شنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 1 February, 2025
مقایسه تست سمپاتیك پوستی افراد دچار حادثه عروقی ایسكمیك مغز با افراد سالم
سیستم عصبی اتونوم (خودكار) مسؤول تنظیم حركات غیر ارادی و تعریق بدن بوده و به دو بخش سمپاتیك و پاراسمپاتیك تقسیم می‌شود. هر كدام از این دو بخش از دو قسمت مركزی و محیطی تشكیل شده‌اند(۱و۲). قسمت مركزی، شامل: كورتكس پرموتور، سایر نواحی كورتكس، هیپوتالاموس، تالاموس، هیپوكامپ، مخچه، ساق مغز و نخاع می‌باشد. پیامهای اتونوم كه از كورتكس پرموتور فرونتال منشاء می گیرد. از طریق راه‌های نزولی مرتبط با هیپوتالاموس، تالاموس و تشكیلات مشبك ( Reticular formation ) فرود آمده و در ارتباط با اعصاب كرانیال و نورون‌های شاخ جانبی نخاع قرار گرفته و نهایتاً از طریق اعصاب محیطی، حركات غیر ارادی، تعریق، عروق و غدد داخلی را تنظیم می‌نمایند. یكی از علل گرفتاری سیستم عصبی خودكار، حوادث ایسكمیك عروق مغز می‌باشد چنانچه در انسداد شرایین قدامی و خلفی مغز، علایمی از دیس‌اتونومیا به صورت تنفس شین‌استوك، افزایش یا كاهش تعریق اندام در سمت مخالف ضایعه، تغییرات مردمك (میدریاز - میوزیس) و بی‌اختیاری ادرار ملاحظه می‌گردد(۳). هورنر، از علایم گرفتاری سیستم سمپاتیك در گرفتاری شرایین مهره‌ای، مخچه‌ای خلفی تحتانی و مخچه‌ای فوقانی می‌باشد. علاوه بر نكات فوق، ۶ درصد موارد مرگ ناگهانی ناشی از گرفتاری قلب به دنبال استروك‌های مغز دیده می‌شود(۴). تشخیص درگیری سیستم اتونوم در حوادث عروقی مغز بر پایه علایم و شواهد بالینی مخصوصاً نبض و فشار خون و یافته‌های آزمایشگاهی امكان‌پذیر است. از جمله آزمایشاتی كه برای ارزیابی سیستم عصبی خودكار می‌توان مورد استفاده قرار داد، تعیین پاسخ سمپاتیك پوستی SSR ( Sympathetic Skin Response ) می‌باشد(۵) كه در حقیقت یك پولی سیناپتیك رفلكس است و در بیماریهای مختلفی، از جمله: اورمیا(۶)، هانگتینتون(۷)، مالتیپل اسكلروزیس(۸)، پاركینسون(۹) و استروك‌های مغزی(۱۰) تغییر می‌یابد.
برای انجام این تست می‌توان از محرك‌های گوناگونی، مانند: درد، سرفه، دم عمیق و تحریكات الكتریكی استفاده نمود. با استفاده از تحریكات الكتریكی، رشته‌های اعصاب محیطی غنی از میلین در ناحیه سوپرااربیتال، عصب مدیان یا تیبیالیس خلفی تحریك شده، این تحریكات به قسمت‌های مركزی منتقل شده و نهایتاً از طریق C-fibers به سطح پوست انتقال می‌یابد. حاصل این فعل و انفعالات، ظهور یك موج است (شكل ۱) كه با استفاده از آز آن می‌توان زمان تأخیری ( Latency ) را محاسبه نمود. در این تحقبق با استفاده از تست SSR ، میزان فراوانی درگیری اتونوم در حوادث ایسكمیك مغز مورد بررسی قرار گرفته و با افراد نرمال مقایسه شده است.
مواد و روشها
در یك مطالعه مشاهده‌ای مقطعی ( Sectional Cross )، ۳۸ نفر از بیماران بستری شده در بیمارستان الزهرا (س) با تشخیص استروك ایسكمیك مغز و ۳۸ نفر از افراد سالم انتخاب شده و تحت بررسی تست SSR قرار گرفتند. دو گروه به گونه‌ای انتخاب شده بودند كه از نظر متغیرهای زمینه‌ای، مثل سن و جنس، همگن باشند.
شرط ورود بیماران به این مطالعه، وجود استروك مغزی از نوع ایسكمیك، آمبولی ترومبوز از نوع نیمكره‌ای یا ساقه مغز بوده كه توسط CT-Scan و MRI ثابت شده بودند. افراد مبتلا به تومور مغز، ادم شدید مغز، خونریزی مغز، مصرف‌كنندگان داروهای مؤثر بر روی اتونوم و بیماران مبتلا به نوروپاتی‌ها از این مطالعه حذف گردیدند. ابتدا بیمار در حالت خوابیده به پشت و به صورت راحت روی تخت قرار گرفته و توسط دستگاه دو كاناله الكترومیوگراف Toennis تست می‌گردید. محدوده عبور ( Bandel pass ) بین Hz ۲۰۰-۵/۰ و حساسیت برابر uv/division ۵۰۰ و از آنالیز زمانی برابر ۱۰ ثانیه استفاده شد. حرارت اتاق در محدوده ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و گرمای پوست در محل الكترود بالاتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد حفظ گردید. سپس توسط دستگاه، تحریك الكتریكی با شدت ۴۰-۵/۰ میلی‌آمپر و به مدت ۱-۲/۰ میلی‌ثانیه برای ۵ بار و با فاصله زمانی راندوم به عصب سوپرااربیتال وارد می‌شد. سپس با استفاده از الكترودهایی كه بر روی كف دست یا پا قرار داده می‌شد، حاصل این تحریك به صورت موج، توسط دستگاه مورد نظر رسم شده و زمان تأخیری آن محاسبه می‌گردید. زمان تأخیری طبیعی این تست در كف دست برابر با ۱۳/۰ ۵۲/۱ ثانیه و در كف پا برابر ۱۶/۰ ۰۷/۲ ثانیه می‌باشد. ملاك غیر طبیعی بودن تست، افزایش زمان تأخیری موج SSR بود. نتایج بدست آمده با نرم‌افزار آماری SPSS-۶ و تست آماری Chi-Square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مقدار ۰۵/۰ P< معنی دار تلقی شد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست