خشونت علیه زنان را متوقف کنید

پیشترها, در کشورهای آمریکای لاتین و شماری دیگر از کشورهای دنیا روز ۲۵ نوامبر تحت عنوان روز جهانی رفع خشونت از زنان یا روز نفی خشونت علیه زنان و یا روز پایان خشونت علیه زنان گرامی داشته می شد این روز در آغاز توسط اولین گردهمائی زنان آمریکای لاتین و کارابین در بوگوتا, کلمبیا ۱۸ تا ۲۱ جولای ۱۹۸۱ مطرح شد

▪ "خشونت علیه زنان" به معنی قائل شدن هر گونه خشونت بر اساس جنسیت که نتیجه و یا پیامد احتمالی آن صدمه یا آزار فیزیکی، جنسی یا روانی زنان را در بر داشته باشد، صرفنظر از اینکه در محیط های عمومی و یا در زندگی خصوصی رخ دهد، اطلاق می شود

▪ ابعاد وسیع خشونت علیه زنان و تبعات آن بویژه پس از جنگ جهانی دوم، سرآغاز شکل گیری تحولات فکری و جنبش های اجتماعی زنان برای رفع خشونت و تبعیض نسبت به زن شد. نهادهای بین المللی، قاره ای و منطقه ای همچون سازمان ملل و ارگانهای وابسته به آن، سازمانهای دفاع از حقوق بشر و سازمانهای غیردولتی نیز در چند دهه اخیر به این کارزار رو به گسترش پیوستند و بررسی ابعاد و اشکال خشونت و تبعیض علیه زنان، پیامدها و تاثیرات آن را بر سلامت و زندگی فردی و اجتماعی زنان و کودکان در دستور کار خود قرار دادند

▪مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۹۹۹ در هشتاد و سومین جلسه عمومی دوره پنجاه و چهارم خود و بر اساس گزارش "کمیته سوم اجرائی" و با توافق نمایندگان ۷۹ کشور عضو، قطعنامه تعیین روز ۲۵ نوامبر به عنوان "روز جهانی حذف خشونت علیه زنان " را تصویب نمود

●●مقدمه

اعمال خشونت به زنان و پیامدهای آن به عنوان مسئله ای جهانی، معضلی خانگی، عارضه ای تاریخی، آشکارا و یا در خفا، زخم کهنه ای است که اعماق عواطف و روان انسانها را مجروح و آرامش آنان را حتی در امن ترین پناهگاهها و خلوت ترین حوزه ارتباطاتشان در هم می شکند، جامعه و واحدهای تشکیل دهنده آن را به لحاظ جسمی و روحی بیمار و نامتعادل می سازد و عملکرد نهادهای اجتماعی، سیاسی، حقوقی، اقتصادی، فرهنگی و خدماتی را مختل و ناکارآمد می کند.

ابعاد وسیع خشونت علیه زنان و تبعات آن بویژه پس از جنگ جهانی دوم، سرآغاز شکل گیری تحولات فکری و جنبش های اجتماعی زنان برای رفع خشونت و تبعیض نسبت به زن شد. نهادهای بین المللی، قاره ای و منطقه ای همچون سازمان ملل و ارگانهای وابسته به آن، سازمانهای دفاع از حقوق بشر و سازمانهای غیردولتی نیز در چند دهه اخیر به این کارزار رو به گسترش پیوستند و بررسی ابعاد و اشکال خشونت و تبعیض علیه زنان، پیامدها و تاثیرات آن را بر سلامت و زندگی فردی و اجتماعی زنان و کودکان در دستور کار خود قرار دادند. نتیجه این روند تشکیل صدها سازمان و نهاد کوچک و بزرگ در سطوح محلی یا منطقه ای و جهانی، آکادمیک و غیر آن، هزاران نشست، فراخوان و کنفرانس، تهیه و صدور بیشماری گزارش، اعلامیه، قطعنامه، توصیه نامه، بوده است. با این چشم انداز که با اقدامات دولتها و البته نهادهای مردمی و اجرای برنامه های مستمر و آینده نگر، خشونت و تبعیض علیه زنان در زندگی فردی و اجتماعی آنان مهار شود.

بر پایه این باور که شناخت تجارب و تدابیر زنان در جوامع دیگر، ما زنان ایرانی را در تلاشمان برای دستیابی به راهکارهای متناسب با ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران در کارزار بزرگمان برای مهار خشونت تواناتر می سازد و نیز به مناسبت فرا رسیدن ۲۵ نوامبر، روز جهانی حذف خشونت علیه زنان، برگردان قطعنامه ۱۳۴/۵۴ مجمع عمومی سازمان ملل برای تعیین روز جهانی حذف خشونت علیه زنان و خلاصه ای از تاریخچه شکل گیری آن را به تمامی زنان آزادیخواه و فعالان حقوق بشر ایرانی تقدیم می کنم.

●تعیین ۲۵ نوامبر به عنوان روز جهانی حذف خشونت علیه زنان

مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۹۹۹ در هشتاد و سومین جلسه عمومی دوره پنجاه و چهارم خود و بر اساس گزارش "کمیته سوم اجرائی" و با توافق نمایندگان ۷۹ کشور عضو، قطعنامه تعیین روز ۲۵ نوامبر به عنوان "روز جهانی حذف خشونت علیه زنان " را تصویب نمود.

