ما آویزها به كجای كله ات بیاویزیم خودمان را

این روزها بدلی جات الی ماشاءالله در كوچه و بازار پیدا می شود با این كه قرار است جنس بدلی بخری باز هم هزار دنگ و فنگ دارد و برای خودش فوت و فن هایی كه هر كسی از پس آن برنمی آید

این روزها بدلی‌جات الی‌ماشاءالله در كوچه و بازار پیدا می‌شود. با این‌كه قرار است جنس بدلی بخری باز هم هزار دنگ و فنگ دارد و برای خودش فوت و فن‌هایی كه هر كسی از پس آن برنمی‌آید.

عاشق زیورآلات هستی؟ منتظری كه از جلوی ویترین مغازه‌اش عبور كنی و دست‌كم بچسبی به شیشه و سیر تماشا كنی؟ سرت درد می‌كند كه این وسط، بین تماشاگران، چشمت یك‌جا گیر كند و آن موقع است كه دیگر طاقت نمی‌آوری و حتما باید بروی داخل و دست خالی برنگردی. شروع كنی به سؤال‌پرسیدن. قیمت این گوشواره، جنس آن دستبند، طرح فلان مدل خارجی، این یكی اندازه است یا نه؟ سیاه كه نمی‌شود؟

و سؤال پشت سؤال كه جواب‌هایش بدجور تو را سردرگم می‌كنند. در این میان اگر این وضعیت را بارها تجربه كرده باشی و كمی با جنس‌ها و ریزه‌كاری‌هایشان آشنا باشی، حتما كار را یكسره می‌كنی و بهترین انتخاب را انجام می‌دهی و با افتخار از مغازه بیرون می‌آیی، اما اگر از این همه شكل و رنگ و طرح سردرنیاوری، آن‌وقت است كه یا دست خالی برمی‌گردی و یا اگر هم چیزی خریده‌ای هنوز چشم‌هایت پشت ویترین فروشگاه جا مانده تا كی دوباره این ویترین‌های جذاب جلوی راهت را بگیرند.

● جیب خالی، پز عالی

از طلا و پلاتین كه بگذریم، سخن بدلیجات خوش‌تر است. دلیلش هم واضح است. اولا قیمت پایین‌تری دارند و هر وقت از مدلی كه خریدید خسته شدید، می‌توانید با بهای كمی نوع دیگری تهیه كنید. دوم این‌‌كه مدل و رنگ و جنس تنوع بیشتری دارد. به‌هرحال فلزهایی كه در زیورآلات بدلی استفاده می‌شوند، از این قرارند:

هیچ‌وقت فكر نكنید كه تیتانیوم اصل خریده‌اید. هرچه در بازارها به عنوان تیتانیوم موجود است، آب تیتانیوم است. فلز تیتانیوم تقریبا گران‌ترین فلز است. تیتانیوم اصل در صنعت هواپیماسازی استفاده می‌شود و از طلای سفید هم گران‌تر است. اما آب تیتانیوم یك‌جور همه‌كاره در فلزات است. تقریبا هر فلزی كه در انواع گوشواره‌ها، گل‌سرها و همهٔ زیورآلات دیگر استفاده می‌شود و نمی‌دانیم چیست، تیتانیوم است.

این فلز باتوجه به قیمت كمترش نسبت به نقره و به خاطر درخشنگی‌اش گاهی در اولویت اول انتخاب قرار می‌گیرد. اما گاهی تیتانیوم تنها برای این‌كه نیاز به استفاده از فلزی بوده، به كار برده می‌شود.

تازگی‌ها هم تیتانیوم را در حرارت، اكسید می‌كنند تا به رنگ مسی دربیاید و قالب قدیمی پیدا كند و از آن در زیورآلات سنتی، به‌خصوص گوشواره‌ها استفاده می‌شود.

