دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
در مصر چه می گذرد
پس از آن که محمد مرسی، نماینده شاخه سیاسی گروه اخوانالمسلمین موفق شد در رقابتی بسیار نزدیک احمد شفیق را در انتخابات ریاستجمهوری مصر شکست دهد، تصور همه بر این بود که این کشور پس از سالها حکومت مستبدانه حسنی مبارک، سرانجام روی آرامش را خواهد دید، اما در مصر چه گذشت که هماکنون شاهد حضور دوباره معترضان در خیابانها و ازهمگسیختگی اجتماعی شدید میان احزاب، فرقهها و قبایل این کشور هستیم؟ برای پاسخ به این پرسش باید نخست به این موضوع پرداخت که چه عواملی در شکلگیری کودتای نظامی علیه مرسی نقش داشت.
محمد مرسی پس از به قدرت رسیدن دچار اشتباهات محاسباتی گوناگونی شد. نخست این که تلاش کرد تا احمد شفیق، رقیب انتخاباتی خود را که از بازماندگان حکومت حسنی مبارک بود، پای میز محاکمه بکشاند.
این موضوع سبب شد تا شفیق به خارج از مصر بگریزد و با همکاری کشورهای تاثیرگذار منطقه همچون قطر و عربستان سعودی برای سرنگونی مرسی از حکومت تلاش کند.
مرسی همچنین با گرایش به سوی غرب و تلاش برای جلب حمایت آمریکا حتی به قیمت تثبیت قراردادهای ننگینی همچون کمپ دیوید و سازش با رژیم صهیونیستی، پایگاه مردمی خود را نزد اسلامگرایان مصری که پایه و اساس انقلاب این کشور بودند بتدریج از دست داد.
وی از تروریست های مسلحی که در سوریه مشغول جنگ هستند، حمایت کرد و با اتخاذ موضعی دور از واقعیت علیه بشار اسد، حمایت کشورهای تاثیرگذار منطقه همچون ایران، روسیه و لبنان را نیز نسبت به حکومت خود کمرنگ کرد.
از سوی دیگر، جنبش اخوان المسلمین که حضور احزاب سیاسی دیگر را در صحنه رقابت برنمی تابید، به هر قیمتی حاضر شد زمام تمامی ارکان حکومت مصر را به دست گیرد. حضور برخی از نمایندگان اخوان المسلمین در انتخابات مجلس مصر با عنوان کاندیداهای آزاد سبب شد تا نخستین پرونده قضایی علیه این گروه از سوی دادستان کل مصر مطرح و در نهایت دستور انحلال مجلس صادر شود، اما مرسی به جای تلاش برای آرام کردن اوضاع، دست به برکناری دادستان کل و فرمانده ارتش این کشور زد و با این اقدام حمایت قضات، کانون وکلا و نیروهای مسلح مصر را نیز از دست داد تا در نهایت ژنرال السیسی از این فرصت استفاده و کودتای موفقی را علیه وی ساماندهی کند.
هم اکنون گروه های تاثیرگذار مصر تلاش می کنند تا با همراه کردن آحاد مردم به صحنه رقابت بازگردند تا شاید اوضاع این کشور به سمت و سوی آرامش پیش برود.
در اینجا لازم است به بررسی این گروه ها و نقش احتمالی آنان در شکل دهی آینده مصر بپردازیم. اخوان المسلمین، قدیمی ترین و بزرگ ترین گروه سیاسی اسلامی مصر است که سال ۱۹۲۸ در شهر اسماعیلیه مصر با رهبری حسن البنا تشکیل شد و سپس فعالیت خود را به دیگر کشورهای عربی و اسلامی گسترش داد.
پس از آن که ارتش مصر شمار زیادی از رهبران این گروه را در پی کودتای نظامی اخیر بازداشت کرد، دیگر اعضای اصلی این گروه یا به کشورهای دیگر گریخته اند یا در مناطقی دورافتاده در انتظار فرصتی برای سازماندهی مجدد اعتراضات مردمی به سر می برند.
این گروه دو راه حل را می تواند برای مقابله با حکومت نظامیان مصر برگزیند؛ یکی این که همانند گروه القاعده به نبرد مسلحانه و اقدامات تروریستی و خرابکارانه روی آورد تا با تضعیف فضای امنیتی مصر، حکومت موقت را بی ثبات و در نهایت سرنگون کند.
دوم این که بعد از شروع انتخابات بعدی و به اصطلاح بازگشت مصر به روند دموکراتیک، دوباره به صحنه رقابت سیاسی بازگردد.
دومین گروه تاثیرگذار مصر حزب النور است. النور، حزبی سلفی و زیر تاثیر و فرمان حکومت آل سعود است و با دلارهای نفتی عربستان اداره می شود.
این گروه پس از کودتا بلافاصله آمادگی خود را برای حضور در دولت جدید اعلام کرد. مرسی در یکی دیگر از اشتباهات محاسباتی خود، برای حفظ حمایت های مالی قطر، عربستان و حزب النور، تحرکاتی را علیه شیعیان مصر آغاز کرد.
