تخم مـرغ دوست مغـز, دشمـن آب مرواریـد

بیشتر بخوانید

تخم‌مرغ همواره نمادی از باروری و زایش بوده است. این ماده غذایی نه تنها یک غذای کامل است؛ بلکه عنصری ضروری برای تهیه بسیاری از غذاهای ایرانی به حساب می‌آید...

این ویژگی، به علت ترکیبات استثنایی آن است که شامل پروتئین و انواع ویتامین‌ها، به خصوص ویتامین‌های گروه B، موادمعدنی و کولین است. اما به‌رغم تمام این شگفتی‌ها، باز هم جایگاه تخم‌مرغ در سبد غذایی به دلیل آنکه حاوی مقادیری کلسترول است، پایین است؛ درحالی که تحقیقات اخیر، خواص بسیاری را به این خوراکی خوشمزه نسبت می‌دهند.

● تخم‌مرغ دوست مغز است

یکی از دلایل مفید بودن تخم‌مرغ به وجود ترکیبی به نام کولین برمی‌گردد. اگر چه بدن ما تا حدودی قادر به ساخت کولین است اما این میزان کافی نیست و باید مقداری نیز توسط رژیم غذایی وارد بدن شود. حتما می‌پرسید مگر این ترکیب در بدن چه کار می‌کند؟ در این باره باید گفت کولین جزو مهمی از ساختار بسیاری از چربی‌ها از جمله غشای سلولی است که انعطاف‌پذیری و یکپارچگی سلول‌ها به ذخایر کافی آن بستگی دارد. خصوصا در ساختمان چربی مغز که درصد بالایی از کل توده آن را تشکیل می‌دهد، بنابراین کولین در سلامت مغز نقش مهمی دارد. علاوه بر این کولین عامل مهمی در فرآیند متیلاسیون است. لازم است بدانید که بسیاری از واکنش‌های شیمیایی مهم در بدن توسط متیلاسیون (که در آن گروه‌های متیل از یک مکان به مکان دیگری منتقل می‌شوند) به انجام می‌رسد. به علاوه این ترکیب جزو کلیدی در ساختار استیل‌کولین، عامل اصلی در انتقال پیام‌های عصبی است. یادتان باشد که زرده‌تخم‌مرغ غنی‌ترین منبع کولین بوده و پس از آن دانه‌های سویا، اسفناج، چغندر و محصولات گندم کامل از منابع اصلی‌ آن هستند.

● تخم‌مرغ به کاهش وزن کمک می‌کند

در یک تحقیق ۱۶۰ مرد و زن مبتلا به چاقی و حتی اضافه وزن به ۲ گروه تقسیم شدند که به یکی از گروه‌ها صبحانه ۲ عدد تخم‌مرغ و به گروه دیگر نان شیرین معادل همان انرژی دریافتی داده شد (هر ۲ گروه در یک رژیم لاغری ۱۰۰۰ کیلوکالری در روز قرار داشتند). جالب است بدانید که گروه اول ۲ برابر گروه دوم کاهش وزن داشتند زیرا تخم‌مرغ با حجم کمتر، انرژی مناسبی را برای بدن تامین کرده و مانع از ریزه‌خواری در طول روز می‌شود.

