ارایه خدمات همزمان صوت و داده روی شبكه های بی سیم

در سال های اخیر، دو فناوری بالنده به نام های شبكه ی رایانه ای بی سیم (WLAN) وارتباطات صوتی اینترنتی (VoIP) ظهور كرده اند. منظور از فناوری WLAN ، ایجاد شبكه های رایانه ای بی سیم است و فناوری VoIP نیز عبارت است از ارسال داده های دیجیتالی تماس های تلفنی ، به صورت بسته های داده با استاندارد IP ، ازطریق شبكه اینترنت.

با گسترش دو فناوری فوق، فكر تركیب آن دو مطرح شده كه با نام تركیبی ارتباطات صوتی برشبكه ی رایانه ای بی سیم (VOWLAN) شناخته می شود. هدف از تركیب دو فناوری، بوجود آوردن امكان برقراری مكالمات تلفنی به صورت VoIP ، بر روی شبكه های بی سیم WLAN است.

معروف ترین استانداردWLAN ، استاندارد IEEE ۸۰۲.۱۱ است كه بیشتر با نام دیگر آن‌ یعنی، استاندارد ,وای- فای ، شناخته می شود. به وسیله این استاندارد، رایانه ها،‌ گوشی های تلفن و سایر وسایل می توانند به صورت بی سیم، به راحتی و بدون اشكال در ارتباط باشند.

از طرف دیگر،‌ VoIP در سال های گذشته به عنوان یك فناوری موفق و مقرون به صرفه برای برقراری تماس های تلفنی، در مقایسه با شبكه های مبتنی بر مدار، ‌مطرح شده است. با فناوری VoIPمی توان داده و صوت رابه طور همزمان در شبكه های رایانه ای ،‌ منتقل كرد‌.

تركیب دو فناوری وای فای (WLAN) و VoIP با نام های مختلفی خوانده می شود كه مهم ترین آن ها عبارتند از فناوریVOWLAN یا فناوری تلفن وای - فای. اهمیت فناوریVOWLAN در افزایش كارایی حاصل از به كارگیری آن در ادارات ، موسسات و كارخانجات است.

به كارگیری فناوریVOWLAN ، با فراهم آوردن امكان جابجایی كاركنان در محیط كار ( به خصوص در كارخانجات)، باعث افزایش تولید و به تبع آن سود حاصله می شود. مطالعات و تجارب عملی نشان می دهد كه این مقدار از افزایش سود ، هزینه لازم برای ایجاد سامانه مبتنی بر فناوریVOWLAN را جبران می كند.

فناوری DECT اصلی ترین رقیب فناوریVOWLAN در بازار است و برای ارایه خدمات تماس بی سیم به كار می رود ولی بر اساس استاندارد اینترنت IP نیست. به همین دلیل فناوری DECT مشكلات و كاستی های ناشی از به كار بردن استاندارد اینترنت IP را ندارد ولی از سوی دیگر برای قرار گرفتن در شبكه های نسل آینده كه به طوركامل مبتنی بر IP هستند، مشكل دارد.

هدف از این نوشتار، معرفی دو فناوریVOWLAN و فناوری DECT‌ است.

پس از معرفی اجمالی، ‌بازار موجود برای فناوریVOWLAN ، مزایای آن و چالش های موجود بر سر راه توسعه این فناوری، بررسی می شود. آن گاه فناوری DECT‌ معرفی می شود و سپس، فناوریVOWLAN با فناوری DECT مقایسه می گردد. در نهایت هم نتیجه گیری انجام می شود.

● معرفی فناوریVOWLAN

دو فناوری WLAN وVoIPازفناوری های مهم موجود در بازار هستند. منظور از فناوری WLAN شبكه های رایانه ای بی سیم است و فناوری VoIP نیز عبارت است از ارسال داده های دیجیتالی تماس تلفنی ، به صورت بسته های داده با استاندارد IP ، بر شبكه اینترنت. با گسترش دو فناوری فوق، فكر تركیب آن دو فناوری مطرح شده است.

