گرسنگی جهانی

در آغاز قرن بیست و یكم میلادی تعداد افرادی كه از گرسنگی رنج می بردند بیش از ۸۳ میلیون نفر برآورد شده است

مطالعه سازمان ملل نشان می‌دهد كه این پدیده در حالی رخ می‌دهد كه عرضه غذا در سطح جهان برای تمام جمعیت موجود روی زمین كافی است ولی فقر زیاد و نابرابری توزیع درآمد و ثروت سبب كم غذایی میلیون‌ها نفر از جمعیت جهان است. هم اكنون برنامه غذایی سازمان ملل سعی به كمك غذایی به كشورها و مناطقی كه نیاز فوری دارند به خصوص كشورهای آفریقایی كه با بحران كم غذایی شدید مواجه‌اند می‌نماید تا از قحطی و مرگ ناشی از گرسنگی جمعیت این كشورها جلوگیری كند. با وجودی كه جنگ و خشكسالی هنوز هم از دلایل اصلی كمبود مواد غذایی مناطقی است كه جمعیت زیادی با كمبود غذا مواجه‌اند ولی فقر زیاد میلیون‌ها نفر سبب عمده گرسنگی آنهاست چون فقر آنها سبب عدم تواناییشان در خرید غذا می‌باشد.تعداد افرادی كه از كمبود تغذیه رنج می‌برند در سال ۱۹۹۶ به ۸۲۸ میلیون نفر رسیده و روند كاهشی ۲۰ سال گذشته آن را تغییر داد و از سال ۱۹۹۶ به كمتر از ۸۰۰ میلیون نفر نرسیده است. اكثر افراد كم غذا در كشورهای در حال رشد زندگی می‌كنند. كمبود غذایی جمعیت كشورهای در حال توسعه ۳۰۰ كیلوكالری در روز تخمین زده شده است. افراد به طور معمول ۲۱۰۰ كیلو كالری در روز احتیاج دارند. كم غذایی جهانی موجب مرگ ۲۴۰۰۰ نفر در روز می‌شود. برنامه غذایی سازمان ملل نقشه‌ای از مناطق مختلف جهان كه مساله گرسنگی برای آنها مساله‌ای حاد و بحرانی است را تهیه كرده است. بر اساس این نقشه قسمت صحرایی آفریقا (sub-saharan) بیش‌ترین تمركز جمعیت كم تغذیه شدگان را در بر دارد. در این منطقه از هر سه نفر یك نفر از كمی تغذیه رنج می‌برد. در مناطق خاور نزدیك و شمال آفریقا افغانستان بدترین حالت كم تغذیه‌گی جمعیت را نشان می‌دهد كه ۹ درصد جمعیتش از كم غذایی رنج می‌برند. در آسیا و منطقه پاسفیك ۵۲۵ میلیون یا ۱۷ درصد جمعت كل ۳ بیلیونی آن مناطق با كم غذایی دست و پنجه نرم می‌كنند. كره شمالی، مغولستان، كامبوج و بنگلادش مناطق حاد گرسنگی جمعیت را نشان می‌دهند. خشكسالی میلیون‌ها نفر را در تاجیكستان، پاكستان، ایران و ارمنستان و گرجستان اغلب تحت تنگنا قرار می‌دهد.در آمریكای لاتین و منطقه كارائیب ۵۳ میلیون نفر، ۱۱درصد جمعیت، گرسنگی می‌كشند. هائیتی، نیكاراگوئه، بولیوی و هندوراس بدترین مناطق گرسنگی را نشان می‌دهند. مناطق سابق اتحاد جماهیر شوروی و اروپای شرقی با مسائل اقتصادی دهه گذشته خود سبب ادامه افزایش افرادیكه از كمبود غذا رنج می‌برند، شده‌اند. در شبه جزیره بالكان یك میلیون نفر باكمبود غذا دست به گریبانند. جمعیت این كشورها به خصوص صربستان با افزایش قیمت غذا و مسائل اقتصادی عدیده‌ای مواجه‌اند. جمعیت بخش بزرگی از عراق با گرسنگی و كمبود غذایی مواجه‌اند. سال‌ها كم آبی و كمبود محصولات كشاورزی و جنگ‌های اخیر آمریكا و متحدانش سبب لطمه خوردن به تولید مواد غذایی و دامی در عراق شده است. سازمان غذایی سازمان ملل تولید غلات را در عراق در حدود ۷۶۰۰۰ تن در سال ۲۰۰۰ تخمین زده است كه ۴۷ درصد كمتر از تولید غلات در سال ۱۹۹۹ و ۶۴ درصد زیر متوسط پنج سال گذشته آن بوده است. سال‌ها تحریم اقتصادی سهم غذایی سرانه عراقی‌ها را به كمتر از حد نصاب لازم رسانده است.