جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا

یادداشت اختصاصی اخترفیزیکدان موسسه فناوری کالیفرنیا


شاید اگر حدود 10 سال پیش صحبت از سیاراتی می شد که به دور ستاره هایی غیر از خورشید می چرخند, فقط می توانستیم حرفمان را روی کاغذ به اثبات برسانیم , اما امروز به لطف روشهای مختلف و پیشرفت های فنی که در دانش اخترشناسی رخ داده است , گام بزرگی برداشته ایم و تاکنون بیش از 100 سیاره فراخورشیدی کشف کرده ایم , البته بیشتر این سیارات با سیاره زیبای خودمان تفاوت های اساسی دارند

بیشتر آنها شبیه مشتری ، یعنی سیارات غول پیکر گازی هستند که در فاصله ای بسیار نزدیک دور ستاره ها در خود می چرخند. باوجود این کشف این سیارات ما را وارد عرصه جستجوی متفاوتی در مطالعات نجومی کرده است. تاکنون تقریبا تمام این سیارات با کمک تلسکوپ های بسیار بزرگ و در کلاس بیشتر از 2متر کشف شده بود، اما بتازگی گروهی بین المللی از محققان که من هم در آن عضویت دارم توانست با کمک ابزار بسیار کوچک یکی از این سیارات را به دام اندازد. ما برای کار خود از یک تلسکوپ 4اینچ استفاده کردیم و این در حد تلسکوپ هایی است که بیشتر منجمان آماتور کشور شما نیز از آن استفاده می کنند؛ البته این تلسکوپ را به یک دوربین تصویربرداری نجومی پیشرفته (CCD) مجهز کرده ایم و به رصد ستاره های درخشان آسمان پرداختیم و خوشبختانه فهرست کاملی از ستاره هایی که مشکوک به میزبانی سیاره ای اطراف آنها بود، به دست آوردیم. تحلیل های بعدی ما نشان داد یکی از مواردی که با یک تلسکوپ 4اینج پیدا کردیم واقعا منحنی نوری ویژه ای دارد و برای همین پس از پروسسهای نرم افزاری ، آن را به عنوان یکی از نامزدهای اصلی به رصدخانه کک معرفی کردیم. رصد بعدی آنها نتایج ما را تایید کرد و بدین ترتیب با ابزار کوچک توانستیم سیاره ای غول پیکر را پیدا کنیم ؛ البته کوچکی این ابزار دلیل بر آن نیست که همه آماتورها بتوانند در این طرح مشارکت کنند چون هزینه نوع خاص CCDمورد استفاده و نرم افزارها خیلی بالاست. ولی به هر حال این کشف گام بزرگی به حساب می آید، اما با توجه به سرعت رشد فناوری که بسیار بالاست ، شاید کمتر از 10سال دیگر بتوانیم سیاره ای زمین مانند را نیز اطراف ستاره های دیگر پیدا کنیم. این روز بزرگی است که همه ما در انتظار آن هستیم.

دکتر فرانسیس داناوان

عضو تیم جستجوی سیارات فرا خورشید