هدف از تركیب دو فناوری، برقرار كردن تماس های تلفنی به صورت VoIP ، بر روی شبكه های WLAN است. در این شبكه ها، افراد با استفاده از گوشی های مخصوص ، به صورت بی سیم به شبكه رایانه ای متصل می شوند و تماس ها به صورت VoIP از طریق شبكه رایانه ای بی سیم بر قرار می گردد.

فناوری WLAN ، یكی از فناوری های مهم در زمینه ایجاد امكان جابجایی (Mobility) در شبكه های رایانه ای است. استاندارد فناوری WLAN ، با وای فای و یا IEEE ۸۰۲.۱۱ شناخته می شود. در سال ۲۰۰۲، تعداد آنتن های وای فای و همچنین وسایلی كه می توانند با آنتن های فوق در ارتباط باشند ( و در حقیقت به شبكه متصل شوند)‌، نسبت به سال قبل حدود ۸۰% رشد داشته است. همچنین در سال ۲۰۰۳، تعداد ۱۰ میلیون از آنتن های وای فای در كل دنیا به فروش رفته است.

فناوری VoIP نیز با كاهش سطح تعرفه های مكالمات تلفنی، هم توسط شركت های مخابراتی و هم توسط كاربران به خوبی شناخته شده است. استفاده از این فناوری باعث كاهش هزینه های مكالمات، به خصوص مكالمات راه دور شده است. در ادارات و موسسات بزرگ، صرفه جویی حاصل ازكاهش هزینه ها، سرمایه گذاری برای توسعه سامانه های تلفن داخلی مبتنی بر فناوری VoIP را در اكثر مواقع توجیه می كند.

تركیب دو فناوری WLAN و VoIP ، ركن اصلی فناوریVOWLAN است. هدف از این فناوری جدید،‌ به دست آوردن همزمان مزایای دو فناوری WLAN و VoIP با هدف كاهش هزینه ها و افزایش كارایی در موسسات و كارجانجات بزرگ است.

● بازار فناوری VOWLAN

مانند سایر فناوری ها، در مورد فناوری VOWLAN نیز بازار مهم ترین عامل تعیین كننده است. تحقیقات و تجارب عملی نشان می دهد كه موسسات و كارخانجات می توانند با به كارگیری فناوری VOWLAN با كاهش هزینه مكالمات (به خصوص مكالمات راه دور) و افزایش كارایی، هزینه های خود را كاهش داده و سود را افزایش دهند.

با ایجاد شبكه بی سیم مبتنی بر فناوری VOWLAN ، سود شركت ها و موسسات به دو دلیل افزایش می یابد. اولا، به دلیل آن كه كارمندان در حال حركت در محوطه، بوسیله گوشی های VOWLAN همواره در دسترس هستند، كارایی و بهره وری در محیط كاری افزایش می یابد كه به نوبه خود موجب افزایش سود خواهد بود. ثانیا، با برقراری مكالمات تلفنی بوسیله استاندارد IP، هزینه مكالمات كاهش می یابد و در نتیجه به افزایش سود،‌ كمك خواهد كرد.] مرجع ۲[

با توجه به مطالب فوق، مهم ترین موسسات و كارخانجاتی كه می توانند از منافع فناوری VOWLAN بهره مند شوند، آنهایی هستند كه كارمندان و یا كارگران آنها معمولا در محل كار جابجا می شوند و ساعاتی كه پشت میز خود سپری نمی كنند‌، در مقایسه با كل ساعت كار، نسبت بزرگی را تشكیل می دهد.

به عنوان مثال می توان به پرستاران بیمارستان ها، معلمان در محیط مدرسه، فروشندگان مغازه های بزرگ، مهندسان اجرا و نظارت در پرو‍‍ژه های ساختمانی، و كارگران در كارخانجات بزرگ اشاره كرد. هرگاه ارتباط مدیران با این گونه كاركنان همواره برقرار باشد(‌ از طریق محصولات فناوری VOWLAN)، می توان انتظار داشت كه كارایی و بهره وری به طور قابل ملاحظه ایی افزایش یابد.