سخنرانی مرسی در جمع سلفیان که در آن علیه حزب الله لبنان به دلیل حضور در سوریه انتقاد کرده بود، سبب شد تا سلفی های جهادی در نیمه شعبان به طرز وحشیانه ای شیخ شحاته، مدرس شیعی مذهب الازهر را به شهادت برسانند.
پس از آن بود که شیعیان مصر در دو شهر البحیره و قاهره تظاهرات کردند و بلافاصله انقلابیون، لیبرال ها و ملی گرایان نیز به آنان پیوستند و این فرصت مناسبی برای السیسی بود تا کودتای خود را به بهانه از دست رفتن مشروعیت مرسی در افکار عمومی آغاز کند.
حزب النور هم بلافاصله از دولت ائتلافی مرسی خارج شد تا این ادعای ارتش مصر عینیت پیدا کند، اما ناصری های مصر بیشتر به سوی آرمان های ملی گرایانه و ناسیونالیسم دوران جمال عبدالناصر گرایش دارند و معتقدند اعراب باید با یکدیگر متحد شوند.
این گروه اغلب در اعتراضات مردمی مصر کمتر حضور یافته اند و فقط در زمان برگزاری انتخابات و رقابت های تبلیغاتی ظهور و بروز پررنگی از خود جلوه می دهند.
اما گروه مهم دیگری که نباید از آن غافل شد، انقلابیون و همان جوانان مصری هستند که اغلب آنان را دانشجویان و فعالان اقتصادی مصر تشکیل می دهند.
این گروه از عاملان اصلی سقوط حسنی مبارک بودند و با تحصن چند ماهه در میدان التحریر و به تعطیلی کشاندن واحدهای صنعتی، نقشی اساسی در پیروزی انقلاب مصر ایفا کردند، اما این گروه به علت این که بدون انسجام و سازماندهی سیاسی هستند، در انتخابات مصر هیچ نماینده ای از خود معرفی نکردند.
در نهایت عامل اصلی دیگری را که در فضای ملتهب سیاسی امروز مصر تاثیرگذار است، باید نقش آفرینی قدرت های جهانی و منطقه ای دانست.
در این میان، ترکیه که نقش مهمی در حمایت از انقلابیون مصر برای سرنگونی حسنی مبارک داشت، هنوز محمد مرسی را رئیس جمهور مصر می داند و خواستار بازگشت وی به قدرت است.
آنکارا حمایت های خود را تا تعطیلی سفارت خود در قاهره و اخراج سفیر مصر از آنکارا هم پیش برده و اخیرا شبکه تلویزیونی اخوان المسلمین را راه اندازی کرده است.
دقیقا در آن سوی این جایگاه عربستان قرار دارد که از روی کار آمدن دولت موقت مصر بسیار خرسند است و بلافاصله با ارسال نامه ای، به حکومت رسیدن عدلی منصور، رئیس جمهور موقت مصر را تبریک گفت و میلیاردها دلار کمک مالی را نیز به این حکومت پیشکش کرد.
آمریکا هم چندان توجهی به حزب حاکم بر مصر ندارد و فقط دنبال حفظ منافع خود در منطقه بویژه امنیت کانال سوئز و رژیم صهیونیستی است.
انگلیس، فرانسه و اتحادیه اروپا هم در این موضع از کاخ سفید پیروی می کنند. موضع رسمی ایران هم نسبت به وقایع مصر، بازگرداندن قدرت به مردم و حفظ حق آنان در تعیین سرنوشت خود است.
دکتر محمود رضا امینی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران صادق زیباکلام دولت مجلس شورای اسلامی مجلس انتخابات انتخابات مجلس مجلس دوازدهم انتخابات مجلس دوازدهم انتخابات مجلس شورای اسلامی ستاد انتخابات کشور دولت سیزدهم
قتل سیل فضای مجازی تهران هواشناسی شهرداری تهران زلزله سازمان هواشناسی وزارت بهداشت پلیس بارش باران آتش سوزی
حقوق سربازان سلامت قیمت شکر خودرو قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا گاز بازار خودرو نمایشگاه نفت ایران خودرو بانک مرکزی
نمایشگاه کتاب کتاب نمایشگاه کتاب تهران سینمای ایران تلویزیون رضا عطاران دفاع مقدس سینما نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تئاتر
فناوری کره زمین
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه روسیه آمریکا حماس افغانستان سازمان ملل اوکراین رفح
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید لیگ برتر بازی هوادار باشگاه پرسپولیس لیگ برتر فوتبال ایران لیگ برتر ایران سپاهان باشگاه استقلال
هوش مصنوعی شفق قطبی مریم میرزاخانی ایلان ماسک ناسا اپل تبلیغات نوآوری گوگل
زنان کاهش وزن درمان و آموزش پزشکی دیابت فشار خون قهوه بارداری افسردگی