دبیر كل سازمان غذایی جهانی در گزارش سال ۲۰۰۰ خود دنیای امروز را دنیای نابرابری‌ها توصیف می‌كند. به عقیده وی نابرابری‌های جهانی بسیار عجیب و غیر عادلانه است به طوریكه ۲۰ درصد كم‌درآمدترین افراد دنیا كمی بیش از یك درصد درآمد جهانی را دارند در حالی كه ۲۰ درصد پولدارترین افراد ۸۶ درصد درآمد جهانی را دارا می‌باشند. بین سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۹۴ نسبت درآمد بین ۲۰ درصد پولدارترین و فقیرترین افراد از ۱/۳۰ به ۱/۷۸ ازدیاد یافته است بر اساس گزارش سازمان غذایی جهانی ۱۳ درصد جمعیت جهان از دسترسی به غذای كافی محرومند و بیش از ۳۰ كشور با بحران كمبود شدید غذایی روبه‌رو هستند. بدیهی است با پیشرفت‌های تكنولوژی كه بازدهی را در كشاورزی افزایش داد و بیش از پیش گرسنگی را قابل اجتناب می‌نماید كمبود غذایی این عده از جمعیت جهان غیر قابل تحمل به نظر می‌رسد. بسیاری از افرادیكه از گرسنگی مزمن رنج می‌برند از فقرای شهری می‌باشند. جمعیت كنونی جهان تقریبا به طور مساوی بین افراد شهر نشین و روستانشین تقسیم شده است ولی سالانه در حدود ۶۰ میلیون نفر به جمعیت شهرها افزوده گشته و در سال ۲۰۰۵ انتظار می‌رود جمعیت شهر نشین از جمعیت روستانشین بیشتر شود. در ۲۰۱۵، ۲۶ شهر جهان كه اكثر آنها در كشورهای در حال توسعه است بیش از ۱۰ میلیون نفر خواهند داشت.در حالیكه از سال ۱۹۷۰ افراد گرسنه در شرق و جنوب شرقی آسیا ۵۰ درصد تقلیل یافته، این جمعیت در آسیا به ۲ برابر افزایش یافته است. سازمان جهانی غذا ادامه كمبود غذایی را در ۱۵ كشور صحرایی آفریقا گزارش داده است كه این جمعیتی ۲۸ میلیون نفر را شامل می‌شود.كشورهای آفریقایی كه نیاز شدید به كمك غذایی فوری دارند عبارتند از آنگولا، بروندی، سیرالئون، گینه، مالی، حبشه و اریتره. بیش از ۳ میلیون نفر در سودان غذای ذخیره نداشته و با كمبود آب آشامیدنی سالم مواجه‌اند. در گینه هزاران هزار پناهنده نیاز مبرم به غذا دارند كه شامل ۳۳۰۰۰ نفر كه از سیرالئون به آن پناهنده شده است می‌شود.شیوع بیماری ایدز هم صدمه دیگری بر كشاورزی كشورهای آفریقایی زده است. آفریقا یك دهم جمعیت جهان را دارد در حالی‌كه از هر ده نفر كه جدیدا به میكروب HIV مبتلا می‌شوند نه نفر آنها در آفریقا می‌باشند. هشتاد و سه درصد تمام موارد مرگ ناشی از ایدز در آفریقا اتفاق می‌افتد. مرض ایدز ده مرتبه بیشتر از جنگ‌های داخلی در آفریقا تلفات داشته است.نیروی كار كشاورزی به سرعت كاهش یافته و مكانیسم انتشار معلومات و تجربیات به نسل جدید صدمه می‌بیند. سازمان ملل تخمین زده است كه در ۲۵ كشور آفریقایی كه مرض ایدز شیوع دارد این مرض هفت میلیون كارگر كشاورزی را از سال ۱۹۸۵ از بین برده است و ۱۶ میلیون نفر در ۲۰ سال آینده قربانی این مرض خواهند شد.مساله گرسنگی جهانی مساله‌ای قدیمی و جدی است و هرگونه راه‌حلی در كم كردن آن احتیاج به تلاش صادقانه تمام كشورها و شهروندانشان دارد.