یک دو سه و دیگر هیچ

مسوولان و متولیان امور ساماندهی آسیب های اجتماعی به فکر ارائه برنامه ها و راهکارهایی باشند که اجرای آنها بیشتر ملموس و عینی باشد و تنها به افتتاح یک یا چند طرح بسنده نکنیم

مسوولان و متولیان امور ساماندهی آسیب‌های اجتماعی به فکر ارائه برنامه‌ها و راهکارهایی باشند که اجرای آنها بیشتر ملموس و عینی باشد و تنها به افتتاح یک یا چند طرح بسنده نکنیم. همه دولت‌ها و حکومت‌ها برای کاستن از حجم آسیب‌های اجتماعی که سلامت افراد را تهدید می‌کند، راهکارها و برنامه‌هایی متناسب با نیاز جامعه خودشان ارائه و در اجرای آنها تلاش و کوشش به خرج می‌دهند و این نیست که فقط برنامه‌ای را تعریف و تدوین کنند بدون اینکه در مرحله اجرا قرار بگیرد. راه‌اندازی اورژانس اجتماعی در کشورمان که از سوی وزارت رفاه صورت گرفت هدفش ساماندهی آسیب‌های اجتماعی است که در سطح جامعه دیده می‌شود.

در حال حاضر ۵۰ دستگاه از ۱۰۰ خودروی خریداری شده وارد کشور شده و قرار است تا شش ماه آینده ۵۰ دستگاه خودرو دیگر نیز با گذراندن مراحل گمرکی وارد عرصه خدمات رسانی ‌شود. البته مسوولان وزارت رفاه نیز معتقدند که این تعداد خودرو پاسخگوی نیاز تمام کشور نیست و در مرحله اول، این خودروها در شهرهای بزرگ، مراکز استان‌ها و مراکزی که از نظر آماری بحران‌های جغرافیایی و منطقه‌ای را در آنجا شاهد هستیم مستقر می‌‌شوند.

یکی از ویژگی‌های خدمات اورژانس اجتماعی این است که خدمات جانبی مورد نیاز از طریق این سیستم به افراد قابل ارائه است که شامل نگهداری کوتاه‌مدت و درازمدت، توانمندسازی افراد و سایر حمایت‌های روانی اجتماعی می‌شود. در عین حال مسوولان وزارت رفاه پا را فراتر گذاشته و در ارتباط با اهمیت طرح اورژانس اجتماعی گفته‌اند که این طرح عملیاتی جدیدی در حوزه آسیب‌های اجتماعی در دنیا است که شامل چهار بسته عملیاتی «مداخله در بحران‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی»، «‌خط تلفن اورژانس اجتماعی ۱۲۳»‌، «پایگاه خدمات اجتماعی» و «‌خدمات سیار اورژانس اجتماعی» می‌شود.

بنابر اظهارات مسوولان وزارت رفاه، مداخله در بحران حتی در کشورهای پیشرفته عمدتا فقط روان‌‌شناختی و اکثرا روزانه و سرپایی است اما در اورژانس اجتماعی به‌طور شبانه‌‌روزی و روانی- اجتماعی ارائه خدمات می‌‌شود. ضمن آنکه برخلاف سایر کشورها که مداخله در حد مشاوره تلفنی است در اورژانس اجتماعی مداخله در محل بوده و متخصصان مددکار اجتماعی و روان‌شناس به شخص مراجعه می‌‌کنند.

بدین ترتیب فاصله بین زمان بروز مشکل تا مداخله، به دلیل داشتن تیم سیار کمتر می‌‌شود. ‌شرایط امروزی جامعه به‌گونه‌ای نیست که با نصیحت پدرانه فردی را که تصمیم گرفته خودکشی کند از تصمیمش منصرف کرد بلکه باید یک روان‌شناس دریچه ذهن او را باز کند و این افراد کسانی نیستند جزء متخصصان و افرادی که با به دست آوردن تجربیات به این امور به سرعت رسیدگی می‌‌کنند. این‌گونه است که وزیر رفاه به اورژانس اجتماعی می‌بالد و کنترل و کاهش بحران‌های فردی و خانوادگی، بررسی سایر شاخص‌های اجتماعی تاثیرگذار بر مولفه‌های اجتماعی همچون مسائل فرهنگی، اقتصادی و. . .، امکان استفاده از مشارکت نهادهای غیردولتی، طبقه‌‌بندی گروه‌های هدف، مداخله در بحران‌هایی همچون زوج‌های در معرض طلاق، افرادی که قصد خودکشی دارند، همسران و کودکان آزار دیده، زنان، دختران و پسران فراری و مبتلایان به اختلال هویت جنسی را از آیتم‌هایی می‌خواند که از طریق اورژانس اجتماعی خدمات‌رسانی صورت می‌گیرد.

البته دکتر مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران بر خلاف اظهارات مسوولان رفاه معتقد است که افتتاح اورژانس اجتماعی فقط یک حرکت نمادین و غیرقابل اجرا بوده و طی این مدت نیز اثری از فعالیت این خودروها در سطح شهر مشاهده نشده است. به گفته اقلیما اورژانس اجتماعی از حدود پنج سال قبل در سازمان بهزیستی وجود داشته است که در آن دوره برای مدت کوتاهی فعالیت کرد اما پس از آن به دلیل نداشتن امکانات، سرویس دهی اورژانس اجتماعی متوقف شد.

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران تاکید دارد افرادی که نیازمند کمک و خدمات اورژانس اجتماعی هستند گاهی از یک روز تا یک ماه نیاز به نگهداری در مراکز را دارند اما سازمان بهزیستی امکانی برای این کار ندارد.

اگر بیراه نگفته باشیم بیشترین حجم آسیب‌های اجتماعی متوجه کلانشهر تهران است و می‌طلبد که مسوولان و متولیان امور ساماندهی این آسیب‌ها، به فکر ارائه برنامه‌ها و راهکارهایی باشند که اجرای آنها بیشتر ملموس و عینی باشد و تنها به افتتاح یک یا چند طرح بسنده نکنیم. زیرا، با به کارگیری چند دستگاه خودرو در معابر اصلی شهر نمی‌توان انتظار داشت که تمام آسیب‌ها و معضلات اجتماعی از سطح جامعه رخت بربندد و خیال مان آسوده باشد که توانسته‌ایم در ساماندهی آسیب‌ها موفق عمل کنیم.