فلسفه روان شناسی و نقد آن

کتاب «فلسفه روان شناسی و نقد آن» به قلم ماریو بونژه و رون آر دیلا و ترجمه دکتر محمدجواد زارعان و همکاران توسط انتشارات حوزه و دانشگاه با شمارگان هزار نسخه و در ۷۴۶ صفحه منتشر شد

کتاب «فلسفه روان‌شناسی و نقد آن» به قلم ماریو بونژه و رون آر دیلا و ترجمه دکتر محمدجواد زارعان و همکاران توسط انتشارات حوزه و دانشگاه با شمارگان هزار نسخه و در ۷۴۶ صفحه منتشر شد.

در این کتاب نویسنده با تبیین و ضرورت فلسفه علم به فلسفه روان‌شناسی پرداخته است.

در بخش اول این کتاب نخست هدف فلسفه روان‌شناسی در زمینه‌های مختلف بررسی شده و پس از ارائه پیشفرض‌های فلسفه تحقیقات علمی در فصل دوم موضوع روان‌شناسی از ابعاد مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

در بخش دوم کتاب «فلسفه روان‌شناسی و نقد آن» با عنوان رویکرد و روش، موضوعاتی همچون رویکردهایی به رفتار و روان در فصل سوم بررسی شده و در فصل چهارم نویسنده به لحاظ روش‌شناسی به تبیین این موضوع پرداخته است.

«ماریو بونژه» در بخش سوم این کتاب با عنوان «روان‌شناسی منهای مغز» ابتدا در فصل پنجم موضوع ذهن‌گرایی و در فصل ششم رفتارگرایی را بررسی کرده است.

نویسنده در بخش چهارم کتاب با عنوان «زیست روان‌شناس» در فصل هفتم به بررسی عصب زیست‌شناسی، در فصل هشتم کارکردهای پایه و در فصل نهم کارکردهای برتر را بررسی می‌کند.

در بخش پنجم کتاب که با عنوان «رویکرد اجتماعی» گردآوری شده در فصل دهم آن موضوع بافت اجتماعی رفتار، در فصل یازدهم هشیاری و در فصل دوازدهم موضوع فناوری روان در شاخه‌های مختلف علم روان‌شناسی آمده است.

نویسنده در بخش ششم یا همان نتیجه در فصل سیزدهم کتاب موضوعاتی همچون چشم‌انداز آینده، برداشت فلسفی، آثار هستی‌شناختی و نتایج معرفت‌شناختی را آورده است.

● همنشینی و کجروی

کتاب«همنشینی و کجروی» با عنوان فرعی «نگاهی به دیدگاه‌های اسلامی و یافته‌های اجتماعی» نوشته علی سلیمی، محمد ابوترابی و محمد داوری از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با شمارگان ۲۰۰۰ نسخه و در ۳۱۹ صفحه منتشر شد.

این کتاب از مجموعه کتاب‌های مطالعات کجروی و کنترل اجتماعی است که با همکاری سازمان فرهنگی - هنری شهرداری به چاپ می‌رسد.

کتاب «همنشینی و کجروی» به جستجو در منابع اسلامی (قرآن و حدیث) و یافته‌های علوم اجتماعی پرداخته و یکی از فراگیرترین علل رفتارهای کجروانه یعنی اثرگذاری‌ها و اثرپذیری‌های کجروانه همنشینان و راهکارهای کنترل آنها را بررسی کرده‌است.

تحقیق در منابع اسلامی در این کتاب از دو مسیر اصلی انجام گرفته‌است؛ نخست، شناسایی و گزینش آیات و حدیث‌هایی که به نظر می‌رسید مضمون‌های جرم‌شناختی و جامعه‌شناختی مورد نظر در این تحقیق را در خود دارند و دوم احراز این‌که معانی و تفسیرهای مورد نظر از آیات و حدیث‌های برگزیده، از اعتبار سندی و معنایی لازم برای این‌که بتوان بر آنها تکیه کرد برخوردار باشد.

کتاب «همنشینی و کجروی» از ۷ فصل با عنوان‌های «همنشینی‌ها و اثرگذاری‌ها»، «زمینه‌سازهای همنشینی و اثرپذیری»، «نفوذ اجتماعی»، «یادگیری»، «نکات کلی»، «راهکارهای پیشگیری» و «اهرم‌های کنترلی» تشکیل شده‌است.

● تکنولوژی رسانه‌ای ازمنظر انتقادی

کتاب «تکنولوژی رسانه‌ای از منظری انتقادی» نوشته یوست ون‌لون با ترجمه احد علیقلیان با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه در ۱۸۰ صفحه از سوی موسسه همشهری منتشر شد.