● تخم‌مرغ آنقدرها هم کلسترول را بالا نمی‌برد

هستند افراد زیادی که از تخم‌مرغ به‌رغم طعم، ارزش غذایی بالا و سهولت مصرف به خاطر بالا رفتن کلسترول‌شان استفاده نمی‌کنند. بیش از ۳۰ سال تحقیقات نشان داده‌اند که بزرگسالان سالم می‌توانند بدون تاثیر قابل‌توجهی در خطر افزایش بیماری‌های قلبی یا سکته با خیال راحت تخم‌مرغ بخورند. درواقع، سازمان‌های بهداشتی متعدد بین‌المللی از جمله بهداشت و درمان کانادا، بنیاد قلب و سکته کانادا، بنیاد قلب استرالیا و بنیاد قلب ایرلند هم اکنون شروع به ترویج مصرف تخم‌مرغ به عنوان بخشی از رژیم غذایی برای داشتن قلبی سالم کرده‌اند. مطالعه سال ۲۰۰۷ روی ۹۵۰۰ نفر در مرکز پزشکی ساینس مانیتور نشان داده است که خوردن یک یا ۲ تخم‌مرغ در روز در بزرگسالان سالم منجر به افزایش خطر بیماری قلبی یا سکته نخواهد شد و علاوه‌ بر این که خوردن تخم‌مرغ در واقع ممکن است همراه با کاهش فشارخون باشد. بیش از ۲۵ مطالعه در سال ۲۰۰۰ نیز نشان داده‌اند که خوردن تخم‌مرغ در هر روز ارتباطی با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی در زنان و مردان سالم ندارد. در سال ۲۰۰۵ نیز پژوهش انجام‌شده توسط پژوهشگران در مرکز تحقیقات دانشگاه ییل نشان داده است که افزودن ۲ تخم‌مرغ در روز به رژیم غذایی، اثر قابل‌توجهی در افزایش سطح کلسترول در خون جوانان سالم با سطح کلسترول خون متوسط یا حتی سطح بالا ندارد. بنابراین اکنون، کارشناسان تغذیه و علوم پزشکی اعلام کرده‌اند که در یک رژیم غذایی کم‌چرب می‌توان از یک یا ۲ تخم‌مرغ در روز بدون تغییر قابل‌توجهی در سطوح کلسترول خون استفاده کرد. این اطلاعات از طریق تجزیه و تحلیل آمار ۲۲۴ پژوهش که در ۲۵ سال گذشته به انجام رسیده حاصل شده است.

● تخم‌مرغ جلوی لخته شدن خون را می‌گیرد

حتی عادت به خوردن تخم‌مرغ می‌تواند به کاهش خطر حمله قلبی یا سکته به وسیله جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند. پژوهشی در این رابطه نشان داده است که پروتئین موجود در زرده تخم‌مرغ نه تنها مهار‌کننده‌ قوی تجمع پلاکت انسانی است بلکه زمان تبدیل فیبرینوژن به فیبرین را نیز طولانی‌تر می‌کند. البته این اثر به میزان مصرف این ماده‌غذایی هم وابسته است.

● تخم‌مرغ دشمن آب‌مروارید‌ است

جالب است بدانید لوتیین و زیگزانتین موجود در تخم‌مرغ، جزو کاروتنوییدها بوده و به پیشگیری از آب‌مروارید کمک می‌کنند، البته لوتیین ممکن است حتی در مقادیر بالاتر از تخم‌مرغ در سبزیجات سبز مانند اسفناج یافت شود اما تحقیقات ارایه شده در انجمن غذایی تگزاس در سال ۲۰۰۳ نشان داده است که استرهای طبیعی لوتیین موجود در تخم‌مرغ حتی به نسبت محصولاتی تحت عنوان مکمل خالص لوتیین موثرتر است. در این تحقیق به مردان سالمند مورد بررسی، روزانه ۶ میلی‌گرم لوتیین به دست آمده از ۴ منبع مختلف نظیر تخم‌مرغ، گلبرگ گل همیشه‌بهار، اسفناج و استرلوتیین (مکمل لوتیین خالص) داده شد و سطح لوتیین سرم را در آنها بررسی کردند. پاسخ سرم به لوتیین تخم‌مرغ به طور معناداری نسبت به مکمل‌های خالص و اسفناج بیشتر بود. این مطالعه نشان داد که خوردن غذاهای غنی از لوتیین که شاخص‌ترین آن تخم‌مرغ است، به مراتب موثرتر از مصرف حتی مکمل‌ها بوده و در نهایت به افزایش غلظت لوتیین در چشم کمک می‌کند.

منبع: کمیته علمی ستاد کشوری ترویج مصرف تخم‌مرغ