به‌هرحال تیتانیوم باوجود كیفیت نه‌چندان خوبش نسبت به استیل و نقره به دلیل قیمت مناسبش انتخاب خوبی برای فلز اصلی بدلیجات است.

اگر یاد كاسه، بشقاب و پارچ آب استیل افتادید، به‌كل،‌ این‌ها را از ذهنتان دور كنید. استیل، فلزی است كه باوجود قیمت كمتر، نسبت به تیتانیوم جنس مناسب‌تری دارد. دستبند و انگشترهای استیل، این روزها فروش خوبی دارند، ضمن این‌كه استیل اصل، خاصیت‌هایی هم دارد و تا حدودی مانند دستبندهای مسی كه آرامش بخش‌اند عمل می‌كند.

علاوه بر این استیلی كه در زیورآلات استفاده می‌شود، دوام بسیار خوبی دارد و تنها ایرادش این است كه روی آن به راحتی خط می‌افتد، ولی سیاه‌شدن در كارش نیست.

نقره انواع و اقسام مختلف دارد. بسیاری از نقره‌هایی كه در بازار موجودند اصل نیستند. معمولا هیچ فلزی كه تحت‌عنوان نقره فروخته می‌شود، نقره خالص نیست. این، هم می‌تواند خوب باشد، هم بد.

اگر ناخالصی نقره كه بین هفت و نیم تا سی درصد است از مواد متفرقه مثل تیتانیوم و مس و دیگر فلزات باشد، این فلز كیفیت چندان مناسبی ندارد، ولی اگر نود و دو و نیم درصد فلز، نقره و بقیه پوششی از طلاسفید باشد، فلز ایده‌آلی به دست آمده، زیرا پوشش طلای سفید آن مانع از جذب آلودگی‌ها می‌شود. درحقیقت، نقره برخلاف طلا خاصیت جذب آلودگی‌ها را دارد و همین دلیل سیاه‌شدن این فلز است.

در میان فلزات دیگر، مس كمترین كاربرد را در ساخت زیورآلات دارد. بیش‌ترین استفادهٔ مس در زیورآلات، دستبندهای النگویی تمام مسی است كه فرم زیبایی دارند، اما نكتهٔ جالب درمورد این دستبندها و به‌طور كلی فلز مس، این است كه بسیاری عقیده دارند مس خاصیت مناسبی برای كنترل و آرامش اعصاب دارد.

فلز مس به خاطر ویژگی مغناطیسی‌اش تأثیرش ابتدا بر پوست و سپس بر آنزیم‌های مغز وارد می‌شود و به آرامش اعصاب منجر می‌شود.

● جیرینگ جیرینگ آویزها

قبلا از خانواده بدلیجات انگشتر برایتان گفته‌ایم. خوب این هم از بقیه‌اش.

سعی‌مان هم این است كه دسته‌بندی كاملی داشته باشیم، تا شما قبل از هر خریدی اطلاع اولیه‌ای از انواع بدلیجات داشته باشید و مجبور نشوید چشم بازار را دربیاورید، از سرو كول ویترین مغازه‌ها بالا بروید و كله فروشنده را با سوالهای چپ و راستتان كچل كنید.

▪ گوشواره / سنتی

گوشواره‌های سنتی نوعی از گوشواره‌های آویزی‌اند. شاید بشود پرطرفدارترین گوشواره‌ها را همین نوع سنتی دانست كه ریشه در زیورآلات قدیمی ایرانی، لبنانی و عربی دارند و البته با طرح‌های جدید پیوند خورده‌اند. این گوشواره‌ها اغلب رشته رشته هستند و رنگ‌های قهوه‌ای و مسی دارند و برای تزئینشان، بیش از هر چیز از چوب، صدف و میناكاری استفاده می‌شود.

