هم نامه نا نوشته خوانی

طرح تمام وقت شدن پزشکان صرفا آرزویی است که روی کاغذ نوشته شده

به نظر می‌رسد با وجود همه تلاش‌هایی که برای اصلاح نظام سلامت صورت گرفته و نیز برای اینکه بخواهیم خدمت خوبی به مردم بدهیم با توجه به اینکه بیمارستان‌های دولتی ۸۰ تا ۸۵ درصد از بیمارستان‌های کشور را تشکیل می‌دهند، راه‌حلی جز تمام وقت شدن پزشکان نداریم.

در همه جای دنیا کشورهایی که توانسته‌اند رضایت نسبی مردم را جلب کنند و به صورت نسبی توانستند به اهداف برنامه‌های حوزه سلامت خود دست پیدا کنند از همین سیاست تبعیت کردند و تکلیف خودشان را مشخص کردند که بالاخره یک نفر یا در حوزه آموزشی و به عنوان عضو هیات علمی کار کند یا به صورت خصوصی، پزشکان هم آنجا بین معلم بودن و لذت معلم بودن و کار خصوصی کردن و درآمد خصوصی انتخاب خود را انجام داده‌اند.

اما استحضار دارید برای اجرای این کار مشکلات زیادی داریم. ما در شرایطی هستیم که پرداخت کارانه متخصصان در بیمارستان‌های دولتی را ۱۸ تا۲۴ ماه به تعویق می‌اندازیم و اجرا کردن این طرح در درجه اول منوط به این است که مشکلی در بیمارستان‌های دولتی و به‌خصوص بیمارستان‌های آموزشی از نظر پرداخت نداشته باشیم.

تنها راه برای رسیدن به رضایت‌مندی مردم همین تبصره یک ماده ۳۶ لایحه برنامه پنجم توسعه است، چون همه راه‌ها را امتحان کرده‌ایم و تنها راه همین است، اما بستر اجرای این طرح فراهم نیست.

در شرایطی که در بیمارستان‌های خود برای کمترین پرداخت‌های پرسنلی مشکلات اساسی داریم و بیمه‌های ما و به‌خصوص بیمه تامین اجتماعی مشکلات زیادی دارند و ماه‌ها بدهکاری دارند اجرای چنین طرحی مقدور نیست.

اجرای چنین طرحی اول می‌طلبد که اعتماد پزشکان را در حوزه‌ بیمارستان‌های آموزشی جلب بکنیم و دوم این زمینه را فراهم کنیم که درآمد قابل قبولی در این بیمارستان داشته باشد و بعد توقع داشته باشیم که بیمارستان خصوصی را رها کند.

فرقی برای پزشک ندارد که در بیمارستان آموزشی باشد یا خصوصی، چرا که کار پزشک طبابت است و پزشکی که به‌خصوص به بیمارستان آموزشی آمده است علاقه اول‌اش این است که آموزش بدهد و دانشجو تربیت کند، اما آن پزشک با همه علایقی که دارد، نیازهای اولیه‌ای مانند همه آدم‌ها و مانند بیمارهایش دارد که درآمد داشته باشد و وقتی کوچک‌ترین پشتوانه‌ای و اعتمادی برای آنها جلب نکنیم، کما اینکه در سال گذشته ما همین موضوع را در کمیسیون تلفیق تصویب کردیم که پزشکان بیمارستان هیات امنایی k ۶/۳ دریافت بکنند و تمام وقت هم باشند، اما هیچ‌کدام پرداخت نشده و هیچ‌کدام از بیمه‌ها قادر به پرداخت این مبلغ نیستند و حتی ۱k هم بین ۱۸ ماه تا ۲۴ ماه تعویق دارند، نوشتن این جمله که پزشک یا در بخش دولتی کار کند یا در بخش خصوصی صرفا گول زدن خودمان است.

تنها راه اصلاح سیستم بهداشت و درمان همین است، اما در این شرایط باید گفت که این طرح صرفا یک آرزوست که روی کاغذ نوشته شده است.

من فکر می‌کنم همه آنهایی که معروف شدند از قبل هیات علمی دانشگاه بودن به این جایگاه رسیدند و اگر پای انتخاب در میان باشد بسیاری از این پزشکان هیات علمی خواهند ماند و آن گروهی که بخواهند ترک کنند خدا را شکر آن‌قدر جوان باسواد تحصیل‌کرده مشتاق برای حضور در این مراکز داریم که حد ندارد، اما نه امروز و نه در شرایطی که بیمارستان نمی‌تواند کمترین پرداخت را به پزشک انجام بدهد.

● لایحه پنجم توسعه؛ عقب‌گردی غیرقابل قبول

اما در مورد خود لایحه برنامه پنجم توسعه؛ پیش‌نویش این برنامه به‌رغم گذشت یک ماه از تقدیم این لایحه توسط رییس جمهور به مجلس به تازگی به کمیسیون‌های تخصصی آمده و با توجه به هم‌زمان شدن ارایه این برنامه با لایحه بودجه و در اولویت بودن بررسی و تصویب بودجه به احتمال زیاد بررسی دقیق و کارشناسی برنامه پنجم توسعه به بعد از تصویب بودجه موکول می‌شود. آن پیش‌نویسی که به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی آمده را نگاهی اجمالی کرده‌ام و براساس همین بررسی اجمالی می‌توانم بگویم که در برنامه پنجم توسعه مقیاس‌های «کمی» کمتر شده است و در نتیجه این برنامه قابلیت پیگیری کمتری دارد، البته ما به عنوان اعضای کمیسیون بهداشت و نمایندگان ملت خود را موظف می‌دانیم که نقاط ضعف این برنامه را اصلاح کنیم و برنامه پنجم توسعه را به برنامه‌ای قابل نظارت و پیگیری که موجب ارتقای سلامت شهروندان و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی حوزه‌های مختلف سلامت و درمان می‌شود، تبدیل کنیم.

متاسفانه هنگامی که برنامه ارایه شده به مجلس تحت عنوان برنامه پنجم توسعه را با برنامه چهارم مقایسه می‌کنیم، در برخی بندها عقب‌گردی غیرقابل قبول نسبت به برنامه چهارم را مشاهده می‌کنیم. فاکتورهای کمی در اکثر بندها حذف شده و مجلس دیگر قادر نیست که بر این برنامه نظارت کند و پیشرفت یا پسرفت‌ها را رصد کند، چون شاخص‌ها حذف شده است و به همین دلیل برای تکمیل برنامه پنجم، نیاز به یک آسیب‌شناسی جامع از این برنامه داریم تا برنامه‌ای که نهایی و تصویب می‌شود برنامه‌ای قابل نظارت و در راستای عدالت‌محوری و ارتقای شاخص‌های سلامت جامعه باشد.

در پایان در پاسخ به برخی همکاران در کمیسیون‌های دیگر که معتقدند برنامه پنجم یک برنامه عدالت‌محور و فاصله‌دار با توسعه است، باید متذکر شوم که کلا پروژه‌های ما در حوزه سلامت عدالت‌محور است و اساسا پروژه‌ای در حوزه سلامت خارج از عدالت محوری نداریم و اصلا ایدئولوژی سلامت همین است و همه کشورهای موفق دنیا با همین مقیاس و معیار در حوزه سلامت به پیش می‌روند، اما اینکه واقعا این برنامه حداقل در بخش بهداشت و درمان عدالت محور هست یا خیر را نمی‌توانم الان قضاوت کنم و اعلام این نظر نیاز به بررسی دقیق برنامه پنجم توسعه در کمیسیون بهداشت و درمان دارد.

نویسنده: دکتر شاهرخ رامین

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس