توصیه های فاطمه دانشور برای زنان

در شماره گذشته از شورای خانواده در کسب و کارهای خانوادگی گفتیم و اینکه این شورا چه وظایفی را برعهده دارد و در ادامه به یکی از فعالیت های آن اشاره کردیم که مشارکت در فعالیت های عام المنفعه بود

در شماره گذشته از شورای خانواده در کسب و کارهای خانوادگی گفتیم و اینکه این شورا چه وظایفی را برعهده دارد و در ادامه به یکی از فعالیت های آن اشاره کردیم که مشارکت در فعالیت های عام المنفعه بود. در این شماره قصد داریم به یکی دیگر از استراتژی هایی اشاره کنیم که در شورای خانواده باید مد نظر قرار گیرد و آن، بحث اخلاق حرفه ای است که باعث پایداری یک شرکت در بازار می شود. این موضوعی است که در زنان، پایبندی بیشتری نسبت به آن وجود دارد. مصداق هایی هم پیرامون این مدعا می توان ارائه کرد؛ به طور مثال، آمارها نشان می دهند که چک خانم ها کمتر برگشت می خورد یا میزان ناروایی ها و ناراستی های تجاری که در مواردی مشاهده می شود، در خانم ها به مراتب کمتر از آقایان است که این ناشی از شیوه خلقت آنها و نیز حس مادرانه ای است که همواره همراهشان است.

بر این اساس به نظر می رسد که خانم ها به شکل بهتری می توانند این استراتژی را در شرکت و در قالب شورای خانواده محقق کنند. استراتژی اخلاق حرفه ای بر این موضوع تاکید می کند که به هیچ عنوان کالا یا خدمات غیرمرغوب در اختیار مشتری قرار نگیرد؛ حتی تا آنجا که اگر شده خودمان زیان کنیم، ولی کالا و خدمات بی کیفیت به مشتری ارائه ندهیم. این کار در بلندمدت ایجاد اعتبار می کند و پایداری آن بنگاه اقتصادی را به ارمغان می آورد.

یکی از تهدیداتی که در شرکت های خانوادگی وجود دارد این است که می گویند با پیر شدن سهامداران آن شرکت، یعنی پدر و مادر، ممکن است شرکت رو به اضمحلال برود. ولی واقعیت این است که با رعایت اخلاق حرفه ای و نیز مسوولیت پذیری اجتماعی می توان دوام آن شرکت را در بلندمدت تضمین کرد. نسل بعد هم وقتی ببیند که یک برند معتبر به دستش رسیده است، آن وقت همت بیشتری در حفظ و گسترش اعتبار آن به خرج می دهد. یادمان باشد که برند با گذشت زمان، قیمت پیدا می کند.

مثلا اگر مجله خلاقیت بتواند سال های سال به خوشنامی کار کند، آن وقت برندش صاحب ارزش و اعتبار می شود. طبیعی است که این مورد در همه کسب و کارها مصداق دارد. ارزش برند در کسب وکارهای خانوادگی می تواند برای نسل های بعدی خانواده که اداره کنندگان کسب و کار آن نیز هستند، سرمایه ای بسیار ارزشمند باشد.

بر مبنای نکاتی که بیان شد دو بحث مسئولیت پذیری اجتماعی و اخلاق حرفه ای دو موضوعی هستندکه زنان می توانند در شرکت های خانوادگی، نهادینه اش کنندو بدان بپردازند. الز نکات دیگری که می تواند به عنوان حوزه فعالیت های زنان در کسب و کارهای خانوادگی در نظر گرفته شود، پرداختن به جزییات کار در شرکت است.

در هر شرکت با موضوعاتی مثل مدیریت منابع انسانی روبرو هستیم که موضوع بسیار مهمی است. باید توجه داشته باشیم که منابع انسانی یکی از مهمترین سرمایه های یک شرکت به شمار می رود و اهمیت نیروی انسانی به مراتب مهمتر از اموال و املاک و تجهیزاتی است که در یک شرکت به عنوان سرمایه های آن قلمداد می شوند. در اینجا هم تجربه نشان داده است که زنان در مدیریت منابع انسانی تبحر بیشتری دارند؛ آن هم به این خاطر که به جزییات توجه می کنند و بحث انگیزش نیروی انسانی را به شکل بهتری درمی یابند و می توانند نقش مثمر ثمرتری در این زمینه داشته باشند. به طور مثال در شرکت خانوادگی ما بحث نیروی انسانی همیشه برعهده من بوده است و مواردی از قبیل حل مشکلات کارگردان و کارمندان و پرداختن به انگیزه کارکنان برای بالا بردن بهره وری و ارزشیابی کار آنها و ... از جمله مواردی است که توانسته ام در شرکت خانوادگی مان نهادینه اش کنم.

