آغاز فصل سبز

ما در آستانه آغاز دوره ای تازه از حیات صنعتی كشور قرار داریم

فازهای ۴و۵میدان گازی پارس جنوبی بزودی راه اندازی می‌‌شوند و راه نوینی در كشور گشوده می‌‌شود‌. با بهره برداری از این دو فاز برای نخستین بار برداشت ما و قطر از این میدان گازی مشترك برابر می‌‌شود. دستاوردهایی بی شمار بر این طرح عظیم مترتب است كه باید به آن جدی تر نگریست.هر فاز از طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی به گفته مسوولان یك‌درصد به تولید ناخالص ملی می‌‌افزاید. برپایه یك محاسبه دیگر، هر فاز این طرح حدود یك و نیم‌میلیارد دلار در سال درآمد نصیب كشور می‌‌كند و با توجه به این كه فازهای ۴و۵ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی هم اكنون در مدار تولید قرار دارد و بزودی رسما افتتاح خواهد شد، تنها همین ۵فاز درآمدی معادل ۵/۷میلیارد دلار در سال نصیب كشور می‌‌كند. كدام فعالیت را در كشور سراغ داریم كه چنین سرمایه را در مدت كوتاهی بازگرداند و چنین درآمدی را نصیب كشور كند؟ برای این ۵فاز حدود ۵/۴‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده است و با هزینه‌های دستمزد پیمانكاران و بهره‌های بانكی و مسائلی از این دست، شاید بتوان گفت كه كل هزینه‌های بهره برداری از این ۵فاز حدود ده‌میلیارد دلار بشود. آنچه كه نصیب كشور شده است، روشن است. بر اساس نظریات كارشناسان، طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی، سوای بهره‌های مالی كه نصیب كشور كرده است، در عرصه‌های مدیریتی و پیمانكاری هم برای كشور بسیار فایده داشته است. به نظر می‌‌رسد این عرصه، عرصه‌ای نیست كه بتوان به راحتی از كنار آن گذشت. حجم سرمایه‌گذاری ایران در پارس جنوبی، به نسبت درآمد و فوایدی كه نصیب كشور كرده است، بسیار ناچیز است. ایران، همواره از پارس جنوبی به عنوان قطب آینده صنعت كشور یاد كرده است‌. این كه میزان سرمایه‌گذاری در این عرصه برای آینده مناسب هست یا نه، بحثی جدی است كه باید به آن نظری دوباره انداخت.همانگونه كه گفتیم، میزان بازگشت سرمایه در طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی آنقدر بالا هست كه بتوان با كمی‌‌هوشمندی به سرمایه‌گذاری جدی تری در این عرصه اندیشید. واقعیت آن است كه طی سالیان، سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی كشور، به گونه‌ای بوده است كه همزمان چندین و چند زمینه از سوی مسوولان پیگیری شده است، حال آن كه می‌‌شد این گزینه را در نظر داشت كه با توجه به محدودیت منابع، عرصه‌های محدودتری برای سرمایه‌گذاری در عرصه‌های صنعتی انتخاب شود. به تعبیری با توجه به بازدهی بالا و ارز آوری كلان و در كنار آن، ایجاد اشتغال و زمینه‌های دیگر، منابع محدود دولت می‌‌شد به سوی سرمایه‌گذاری در این عرصه متمایل شود و در همین راستا هرچه در توان داریم برای پیشبرد سریع‌تر طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی و طرح‌های حاشیه‌ای آن به كار گیریم. باید به یاد داشت كه پارس جنوبی و انبوه گازی كه در آن است، می‌‌تواند در عرصه‌های مختلف پتروشیمی، تغییر چرخه سوخت مصرفی كشور، تزریق به میادین نفتی و صادرات، به كمك اقتصاد كشور بیاید و در هر كدام از این عرصه‌ها بابی را بگشاید كه افزون بر ایجاد ثروت ملی و بالا بردن میزان تولید ناخالص ملی، ایجاد اشتغال كند و در كنار خود‌هزاران عرصه نوین صنعتی را بگشاید. از همین منظر است كه می‌‌توان به پارس جنوبی با نكاهی ویژه تر از پیش نگریست و بسیاری از برنامه‌ریزی‌های بلندمدت صنعتی را به سوی رشد و توسعه طرح‌های مربوط به توسعه این میدان و طرح‌هایی از این دست قرار داد.این عرصه، وقتی برای بیش از بیست فاز تعریف شده باشد و تنها در ۵فاز كار به تولید رسیده باشد، باعث تاسف می‌‌شود. داستان پارس جنوبی، داستان رسیدن ملت به آرزوهایی است كه سالیان سال برای دستیابی به آنها تلاش شده است. باید كاری كنیم كه در این میدان، با سرعت و دقتی به مراتب فراتر از اكنون به نتیجه برسیم.اگر با بسیج امكانات كشور به پارس جنوبی بنگریم،می‌‌توانیم امیدوار باشیم كه این میدان عظیم،آینده بهتری را برای اقتصاد ایران شكل دهد. طرح‌های مربوط به توسعه صنعت پتروشیمی‌‌ در منطقه كه می‌‌تواند گاز ایران را به یك مزیت اقتصادی در این صنعت تبدیل كند، باید سرعت بیشتری داشته باشند. ایجاد جاده‌های دسترسی، فرودگاه، بندر صادراتی و... همه و همه برای رسیدن به شرایط ایده آل در منطقه ضروری‌اند. بنابراین باید با اغتنام فرصت، طرح‌های مربوط به بهره برداری از این میدان، اعم از زیربنایی، یا صنعتی را سرعت بیشتری داد. به این منظور باز گذاشتن راه سرمایه‌گذاری اولویت دارد. بنابراین باید در این زمینه شتاب بیشتری ایجاد كرد و كارها را با جدیت و پشتیبانی بیشتر به سامان رساند.

فصل نوین صنعتی در كشور را می‌‌توان با سرمایه‌گذاری بیشتر در طرح‌های زیربنایی نظیر طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی رقم زد.

منبع: دنیای اقتصاد، ویژه نامه عسلویه، سه شنبه ۴ اسفند ۱۳۸۳