دوشنبه, ۲۰ اسفند, ۱۴۰۳ / 10 March, 2025
مجله ویستا

درمان بوی بدِ دهان کار سختی نیست


درمان بوی بدِ دهان کار سختی نیست

بوی بدن و بخصوص بوی بدِ دهان بی شک یک از دغدغه های اغلب افراد بشمار می رود سالانه میلیون ها تومان صرف درمان بدبویی تنفس می گردد

بوی بدن و بخصوص بوی بدِ دهان بی‌شک یک از دغدغه‌های اغلب افراد بشمار می‌رود. سالانه میلیون‌ها تومان صرف درمان بدبویی تنفس می‌گردد. یک آمار غیر رسمی حاکی از آن است که بیش از ۲۰۰ میلیون نفر در دنیا به این عارضه دچار می‌باشند. مشکل بوی بد دهان می‌تواند به مشکلی آزاردهنده و پُر دردسر تبدیل گردد که حداقل آن تاثیر ناگوار آن در روابط اجتماعی و زناشویی نمایان می‌شود. تنفس بدبو قابل درمان بوده و می‌توان تا حد زیادی آن‌را تقلیل داد ولی نکته مهم اطلاع داشتن از منشاء و دلایل این پدیده می‌باشد.

● تنفس بدبو

تنفس بدبو نوع شدیدی از عارضه بد تنفسی بوده و نباید آن را با بوی بدی که به دلیل مصرف مواد غذایی خاص مانند سیر و پیاز ناشی می‌گردد، اشتباه گرفت. در بیشتر موارد، تنفس بدبو بخاطر رعایت نکردن دقیق بهداشت دهان و دندان، در لثه و زبان نشات می‌گیرد. باکتری‌های مختلف و تجزیه شدن مواد غذایی نیز در بوجود آمدن این عارضه مؤثر می‌باشد. تجزیه مواد غذایی منجر به تولید گوگرد و در نتیجه باعث ایجاد بوی بد خواهد گردید. برخلاف تصورات عامیانه، بوی بد دهان توسط خود شخص قابل تشخیص نبوده و متاسفانه باید بوسیله دیگران فهمیده و در صورت نیاز گوشزد شود.

● علل تنفس بدبو

همانطور که قبلا نیز گفته شد، بوی بددهان می‌تواند بر اثر رعایت نکردن مناسب بهداشت دهان و دندان حادث شود که در اینجا به نمونه‌هایی از آن اشاده می‌کنیم:

- فساد دندان‌ها: اگر دندان‌های‌تان را مسواک نکرده و لابلای آنها را با نخ تمیز نکنید، دچار پوسیدگی دندان خواهید شد. فساد دندان بخصوص اگر در قسمت ریشه باشد، باعث ایجاد بویی بسیار نامطبوع در دهان می‌گردد.

- بیماری‌های لثه: غفلت نمودن از لثه‌ها به مرور زمان سبب تضعیف آنها خواهد شد. انباشتگی باکتری‌های در قسمتی که دندان‌ها به لثه متصل می‌گردند، باعث ایجاد مشکلاتی از جمله بوی بد دهان می‌شود.

- فراوانی باکتری‌های ناهوازی: باکتری‌های ناهوازی بصورت طبیعی در دهان رشد کرده و وظیفه تجزیه غذاهای باقی‌مانده را به عهده دارند. این باکتری‌ها در برخی شرایط می‌توانند تکثیر شده و باعث ایجاد گوگرد و در نتیجه بوی بد گردند.

- برخی مواد غذایی: عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان می‌تواند باعث گسترش این میکروب شود. محل رشد این باکتری بیشتر در پشت زبان، مجرای بینی و گلو قرار دارد. در برخی افراد این میکروب به دلیل داشتن زمینه‌های طبیعی و به دلایلی که ذکر شد، بیش از حد لزوم تولید می‌گردد.