کتاب «تکنولوژی رسانه‌ای از منظری انتقادی» مثال‌هایی عملی از رسانه‌های قدیم و جدید عنوان می‌کند تا به خواننده کمک کند از میان مفاهیم پیچیده به جایگاه رسانه‌ها بیندیشد و به مخاطب یاری می‌کند تا بسته نرم‌افزاری جدیدی برای فهم چیستی رسانه‌ها برای وی فراهم شود و نیز مبنایی برای درک کاربرد واقعی آنها شکل بگیرد.

این کتاب در پی پاسخگویی به سوالاتی است از قبیل «رسانه‌ها چه هستند؟»، «چرا هر روز چیزهایی جدید به رسانه‌ تبدیل می‌شوند؟» و «چگونه مردم با رسانه‌ها در برساختن زندگی روزمره ارتباط برقرار می‌کنند؟»

در کتاب «تکنولوژی رسانه‌ای از منظری انتقادی» ون‌لون نشان می‌دهد که چگونه در جوامع، اشکال گوناگون رسانه کمک کرده‌اند تا ادراک، ‌توقع و تفسیر ما از واقعیت شکل بگیرد.

از بخش‌های این کتاب که ویراستاری علمی آن را بیژن عبدالکریمی به عهده داشته‌است می‌توان به «تاریخ انتقادی تکنولوژی رسانه‌ای»، «مسیرهای جایگزین: تکنولوژی به مثابه فرهنگ» و«رسانه‌های جدید و تن‌یافتگی (تن زدودگی) شبکه‌ای» اشاره کرد.

● جامعه‌شناسی خرافات در ایران

پژوهشنامه جامعه شناسی خرافات در ایران توسط گروه پژوهشی فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده تحقیقات استراتژیک در ۲۲۳ صفحه منتشر شد.

بروز پاره‌ای گرایش‌ها و رفتارهای انحرافی به‌ ویژه در حوزه رفتارها و اعتقادات اجتماعی و دینی در دهه اخیر موجب اعلام نظر و ورود رهبر معظم انقلاب اسلامی، مراجع عالیقدر، نخبگان و دلسوزان حوزوی و دانشگاهی شده و هشدارها و تحذیرهای مختلف را مطرح کرده است. با وجود این و به سبب ریشه‌های قوی و پایدار این‌گونه اعتقادات متأسفانه همچنان جامعه امروز ایران از این مساله رنج می‌برد.

بر این مبنا گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی از چندی پیش به جمع‌آوری پژوهش‌ها و مطالعاتی روی آورد که به توصیف و تبیین این پدیده در ایران امروز پرداخت. عمده پژوهش‌های ارائه شده نتیجه بررسی‌های تجربی بوده که با هدف توصیف وضعیت گرایش به خرافه در کشور انجام شده‌اند. بنابراین اطلاعات مفیدی درباره میزان خرافه‌گرایی در جامعه ایران ارائه می کنند.

بررسی میزان گرایش به خرافات بین شهروندان تهرانی نوشته علی فروغی و رضا عسگری مقدم؛ میزان نوگرایی و گرایش به خرافات در شهر یزد نوشته سید علیرضا افشانی و اصغر احمدی، خرافات و برخی علل و زمینه‌های آن نوشته مجتبی شاهنوشی، توصیفی از میزان گرایش به خرافات در شهر اهواز نوشته عباس عسگری ندوشن و دیگران، تقدیرگرایی عامیانه ریشه‌ها‌ها و پیامدها نوشته جواد شجاعی، خرافاتو کارکردهای آن نوشته مسعود درودی و خرافات و خرافه‌گرایی نوشته صفورا نصراللهی مقالات ارائه‌شده در این پژوهشنامه هستند.

● حکمت؛ چند رویکرد به یک مفهوم

کتاب «حکمت؛ چند رویکرد به یک مفهوم» ترجمه و تألیف مالک حسینی از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است.

نویسنده در این کتاب به بررسی موضوع حکمت از منظرهای گوناگون پرداخته است. حکمت مفهومی بسیار مهم در فرهنگ‌های مختلف است. بار معنایی غنی فلسفی و دینی دارد و به طور خلاصه حاکی از علم ارزشی است که در عمل به کار آید و همراه با عمل هم باشد.

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات است که توسط مؤلف ترجمه شده و ۲ مقاله نیز توسط وی به نگارش درآمده است.

کلیاتی درباره مفهوم حکمت اثر مالک حسینی، حکمت از منظر دین از کورت رودلف و حکمت از منظر تاریخ فلسفه اثر اشپر از جمله مقالاتی هستند که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

حکمت از منظر فلسفه از برند بلنشارد، حکمت از منظر اخلاق اثر جان کیکز و حکمت از منظر روان‌شناسی استاودینگر سایر مقالات درج شده در این کتاب هستند .

