درآمد و هزینه ارزی دولت احمدی نژاد

درآمد ارزی کشور از فروش نفت و گاز در سال های پس از انقلاب بالغ بر ۶۴۵ میلیارد دلار به قیمت جاری بوده است که ۱۹۸ میلیارد دلار نزدیک به یک سوم آن در سه سال گذشته و در دولت احمدی نژاد بدست آمده است و از این نظر شرایط کاملاً ممتازی را برای این دولت در تاریخ پس از انقلاب به لحاظ برخورداری از منابع رقم زده است

۱) درآمد ارزی کشور از فروش نفت و گاز در سال های پس از انقلاب بالغ بر ۶۴۵ میلیارد دلار به قیمت جاری بوده است که ۱۹۸ میلیارد دلار (نزدیک به یک سوم) آن در سه سال گذشته و در دولت احمدی نژاد بدست آمده است و از این نظر شرایط کاملاً ممتازی را برای این دولت در تاریخ پس از انقلاب به لحاظ برخورداری از منابع رقم زده است. اگر در نظر آوریم که این دولت به لحاظ پشتوانه ذخائر ارزی بانک مرکزی نیز با مقطع روی کارآمدن هریک از دولت های پس از انقلاب در شرایط کاملاً متفاوت و ممتازی به سرکار آمده است آنگاه بهتر می توان به توان و فرصتی که این دولت برای پیشبرد توسعه اقتصادی و افزایش رفاه همگانی داشت، پی برد.

۲) در مقام مقایسه کل درآمد ارزی حاصل از فروش نفت و گاز در هشت سال دولت خاتمی برابر ۶/۱۷۲ میلیارد دلار به قیمت جاری بوده است که وقتی دولت در نیمه سال ۸۴ تغییر کرد رقم ۱۴۷۷۴ میلیارد دلار آن (۱۰۰۰۵ میلیارد دلار موجودی نقدی و ۴۷۶۹ میلیارد دلار مطالبات مربوط به تسهیلات ارزی) در «حساب ذخیره ارزی» تحویل دولت احمدی نژاد شد. به عبارت روشن حداکثر هزینه ارزی دولت خاتمی به قیمت جاری در هشت سال ۷۶ الی ۸۳ برابر ۸/۱۵۷ میلیارد دلار بوده است.

۳) از آنجا که برپایه اطلاعات منتشره دارایی «حساب ذخیره ارزی» در پایان سال ۸۶ نسبت به زمان روی کارآمدن دولت احمدی نژاد تفاوت معناداری نکرده است (اگر کاهش نشان ندهد) بنابراین کل درآمد حاصله در این دولت (یعنی ۱۹۸ میلیارد دلار) باید هزینه شده باشد اما بر پایه گزارش «عملکرد بودجه عمومی دولت طی سال های ۸۶-۱۳۸۱» منتشره توسط بانک مرکزی هزینه ارزی دولت احمدی نژاد در سه سال ۸۶-۸۳ برابر ۴/۱۳۳ میلیارد دلار بوده است و تفاوت رقمی معادل ۶/۶۴ میلیارد دلار با درآمد حاصله باقی می ماند که محل هزینه آن روشن نیست. حتی اگر ۱۰ درصد از این درآمد در اختیار وزارت نفت قرار گرفته باشد بازهم رقم ۸/۴۴ میلیارد دلار باقی می ماند که محل هزینه آن روشن نیست که دولت و مجلس باید دراین باره پاسخگو باشند.

۴) برای اینکه هزینه های ارزی به لحاظ قدرت خرید و قیمت ثابت بین دولت خاتمی در هشت سال و دولت احمدی نژاد در سه سال مقایسه و دریافته شود که دولت احمدی نژاد چه منابعی کمیاب و گرانسنگی را در اقتصاد ایران هزینه کرده است. به نقل از گزارش نامبرده بانک مرکزی مجموع هزینه ارزی دولت خاتمی در بودجه عمومی ۲/۱۳۳ میلیارد دلار و دولت احمدی نژاد ۳/۱۲۹ میلیارد دلار بوده است. بنابراین ملاحظه می شود که بر پایه محاسبه بانک مرکزی قدرت خرید ارزی دولت احمدی نژاد در سه سال گذشته تقریباً برابر با قدرت خرید ارزی دولت خاتمی در هشت سال بوده است و این در حالی است که دستاوردهای حاصله از هزینه ارزی معادل هشت سال دولت خاتمی در سه سال دولت احمدی نژاد تفاوت چندان معناداری را در ارقام شاخص های کلان اقتصادی کشور ازقبیل رشد تولید ناخالص داخلی، سرمایه گذاری، تورم و بیکاری نشان نمی دهد که البته به لحاظ توزیع درآمد و شکاف طبقاتی وضعیت بدتری را دامن زده و فشارهای اقتصادی قابل توجهی را متوجه اقشار محروم و متوسط جامعه کرده است.

۵) علاوه بر سوالی که در مورد محل هزینه ۸/۴۴ میلیارد دلار مابه التفاوت درآمد و هزینه ارزی در سه سال دولت احمدی نژاد باید داده شود و اینکه این رقم مفقودی در اسناد مالی دولت کجاست؟ دولتمردان حاکم در دولت و مجلس و...باید پاسخ دهند که چرا با هزینه ارزی معادل هشت سال به قیمت ثابت و بیش از هشت سال به قیمت جاری در سه سال وضعیت اقتصادی کشور نه تنها بهبودی نیافته بلکه به مرزهای بحرانی رسیده است؟ و قطعاً پاسخ به این سوالات می تواند کمک موثری باشد به شهروندان ایرانی، شهروندانی که بخشی از آنها به شعارها و وعده های اقتصادی احمدی نژاد و اصولگرایان دلبسته بودند و قرار است آنها سال آینده در انتخابات ریاست جمهوری در باره عملکرد دولت احمدی نژاد داوری کنند.

علی مزروعی