این قطعنامه بنا بر پیشنویسی که دو ماه پیش از آن توسط نماینده دومینیکن از سوی نمایندگان ۷۴ کشور به "کمیته سوم اجرائی" مجمع عمومی پیشنهاد شده بود، صادر شد. بر اساس مفاد پیشنویس مزبور که عنوان " روز جهانی حذف خشونت علیه زنان" را بر خود داشت، مجمع عمومی، تمامی سازمانها و نهادهای بین المللی ذیربط را به سازماندهی فعالیتهایی گسترده در طرح مسئله خشونت علیه زنان در آن روز دعوت می نماید. پیشنویس خاطرنشان میکند که اعمال خشونتهای مزمن علیه زنان فرصتهایی را که آنان برای به دست آوردن برابریهای حقوقی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در جامعه دارند نابود میکند. این پیشنویس همچنین از مجمع می خواهد تا بر مفهوم عبارت "خشونت علیه زنان" به صورت زیر تاکید مجدد نماید:

"خشونت علیه زنان" به معنی قائل شدن هر گونه خشونت بر اساس جنسیت که نتیجه و یا پیامد احتمالی آن صدمه یا آزار فیزیکی، جنسی یا روانی زنان را در بر داشته باشد، صرفنظر از اینکه در محیط های عمومی و یا در زندگی خصوصی رخ دهد، اطلاق می شود.

●قطعنامه شماره۵۴ نشست ۱۳۴مجمع عمومی سازمان ملل متحد

روز جهانی حذف خشونت علیه زنان

مجمع عمومی برای یادآوری

ــ اعلامیه حذف خشونت علیه زنان، قطعنامه ۱۰۴/۴۸مجمع عمومی مورخ ۲۰ دسامبر ۱۹۹۳ و قطعنامه ۸۶/۵۲ مجمع عمومی مورخ ۱۲ دسامبر ۱۹۹۷

ــ اعلامیه جهانی حقوق بشر

ــ میثاق جهانی حقوق مدنی و سیاسی

ــ میثاق جهانی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

ــ کنوانسیون حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان

ــ کنوانسیون ضد شکنجه و دیگر تنبیهات و برخوردهای شقاوت بار، غیر انسانی و توهین آمیز

و با توجه به

ــ میثاق قاره ای منع، مجازات و ریشه کن کردن خشونت علیه زنان مصوب مجمع عمومی سازمان کشورهای قاره آمریکا در بیست و چهارمین نشست دوره ای آن ۱۰ ــ۶ ژوئن ۱۹۹۴ (برزیل)

ــ نوزدهمین توصیه های عمومی بر خشونت علیه زنان مصوب نشست یازدهم"کمیته رفع تبعیض علیه زنان" در سال ۱۹۹۲ و با در نظر گرفتن

ــ"تدابیر آینده نگر نایروبی برای پیشرفت زنان" که خشونت علیه زنان را به عنوان مانعی برای دستیابی به برابری، توسعه و صلح ارزیابی میکند

ــ"برنامه عملی چهارمین کنفرانس جهانی زنان ــ۱۹۹۷" که یکسری اقدامات یکپارچه معینی را برای پیشگیری و حذف خشونت علیه زنان توصیه میکند

ــ اجرای کامل " کنوانسیون حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان"

و نیز با در نظر گرفتن اینکه برخی از گروههای زنان به صورت ویژه ای در برابر خشونت آسیب پذیر و بی دفاع میباشند مانند: زنانی که به گروههای اقلیت قومی، دینی یا نژادی تعلق دارند، زنان تنگدست، زنان آواره یا مهاجر، زنان ساکن مناطق دور افتاده، زنان ساکن در زندانها و یا مراکز بازپروری، دختر بچه ها، معلولان و زنانی که در شرایط جنگی یا نظامی دارند زندگی می کنند

و با پذیرش اینکه

ــ خشونت علیه زنان تجلی تاریخی رابطه قدرت نابرابر میان زن و مرد بوده و منجر به سلطه مرد بر زن و اعمال تبعیض علیه زنان و ممانعت از پیشرفت آنان میگردد

ــ خشونت علیه زنان یکی از اهرمهای اجتماعی مهمی است که زنان را اجبارا در موقعیت زیردست مردان قرار میدهد

ــ حقوق بشر زنان و دختر بچه ها به عنوان بخش غیرقابل سلب، اساسی و لاینفک حقوق بشر جهانی محسوب می شود.

ــ حقوق بشر زنان و دختران لزوما باید بیشتر ترویج و حمایت شود

و با نگرانی از اینکه

ــ زنان به طور کامل از حقوق بشر و آزادیهای اساسی بهره مند نمی شوند

ــ کم و کاستی های دیرپایی که در حمایت و ترویج حقوق و آزادیهایی زنان در ارتباط با خشونت علیه آنان وجود دارد.

شیدا بامداد

---