یک, دو, پنج حادثه

هنگام تماس با ۱۲۵, دقیق ترین اطلاعات و واضح ترین نشانی محل حادثه را در اختیار متصدی مربوط قرار دهید

انگار حادثه‌ای رخ داده است، افراد زیادی با سامانه ۱۲۵ تماس گرفته‌اند، در پی این تماس‌ها در یکی از ایستگاه‌های آتش‌نشانی سطح شهر صدای آژیر حریق به صدا درمی‌آید. آتش‌نشانان در کمتر از ۳۰ ثانیه مجهز به تجهیزات ایمنی شده و سوار بر خودروهای سبک و سنگین آتش‌نشانی، آژیرکشان به محل حادثه می‌رسند. شعله‌های آتش گسترده شده است. همه ترسیده‌اند، اما آتش‌نشانان با درایت به دل آتش می‌زنند. آنها عاشق نجات جان و مال همنوعانشان هستند و بی‌دریغ از جان مایه می‌گذارند. این روال کاری نیروهای عملیاتی آتش‌نشان است، اما انگار آنها برای ما توصیه‌هایی دارند که دانستن آن ضروری به نظر می‌رسد. پس حتما این مطلب را بخوانید.

● چه زمانی با ۱۲۵ تماس بگیریم؟

زمانی که حریق یا حادثه‌ای اتفاق بیفتد و شهروندان در کنترل و مهار آن ناتوان باشند، می‌توانند با سامانه ۱۲۵ تماس بگیرند. این را جلال دهقانی، معاون فرمانده ایستگاه ۵۳ آتش‌نشانی تهران در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید و ادامه می‌دهد: ایستگاه‌های آتش‌نشانی علاوه بر قابلیت اطفای حریق با امکانات، تجهیزات پیچیده و با اطلاعات دقیق از علوم و فنون مختلف می‌توانند در حوادثی غیر از آتش‌سوزی به کمک شهروندان بیایند. حوادث چاه، احتمال ریزش آوار، محبوس شدن در آسانسور، مزاحمت حیوانات، اقدام به خودکشی، نشت گاز، گیر کردن اعضای بدن، برق گرفتگی، دود گرفتگی و... ازجمله این حوادث است.

● مرکز ۱۲۵؛ قلب سازمان آتش‌نشانی

سامانه ۱۲۵ پل ارتباطی میان مردم و سازمان آتش‌نشانی است. دهقانی می‌گوید، پس از آن که شهروندی با مرکز ۱۲۵ تماس گرفت و حادثه را اعلام کرد، متصدی سامانه بلافاصله براساس منطقه و خیابان اعلام شده زنگ حریق نزدیک‌ترین ایستگاه محل حادثه را به صدا درمی‌آورد. از این زمان تا ۳۰ ثانیه نیروهای عملیاتی فرصت دارند که آماده و سوار برخودروهای آتش‌نشانی شوند. همزمان با اعزام نیروها در طی مسیر ادامه نشانی محل حادثه، اطلاعات دقیق‌تر در مورد نوع و شدت حادثه، تعداد افراد درگیر و بسیاری موارد دیگر از فرد اطلاع‌دهنده گرفته و با بی‌سیم به نیروی در مسیر اعلام می‌شود. به گفته دهقانی، گاهی فرد اطلاع‌دهنده که خود دچار حادثه و اضطراب است از این پرسش‌ها ابراز ناراحتی کرده و پرسش‌های پی‌درپی را دلیلی بر تاخیر نیروها در محل حادثه می‌داند، اما او تصریح می‌کند بسیار پیش آمده که هنوز فرد اطلاع‌دهنده در حال گفت‌وگو با متصدی ۱۲۵ است که نیروها به محل رسیده و کار خود را آغاز می‌کنند. معاون فرمانده ایستگاه ۵۳ تاکید می‌کند شهروندان باید هنگام تماس با ۱۲۵ دقیق‌ترین اطلاعات و واضح‌ترین نشانی محل حادثه را در اختیار متصدی مربوط قرار دهند تا حضور به موقع نیروها باعث دلگرمی آنها شود.

● اعلام نشانی چگونه باید باشد؟

دهقانی با بیان این که حریق درعرض دو دقیقه تهدیدکننده و در عرض پنج دقیقه گسترده می‌شود، می‌گوید: بهتر است خانواده‌ها زمانی که در منطقه‌ای سکنی گزیدند، نزدیک‌ترین ایستگاه آتش‌نشانی محل خود را شناسایی کرده و بهترین و کوتاه‌ترین راه رسیدن نیروهای آتش‌نشانی به محل سکونتشان را به خاطر بسپارند.

