سوپر چسبندگی!

دانشمندان از مدتها قبل به توانایی های ضد جاذبه ای مارمولک ها علاقه مند بودند. در واقع جانورهای خانواده مارمولک می توانند از دیوارها بالا بروند و از سقف آویزان بمانند.
در سالهای …

دانشمندان از مدتها قبل به توانایی های ضد جاذبه ای مارمولک ها علاقه مند بودند. در واقع جانورهای خانواده مارمولک می توانند از دیوارها بالا بروند و از سقف آویزان بمانند.

در سالهای اخیر، دانمشندان کشف کرده اند که موهای بسیار ریزی که روی کف دست و پای مارمولک ها وجود دارد، به آنها قدرت چسبیدن به سطوح را می دهد. مهندسان از روی این ساختارها، برای ساختن مواد قابل چسبیدن، تقلید کرده اند.

اما این مواد تقلیدی به خوبی مارمولک ها به در و دیوار نمی چسبند. به طور خاص باید گفت که بعد از چند بار چسبیدن و کنده شدن، این مواد خاصیت چسبندگی شان را از دست می دهند.

دانشمندان دانشگاه نورث وسترن برای حل این مشکل، دست به دامن جانور چسبناک دیگری شده اند: صدف دو کپه ای. صدف دو کپه ای نوعی از خانواده صدفهاست که در دریاچه، رودخانه ها و اقیانوسها زندگی می کند. جانوران صدف دار در چسبیدن به صخره ها، بدنه قایق ها و چیزهای دیگر واقعاً استاد هستند. آنها حتی در مقابل موجهای بسیار بزرگ و قدرتمند هم مقاومت می کنند و چسبیده می مانند.

اما راز چسبندگی صدف دو کپه ای در چیست؟ در واقع آنها نوعی پروتئین از خودشان ترشح می کنند که بخشی از این پروتئین آنها را به سطوح زیر آب می چسباند. دانشمندان به این ماده ۳ و ۴ دی هیدروکسی ● ال – فنیل آلانین یا به اختصار DoPA می گویند.

برای ساختن این ماده جدید، دانشمندان از پایخ موهای ریز مارمولکی شروع کرده اند. هر تار مو ۴۰۰ نانومتر عرض و ۶۰۰ نانومتر طول دارد. هر کدام از موها با مولکولهای DOPA پوشیده می شود. نتیجه ماده ای است که مثل نوار چسب به چیزهای دیگر می چسبد. این چسب را می توان تا هزار بار بدون از دست دادن قدرت چسبندگی چسباند و کند! و تازه وقتی خیس است هم مثل وقتی که خشک است، کار می کند! این فقط نیم سانتی متر مربع سطح دارد.

اگر دانشمندان بتوانند آن را بزرگتر بسازند، کاربردهای زیادی در پزشکی پیدا می کند. مثلا از آن چسب زخمی ساخته می شود که حتی وقتی شنا می کنیم، کنده نمی شود. حتی از آن می توان در بستن زخم های ناشی از جراحی، به جای بخیه استفاده کرد.

ساناز فرهنگی