تحقق این موضوع را از یک سو مدیون آموزش های مدیریتی هستم که گذرانده ام و از سوی دیگر به آن ویژگی مادرانه در زنان برمی گردد که در ذات زنان به ودیعه گذاشته شده است. تجربه نشان داده که کارمندان، نقطه نظرات خود را به شکل بی واسطه تر و شفاف تری با خانم های مدیر مطرح می کنند. تجربه شخصی من هم این است که کارمندان شرکت ما مشکلات و نقطه نظرات خود را به شکل راحت تری با من مطرح می کنند تا به همسرم که رئیس هیئت مدیره شرکت است.

نکته دیگر بحث ما، درباره آیین نامه ها و دستورالعمل هایی است که در یک شرکت و بنگاه اقتصادی جاری می شود و جزئیات قابل توجهی دارد که این جزئیات می توانند توسط زنان، تدوین و پیاده سازی شوند. این توانمندی نیز ناشی از همان ویژگی های ذاتی زنان است که عرض شد و البته بسیار بهتر خواهد بود که این ویژگی ذاتی به تحصیل علم مدیریت و علم اداره یک کسب و کار موفق مزین شود.

برمبنای تمام مواردی که بیان شد یک تقسیم کار عادلانه در کسب و کارهای خانوادگی شکل خوادهد گرفت و این حتی شامل آن کسب و کارهایی خواهد بود که زمینه فعالیت شان در صنایع سنگینی مثل خوردوسازی، قطعه سازی و معدن است. مثلا در کار معدن، هر چند که من به معادن سر می زنم و از نزدیک در جریان کار کارمندان و کارگردان قرار می گیرم؛ ولی تمام اینها به این معنی نیست که بخواهم درگیر فعالیت معدن کارانه به معنای اخص آن شوم که ذاتا فعالیتی مردانه است. حتی کسب و کارهایی که مردانه به شمار می روند، نظیر معدن و خودروسازی و ...، سامان و سیستمی اداری می خواهند که ایجاد و مدیریت آن از سوی زنان با توجه به مجموعه دلایلی که آورده شد می تواند در رشد شرکت، نقشی اساسی داشته باشد.

مذاکره با شرکت های داخلی و بین المللی برای رفع مشکلات شرکت از حیطه های دیگری است که در آن زنان می توانند به خوبی فعالیت کنند؛ چرا که مذاکره جنبه ای از صبر و متانت در خود دارد که این ویژگی ها در مورد زنان مصداق بیشتری پیدا می کند و باعث می شود انجام مذاکرات مهم شرکت از سوی آنان اثربخشی بیشتری را به ارمغان آورد.

ادامه مسیر کسب و کار در شرکت های خانوادگی، بزرگ شدن بچه ها و به عرصه رسیدن آنان است که فرصتی فراهم می کند تا این نقش ها به آنان نیز آ»وزش داد و از رهگذر آن، دختران و پسران متوجه شوند که فرق جنسیتی وجود ندارد و هر دو می توانند نقش خود را در رونق فعالیت های شرکت ایفا کنند. در ضمن لازم است اساسنامه ای از حیطه فعالیت های شرکت تدوین شود و این، نوعی سند بین نسلی است که می تواند افق ها و اهداف یک شرکت خانوادگی را در گذر نسل ها همچنان حفظ کند و به مرحله ای برساند که دیگر، افراد جدیدالورود به شرکت که از خود اعضای خانواده هستند، اساس کار را زیر سوال نبرند و فعالیت ها را در چارچوب همان افق ها و مضامینی پیش ببرند که بنیانگذاران شرکت خانوادگی از سال ها قبل مد نظر داشته اند و براساس آنها، حیات و دوام شرکت را به نسل بعد از خود رسانده اند درباره این موضوع در شماره های بعدی مجله، بیشتر صحبت خواهیم کرد.