دهقانی: شهروندان در زمان وقوع حادثه ابتدا باید خونسردی خود را حفظ کنند، سپس با سامانه ۱۲۵ تماس گرفته و جزئیات حادثه را کامل مشخص کنند، همچنین در اعلام نشانی باید مسیرهای یکطرفه و بن‌بست نام قدیم و جدید خیابان‌ها کوچه‌های تو در تو پلاک جدید و قدیم وطبقه مشخص شود

وی با اشاره به این که خیابان‌های یکطرفه، کوچه‌های بن‌بست و ورود ممنوع، نام‌های متعدد و مشابه برخی خیابان‌ها و کوچه‌ها و پلاک‌های جدید و قدیم ازجمله مواردی است که می‌تواند باعث تاخیر در رسیدن نیروها به محل حادثه شود، می‌گوید: شهروندان در زمان وقوع حادثه ابتدا باید خونسردی و آرامش خود را حفظ کنند، سپس با سامانه ۱۲۵ تماس بگیرند. پس از برقراری تماس نوع حادثه را با جزئیات کامل مشخص کنند. در اعلام نشانی به ترتیب اولویت با در نظر گرفتن مسیرهای یکطرفه و بن‌بست، نام قدیم و جدید خیابان یا میدان اصلی، خیابان فرعی، کوچه‌های تو در تو، پلاک جدید و قدیم وطبقه مورد نظر را مطرح کنند. گاهی برخی شهروندان با این تصور که سامانه ۱۲۵ از روی شماره تماس می‌تواند نشانی محل حادثه را رهگیری کند، پس از اعلام حادثه تلفن را قطع می‌کنند. دهقانی تاکید می‌کند در حال حاضر در ایستگاه‌های آتش‌نشانی دستگاهی که بتواند از روی شماره تلفن آدرس را ردیابی کند وجود ندارد. البته دستگاه‌هایی خریداری کرده‌اند ولی هنوز راه‌اندازی نشده است.

● دانش‌آموزان؛ بیشترین مزاحمان ۱۲۵

گاهی در زمان تماس با سامانه ۱۲۵، متصدی از اطلاع‌دهنده می‌خواهد تلفن را قطع و منتظر تماس از سوی آتش‌نشانی باشد، این کار برای اطمینان از صحت حادثه و جلوگیری از اعزام نیرو به حادثه‌ای غیرواقعی انجام می‌گیرد و شهروندان نباید از این موضوع گله‌مند باشند. تعدد تماس گیرندگان در زمان وقوع یک حادثه، ذکاوت متصدیان سامانه با طرح پرسش‌هایی از جزئیات حادثه و تماس مجدد با اطلاع‌دهنده ازجمله مواردی است که می‌توان به صحت حادثه پی برد.

معاون فرمانده ایستگاه ۵۳ آتش‌نشانی تاکید می‌کند، بیشترین مزاحمان تلفنی در زمان تعطیل شدن مدارس پسرانه بخصوص مقاطع راهنمایی و دبیرستان از طریق تلفن‌های کارتی عمومی صورت می‌گیرد. به توصیه معاون ایستگاه ۵۳ خانواده‌ها باید عواقب مزاحمت‌های تلفنی با این سامانه را به دانش‌آموز خود گوشزد کرده و آنها را به شرکت در کلاس‌های آموزشی آتش‌نشان داوطلب تشویق کنند.

● برق دزدی را اعلام کنید

گاهی برخی شهروندان در جریان حادثه‌ای، نیروهای عملیاتی آتش‌نشان را در جریان عامل اصلی حادثه یا برخی موارد خطرساز قرار نداده و متاسفانه این موضوع باعث آسیب یا جان باختن نیروهای آتش‌نشان می‌شود. برخی شهروندان غیرمتعهد با تغییر کاربری اماکن مسکونی به تجاری و به دلیل افزایش نرخ برق برای به صرفه شدن فعالیت‌های اقتصادی خود به صورت مخفیانه از برق عمومی استفاده می‌کنند. وقتی در این اماکن حریقی رخ دهد، اولین اقدام آتش‌نشانان قطع کنتور برق به منظور جلوگیری از برق‌گرفتگی نیروها هنگام اطفای حریق با خاموش‌کننده‌های آبی است. حال اگر برق‌کشی ساختمان مخفیانه باشد و جریان برق از طریق کنتور قطع نشود احتمال برق‌گرفتگی آتش‌نشانان بسیار زیاد خواهد بود. مطلع نبودن نیروها از دودگرفتگی ناشی از سوختن مواد مخدر و احتمال انفجار ناشی از مواد محترقه غیرمجاز نیز از دیگر حوادث تهدیدکننده جان آتش‌نشانان است.

● کنجکاوی شهروندان؛ دغدغه آتش‌نشانان

دهقانی درخصوص ازدحام شهروندان در زمان بروز حوادث می‌گوید: ۹۹ درصد افرادی که در صحنه حادثه وجود دارند، اغلب برای کنجکاوی و تماشای روند حادثه حاضر می‌شوند و قادر به اطفای حریق یا نجات آسیب‌دیدگان نیستند. به گفته او، ازدحام نه‌تنها عبور و مرور خودروهای آتش‌نشان و اورژانس را مشکل می‌کند بلکه حرکت نیروهای عملیاتی را سخت کرده و موجب تاخیر در عملکرد آنان می‌شود.

به توصیه دهقانی، افرادی که توانایی کمک در حادثه را ندارند باید محل را ترک کنند ولی کسانی که دوره‌های آموزشی آتش‌نشان داوطلب را دیده‌اند، می‌توانند با انجام اقدامات اولیه به طور چشمگیری از شدت حادثه بکاهند. به گفته معاون فرمانده ایستگاه آتش‌نشانی، بهترین اقدام در دقایق اولیه پس از آتش‌سوزی اطفای حریق با استفاده از خاموش‌کننده‌های دستی و قطع کنتور آب و برق و گاز عمومی و همزمان تماس با سامانه ۱۲۵ است.

فاخره بهبهانی