ضمیمه این کتاب مقاله‌ای است از مؤلف با عنوان رویکردی نو به حکمت که در آن درصدد تقریری نو از حکمت است. / ‌مهر

● برخورد درون تمدن‌ها

کتاب «برخورد درون تمدن‌‌ها: کنار آمدن با تضاد و کشمکش‌های فرهنگی» نوشته دیتر زنگهاس با ترجمه دکتر پرویز علوی و به همت نشر اختران در سال جاری به شمارگان ۲۱۰۰ نسخه و بهای ۴۵۰۰ تومان منتشر شد.

مولف این اثر دارای مدرک دکتری علوم سیاسی و روابط بین‌الملل است. وی از نظریه‌پردازان برجسته آلمانی است که اکنون در موسسه مطالعات بین فرهنگی و بین‌المللی دانشگاه برمن در بخش پژوهش صلح، منازعه و توسعه فعالیت می‌کند. این اثر با پرداختن به نظریه‌های تاثیرگذاری چون پایان تاریخ فرانسیس فوکویاما و برخورد تمدن‌های ساموئل هانتینگتون به روشن ساختن مباحث مهم معاصر به شیوه‌ای بحث‌انگیز و نقادانه یاری رسانده است. زنگهاس برخی از مهم‌ترین مسائل سیاسی امروز مانند آیا تساهل و بردباری را می‌توان یک راه‌حل موفقیت‌آمیز دانست؟ نقش فرهنگ در منازعات اخیر که فرهنگ‌محور نامیده شده‌اند، چیست؟ آیا سیاست جهانی سده بیست و یکم درگیر منازعات فرهنگی مذهبی می‌شود و... را مورد بررسی قرار می‌دهد.

وی این پرسش‌ها را در بستر ناحیه‌های عمده فرهنگ غیرغربی، فلسفه سیاسی چین، اسلام، آیین بودا و آیین هندو بررسی و بر احتمال وقوع نوع سازنده‌ای از گفتگوی بین فرهنگی تاکید می‌کند. رویکرد متمایز و نقادانه زنگهاس برای تمامی افرادی که در زمینه سیاست، روابط بین‌الملل، جامعه‌شناسی، مطالعات فرهنگی، مطالعات توسعه‌ای، مذهب و اقتصاد سیاسی بین‌الملل کار و پژوهش می‌کنند، سودمند و قابل توجه خواهد بود.

این اثر در ۱۱ فصل تنظیم شده است؛ فلسفه بین‌فرهنگی در جهان امروز عنوان فصل اول است که در آن به مباحثی مانند پیامدهای فکری و عملی جهان کنونی، به سازش رسیدن با تمدن و تنزل جهانی ذات‌باوری فرهنگی پرداخته می‌شود. عنوان فصل دوم «آیا نگاه به گذشته حاصلی دارد؟» است که در آن به صورت مصداقی ارتباط فلسفه کهن چین با چین مدرن مورد توجه قرار می‌گیرد. عناوین و موضوعات مورد بحث در این فصل نقاط ارجاع، الگوهای کهن، تناقض‌ها، همگونی‌ها و محدود شدن گفتمان فلسفی است.

در فصل سوم این اثر با عنوان تقاضا برای نوآوری، اسلام و چالش‌های تکثرگرایی مورد بحث قرار گرفته است. وضعیت کنونی، مساله اساسی، سرآغازی برای رفتار تکثرگرای سازنده و مسدود کردن راه خود از طریق مبارزه با غرب نیز عناوین مباحث مورد بررسی در این فصل هستند. «بی‌خانمانی در برابر نظم عمومی» عنوان فصل چهارم است که در آن کنکاش‌هایی در باب آیین بودا صورت گرفته است. بی‌خانمانی و بی‌وطنی همچون یک آرمان، آیا جامعه و جهان مقوله‌های زائد هستند؟ و آیین بودا چگونه باید به مدرنیته واکنش نشان دهد، موضوعاتی است که در این فصل مورد توجه است. از «تکثر معنوی تا تکثر مدرن» عنوان فصل پنجم است که در آن به بحث درباره آیین هندو بر سر دوراهی سرنوشت‌ساز، تکثر معنوی، تکثر مدرن، چالش‌های مطرح و آیین هندوی بدون کاست پرداخته می‌شود. ملاحظاتی در فاصله ۲ پاره اول و دوم کتاب عنوان فصل ششم است که در آن به برخورد تمدن‌ها پرداخته می‌شود.

فصل هفتم این اثر برخورد تمدن‌هاست که در آن به بخش‌ تمدن‌ها و محرومیت فرهنگی یا اقتصادی و همزیستی فرهنگی پرداخته می‌شود و مولف مباحث موردنظر خود را بررسی و تجزیه و تحلیل می‌کند. واقعیت منازعه‌های فرهنگی عنوان فصل بعدی است که به موضوعات یادآوری دوباره، بستریابی منازعات فرهنگی و غرب و مبارزات فرهنگی تقسیم می‌شود.