مصدومان را در تصادفات، بااحتیاط جابجا کنید

نمی‌دانم چه‌طور باید این نکته مهم را به شما یادآوری کنم. این نکته و یا شاید هشدار جدی که بارها و بارها تذکر داده شده اما هنوز هم حادثه‌آفرین است. اجازه بدهید از اینجا شروع کنم …

نمی‌دانم چه‌طور باید این نکته مهم را به شما یادآوری کنم. این نکته و یا شاید هشدار جدی که بارها و بارها تذکر داده شده اما هنوز هم حادثه‌آفرین است. اجازه بدهید از اینجا شروع کنم که نوروز شما پیشاپیش مبارک، تنتان سلامت و دلتان شاد و سفرهای این ایام بی‌خطر. اما با همه تمهیدات نیروهای پلیس، متاسفانه باز هم در ایام تعطیلات و سفر، شاهد تصادفات شدیدی هستیم که باعث می‌شوند شادی سال نو و تعطیلی به تلخی کشانده شود...

وقتی شما با صحنه تصادف یکی از هموطنان خود مواجه می‌شوید معمولا تمایل دارید از روی حس انسان دوستی و عشق که در همه ما ایرانی‌ها به وفور هست، به او کمک کنید اما لطفا قبل از آن به من گوش کنید. جابه‌جا کردن و نقل و انتقال مصدومان بعد از تصادف بسیار مهم و یک کار تخصصی است. معمولا در تصادفات به ستون مهره‌ها که یکی از مهم‌ترین قسمت‌های آن یعنی گردن (چون قسمت متحرک‌تری در ستون فقرات است، در ثانی وزن سر ما را تحمل می‌کند و سوم اینکه مهم‌ترین قسمت نخاع که به دست و پا و احشای داخلی و ریه و مثانه و غیره حس و عصب می‌دهد در آن جاست و سرمنشا سلسله رشته‌های عصبی است) آسیب وارد می‌شود. در اکثر مواقع با این آسیب، مهره دچار ضربه می‌شود و یا می‌شکند اما نخاع که در آن محفوظ است دچار آسیب نمی‌شود ولی در اثر جابه‌جایی مصدوم، استخوان‌های شکسته که ثبات اولیه را ندارند به شریان‌ها و نخاع آسیب می‌زنند و به له شدن آن و یا قطع کامل این ارتباط منجر می‌شوند لذا خواهش می‌کنم اگر مهارت جابه‌جایی چنین مصدومانی و شیوه فیکس و ثابت کردن گردن یا دیگر استخوان‌های شکسته را ندارید، اجازه دهید تیم نجات این کار را بکند تا مبادا با یک آسیب ثانویه، بالاترین صدمه و حالتی، از مرگ بدتر را برای فرد به وجود آورید. درآوردن کلاه ایمنی باید با مهارت و احتیاط و فیکس کردن ناحیه گردن باشد. بسیار مهم است که راه هوایی باز بماند تا حتی لحظاتی مغز و نخاع بدون اکسیژن نمانند چون این سلول‌های حساس و بدون اکسیژن به زودی می‌میرند.

به یاد داشته باشید پاره یا له شدن نخاع در ناحیه مهره‌های گردنی مساوی است با بی‌حرکتی و بی‌‌حسی شدن تمام بدن و من به اطرافیان این بیماران می‌گویم جوان شما که ۷۰ کیلو بوده، حالا با این آسیب تبدیل شده به بچه ۲ یا سه ماهه‌ای که ۷۰ کیلوست و واقعا به ناتوانی همان شیرخوار است و یک زندگی سخت در انتظار اوست. خواهش می‌کنم بیشتر دقت کنید. راستی به یاد نمونه غم‌انگیز فوت مرحوم دکتر غرضی افتادم که در اثر همین جابه‌جایی غیراصولی (پای ایشان شکسته بود و در جابه‌جایی به شریان پا آسیب رسید و پاره شد و با خون‌ریزی زیاد فوت کردند) اتفاق افتاد. روحش شاد.

دکتر سیدمحمود طباطبایی

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و جراح مغز و اعصاب