پیوندی بین سنت و مدرنیته

در دنیا برخی از جوامع پیشرفته و توسعه یافته و بخش زیادی از جوامع نه مدرن، نه سنتی بلکه هم مدرن و هم سنتی هستند. مدیریت در این نوع جوامع بسیار دشوارتر از نوع سنتی و نوع مدرن است. …

در دنیا برخی از جوامع پیشرفته و توسعه یافته و بخش زیادی از جوامع نه مدرن، نه سنتی بلکه هم مدرن و هم سنتی هستند. مدیریت در این نوع جوامع بسیار دشوارتر از نوع سنتی و نوع مدرن است. در چنین جوامعی که در حال‌گذار از سنت به مدرنیته هستند، سیاستگذاران و برنامه‌ریزان و مدیران باید وضع ویژه موجود را به خوبی بشناسند و براساس آن عمل کنند اما در این میان مساله‌ای که به وضوح دیده می‌شود این است که گروهی از مدیران و برنامه‌ریزان تلاش می‌کنند، جامعه را با سرعت به سمت مدرنیته هدایت کنند به همین خاطر سخت‌افزارهای مورد نیاز یک جامعه را نو می‌کنند و گروهی دیگر سعی دارند برای رسیدن به یک جامعه مدرن، محتوا را تغییر دهند آن هم با سخت افزارهای سنتی در حالی که تجربه به کرات نشان داده که این راه‌ها به خطا می‌رود.

باید بدانیم که برخی شیوه‌های حرکت جامعه از سنتی به مدرن خواسته یا ناخواسته به طرق مختلف از جوامع دیگر وارد شده، به‌طور ناقص در برخی حوزه‌ها نهادینه شده و همین نقص در بسیاری از مواقع ما را دچار مشکل کرده است. این در حالی است که می‌توان مثل کشور ژاپن بین سنت‌ها و محاسن دوره مدرن، پیوندی برقرار و جامعه‌ای نو عرضه کرد.

مدیریت کلان در برخی از مواقع در کشور ما یا در سنت‌گرایی دچار افراط می‌شود یا به‌طور کلی مدرنیته را به جای سنت‌ها می‌نشاند در حالی که باید برنامه‌ای مختص دوره در حال‌گذار طراحی کرد، علاوه بر آن این برنامه باید سیال باشد و به موازات نسل نو که در حال تغییر هستند، تغییر یابد. برای برنامه‌ریزی سیال هم باید.

پژوهش‌های مکرری در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی انجام گیرد. برای این کار باید از دانش متراکم نخبگان هر حوزه استفاده کنیم. از طرف دیگر باید مدیرانی تربیت شوند که از رده‌های پایین به رده‌های بالا راه پیدا کنند. در چنین شرایطی مدیر، نقایص کار خود را می‌بیند و می‌تواند آن را اصلاح کند. در جامعه هم بحث کاملا روشن است، جامعه هر چه به سمت پیچیده شدن می‌رود، روابط افراد و ارتباطات آنها پیچیده‌تر می‌شود اما عمقی پیدا نمی‌کند.

در جامعه شهری و مدرن افراد ناچارند هر لحظه خود را اثبات کنند و برای خود نمادهای عینی و قابل انتقال بسازند به‌طور مثال ماشین شیک‌تر بخرند چرا که این نمادها حامل پیام هستند بنابراین پیچیدگی جامعه نمادهای پیچیده می‌طلبد. مدیر در چنین جامعه‌ای باید رمزگشایی درست از رفتارهای موجود داشته باشد در غیر این صورت مشکلاتی به وجود خواهد آمد.

دکتر علیرضا شریفی

جامعه‌شناس