● «زرستومیا»؛ نوعی از خشک شدن دهان

بزاق نقش مهمی در ایجاد تنفس مناسب ایفا می‌کند. وقتی باکتری‌ها شروع به تکثیر و زیاد شدن در دهان می‌نمایند، بزاق باعث تقلیل و کاهش آنها خواهد شد. از آنجایی‌که شب هنگام بزاق کمتری ترشح می‌شود، تکثیر و تولید میکروب در دهان وقتی که فرد خواب است، بیشتر می‌گردد. بعلاوه کمبود بزاق باعث محرومت دهان از اکسیژن کافی شده و منجر به ایجاد شرایط مناسب برای تکثیر باکترهای ناهوازی می‌گردد. به همین دلیل است که برخی از افراد در صبح از تنفس بد بو رنج می‌برند.

● دلایل پزشکی

- عفونت‌ها: عفونت‌های مکرر لوزوی، برونشیت، ذات‌الریه و عفونت‌های معدوی و روده همگی می‌توانند باعث بروز تنفس بد بو شوند. آبریزش بخش عقب بینی، انباشتگی بیش از حد خلط در سینوس‌ها، گلو و پشت زبان هم می‌تواند منجر به تکثیر میکروب‌های ناهوازی گردد. بخاطر داشته باشید که برخی از فراورده‌های لبنی، بعضی از آلرژی‌ها و تجویزهای دارویی خاص نیز می‌تواند در تولید خلط اثرگذار باشند.

- داروها: برخی داروها باعث خشکی دهان و افزایش تولید خلط می‌گردند. داروهای ضدِافسردگی، داروهای فشار خون و آنتی‌هیستامین‌ها در این رابطه بسیار دخیل هستند.

- بیماری‌: بیماری‌های ریوی، کبدی، کلیوی، دیابتی و خونی در ایجاد تنفس بدبو نقش دارند. این قبیل امراض باعث بیرون آمدن بوی نامتعارف و ناخوشایند از دهان می‌گردند.

● عوامل دیگر

- استرس فشارهای روانی و استرس می‌تواند دلیل بوی بد دهان باشد.

- سیگار باعث کاهش اکسیژن دهان و در نتیجه رشد بیشتر باکتری‌های ناهوازی می‌گردد.

- مشروبات الکلی نیز همانند سیگار باعث خشک شدن دهان و تولید بوی نامطلوب می‌گردد.

● روش‌های درمان

۱) مسواک زدن مناسب می‌تواند در کاهش بوی بد دهان بسیار مؤثرباشد. باید دقت داشت که نباید فقط به طرفین مسواک زد بلکه حرکت از بالا به پایین و برعکس جهت پاکیزگی لثه‌ها نیز را باید در نظر داشت. حداقل ۲ بار در روز مسواک بزنید.

۲) شستن زبان، سقف دهان و لب‌های خود را فراموش نکنید. بخش اعظمی از باکتری‌ها در پشت زبان رشد می‌کنند پس این قسمت را فراموش نکنید.

۳) کشیدن نخ دندان بسیار مفید است چون تکه‌های غذای باقیمانده لای دندان‌ها که توسط مسواک خارج نمی‌گردد را تمیز نموده و باعث تحکیم لثه‌ها و جلوگیری از بیماری‌های مختلف می‌گردد.

۴) دهانشویه‌ها محلول‌های خاصی هستند که در از بین بردن باکتری‌ها و میکروب‌های دهان کمک شایانی نموده و در درمان بوی بد تنفس بسیار مؤثر می‌باشند.

● سبک زندگی و رژیم غذایی

کاهش استرس، نکشیدن سیگار و نخوردن مشروبات الکلی می‌توانند نقش عمده‌ای را در درمان بد بویی دهان ایفا نمایند. به گفته برخی اشخاص جویدن جعفری و خوردن گیاهانی خاص مانند رزماری و دارچین برای از بین بردن بوی بد دهان مؤثر است. همچنین جویدن آدامس به دلیل ترشح بیشتر بزاق و خوردن ۶تا۸ لیوان آب در طول روز نیز کمک می‌کند. نخوردن مواد غذایی (مانند سیر و پیاز) که گفته می‌شود در ایجاد بوی بد دهان دخیل هستند نیز بی‌تاثیر نیست.