتر غلامحسین غفارپور، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، روز گذشته در برنامه نیمروزی رادیو سلامت به بررسی بیماری لکه‌های پوستی و دلایل بروز و راه‌های درمان آن پرداخت. آنچه در پی می‌آید خلاصه‌ای از صحبت‌ها و توصیه‌های ایشان است.

رنگ پوست توسط سلول‌های رنگ‌ساز ملانوسیت ساخته می‌شود، یک سری از عوامل خارجی روی این سلول‌ها تاثیر می‌گذارد و در نتیجه باعث افزایش این سلول‌ها یا از بین رفتن آنها و تغییر در تولید مواد رنگی می‌شوند. لکه شامل کک و مک، لکه‌های حاملگی یا ملاسما، پسوریازیس و لکه‌های سفید است.

لکه‌های ایجاد شده در دوران بارداری هم به صورت عمقی و هم سطحی وجود دارند. این لکه‌ها روی صورت و بازوها نمایان می‌شود. سه علت ژنتیک، هورمون‌ها و نور آفتاب در بروز و تشدید لکه‌های پوستی دخیل هستند. البته در ملاسما یا همان لک‌های دوران بارداری، نقش عوامل هورمونی بارزتر است. لک‌های حاملگی معمولا به درمان دیر جواب می‌دهند و درمان قطعی ندارند، اما استفاده از کرم‌های لایه‌بردار با تجویز پزشک کمک‌کننده است. همچنین این افراد باید به طور مداوم از کرم‌های ضدافتاب استفاده کنند.

در بیماری پسوریازیس چرخه زندگی سلول‌های پوستی تغییر می‌کند. بخش سطحی پوست به سرعت شروع به ساخت سلول‌های پوستی می‌کند، در نتیجه سبب ایجاد پلاک‌های ضخیم، خارش‌دار، خشک و قرمز در جاهایی که صدمه دیده می‌شود که گاهی اوقات دردناک هم هستند. بیماری پسوریازیس بیماری مسری نیست و بیشتر در ناحیه آرنج، زانو، ساعد‌ها و نواحی تحت فشار مشاهده می‌شود. لک‌های پوستی این بیماری درمان خاصی ندارد.برخی از لک‌ها در سن بلوغ به دلیل افزایش استروژن و پروژسترون در بدن ایجاد می‌شود.

نور خورشید نیز به دلیل داشتن اشعه ماوراءبنفش سبب ایجاد لک‌های پوستی می شود. همچنین نور آفتاب از عوامل موثر در سرطان‌زایی و ایجاد چین و چروک و پیری زودرس پوست است.لکه‌های سفید یک بیماری است که عواملی مثل وراثت، پدیده خودایمنی و در نتیجه از بین بردن سلول‌های خودی سبب بروز این بیماری می‌شوند، این نوع لک‌ها بیشتر در قسمت تیره پوست ایجاد می‌شود.

خال‌ها هم یکی دیگر از لکه‌های پوستی به شمار می‌آیند. وقتی سلول‌های رنگ ساز به صورت چندتایی کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، خال نامیده می‌شود. خال به صورت سطحی و هم به صورت عمقی وجود دارد. خال‌های عمقی را می‌توان با انجام عمل جراحی برداشت، اما خال‌های سطحی را می‌توان به کمک لیزر درمانی برطرف کرد. خال‌هایی که به مرور زمان دچار درد و خارش می‌شوند خطرناک هستند و برای درمان آنها باید حتما به پزشک مراجعه کرد. همچنین خال‌هایی به رنگ سبز، آبی غیرطبیعی هستند و بهتر است برداشته و برای بررسی به آزمایشگاه آسیب‌شناسی فرستاده شوند.