گذشته از موسساتی كه كاركنان آنها معمولا در محل كار جابجا می شوند، دو بخش دیگر از بازار، به عنوان بخش هایی وجود دارند كه در آینده می تواند مورد توجه تولید كنندگان محصولات فناوری VOWLAN قرار گیرد. اولین بازار مربوط به محل های عمومی پر رفت و آمد مانند فرودگاه ها، هتل ها، رستوران ها، محل های نمایشگاه ها و یا همایش ها، ایستگاه های راه آهن و مكان های مشابه آن است. دومین بازار نیز مربوط به منازل و شركت های كوچك است. با كاهش قیمت محصولات فناوری VOWLAN،‌ این دو بخش بازار به تدریج مورد توجه قرار خواهند گرفت.

تعداد گوشی های تلفن مبتنی بر فناوری VOWLAN را در طی سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ میلادی نشان می دهد. این تعداد كه در سال ۲۰۰۴ برابر ۱۱۳ هزار بوده، پیش بینی می شود كه در پایان سال ۲۰۰۵ به دو میلیون عدد افزایش یابد. این میزان رشد سریع نشان گر میزان تقاضا برای بازار و استقبال از فناوری VOWLAN است.

● معرفی فناوری DECT

استاندارد(Digital Enhanced Cordless Telecommunications ) DECT برای استفاده در فناوری مخابرات بی سیم طراحی شده است. این استاندارد در اروپا تدوین شده و استفاده از آن، به طور مداوم، در بازار مخابرات در حال گسترش است. استاندارد DECT می تواند با بسیاری از استاندارد های دیگر شبكه مانند GSM ، ISDN و PSTN ارتباط برقرار نماید. استاندارد DECT در سال ۱۹۹۲ تدوین شده و اولین محصول مطابق با این استاندارد توسط شركت اولیوتی ارائه شده است.

خصوصیات مهم این فناوری به شرح ذیل است:

▪ پایین بودن هزینه های ایجاد شبكه DECT نسبت به فناوری های مشابه

▪ امكان جابجایی آسان برای كاربران

▪ بالا بودن كیفیت مكالمات (‌ قابل مقایسه با شبكه های تلفن سیمی )

▪ سطح بالای امنیت در این شبكه

▪ تراكم كاربران می تواند بسیار بالا باشد

▪ راه اندازی این شبكه ها سریع و آسان است

كاربرد های مهمی كه استاندارد DECT در آن استفاده می شود بسیار گسترده است. دو زمینه ایی كه استاندارد DECT در آن ها پیشرفت خوبی داشته است عبارتند از:

▪ شبكه های تلفن محلی بی سیم‌:

در این كاربرد با نصب تعدادی از ایستگاه هایBTS ا، شبكه تلفن محلی ایجاد می گردد كه افراد در آن می توانند مانند شبكه های تلفن ثابت، ولی از طریق گوشی های بی سیم DECT ، تماس های معمولی خود را برقرار نمایند. در این شبكه BTS استاندارد DECT ، به وسیله ارتباطات سیمی، به شبكه PSTN معمولی متصل می شود.

حامد فرشباف

مراجع

[Ref. ۱] Ashley Johnson, “Enabling voice on WLAN: a straightforward development project”.

[Ref. ۲] Geri Mitchell-Brown, " WLAN,VoIP Technologies Converge To Create وای - فایTelephony ", SpectraLink Corporation, FEBRUARY ۲۰۰۴.

[Ref. ۳] Joseph Harden, Patrick Fenton, Martin Hehir and Eoin Duggan, “ VoIP and Wireless Networking “, ۴BA۲ Technology Survey.

[Ref. ۴] "Voice over WLAN” , white paper, Extricom company.