▪ چسبی

گاهی گوشواره‌ها به اندازه‌ای هستند كه تنها سطح نرمهٔ گوش را می‌پوشانند. نوعی از این گوشواره‌ها لولا دارند و برای استفاده از آن‌ها مانند گوشواره‌های مغناطیسی نیازی به سوراخ‌بودن گوش‌ها نیست. نوع رایج‌تر گوشواره‌های چسبی، سوزن و زائده‌ای دارند كه مثل پیچ و مهره به گوش می‌چسبند و به گوشواره‌های میخی هم معروف‌اند. پرطرفدارترین نوع گوشواره‌های چسبی، نوع تك‌نگین آن‌هاست.

▪ آویزی

اغلب گوشواره‌ها آویزی‌اند و با قلاب یا یك حلقهٔ كوچك، از گوش آویزان می‌شوند. گوشواره‌های آویزی با صدف، مروارید، آینه، چوب و هر چیز تزئینی كه هرچندوقت یك‌بار متداول می‌شود، تزئین می‌شوند.

بسیاری از گوشواره‌های فانتزی هم آویزی‌اند و طرح‌ها و رنگ‌های متفاوتی دارند. خیلی‌ها هم این گوشواره‌ها را به خاطر رنگ‌های متنوعی كه دارند، ‌برای مهمانی می‌خرند كه بتوانند آن‌ها را با لباس‌های شب جور كنند.

▪ حلقه‌ای

قدیمی‌ترین نوع گوشواره، همین شكل حلقه‌ای آن است. نوع قدیمی گوشواره‌های حلقه‌ای هنوز هم در بسیاری از فرهنگ‌ها با همان شكل (یك حلقهٔ كوچك به یك گوش و یا هر دو گوش) استفاده می‌شود. این نوع گوشواره‌ها كه از نوع آویزی‌اند ابتدا به‌صورت تك‌حلقه بوده‌اند، اما امروزه تغییرشكل زیادی داده‌اند و به‌صورت چند حلقهٔ هم‌اندازه یا حلقه‌هایی كه به ترتیب كوچك یا بزرگ می‌شوند، موجودند.

▪ گردنبند/ كلاسیك

برای مهمانی‌های رسمی، گردنبند كلاسیك بهترین انتخاب است؛ گردنبندی كه تا حدودی پهن است و وزن نسبتا زیادی دارد و به خاطر شكل سختش چندان شباهتی به زنجیرهای لخت ندارد.

گردنبندهای كلاسیك كه معمولا به همراه سرویس كاملش موجود است با نگین‌های سورمه‌ای، زرشكی و سبز تزئین می‌شوند گزینهٔ مناسبی به جای طلا سفید هستند.

نوع دیگری از گردنبندهای كلاسیك، نوع سافووفسكی است كه آویزان آن یك سنگ رنگی خوش‌تراش است كه از یك قالب همجنس با گردن‌آویز قرار می‌گیرد و درخشش زیبایی دارد.

▪ آویز دو لباسی

آویزهای دو لباسی به طور كلی دو دسته‌اند كه هر دو نوع ازگردنبندهای معمولی بلندترند تا روی لباس قرار گیرند. یك شكل آن‌ها گردن آویز چرم یا كتان دارد و آویز آن مانند سینه‌ریزهای قدیمی رشته رشته و بلند است و نوع دیگر مثل یك ردیف مروارید، سنگ یا شیشه است كه معمولا به قدری بلند است كه دو یا سه دور، دور گردن می‌اندازند.

▪ زنجیرآویز

زنجیر لخت بدون آویز یا پلاك هم طرفدار خودش را دارد، اما معمولا زنجیر با یك آویز همراه است كه در قیمت‌اش تأثیر زیادی دارد؛ به طوری كه اگر خود زنجیر سبك و ظریف باشد بیش از نیمی از ارزش گردنبند مربوط به آویز آن است. زنجیرها با بافت‌ریز یا درشت پیدا می‌شود و گاهی حلقه حلقه‌اند؛ زنجیرهایی كه آویز ندارند هم تنوع زیادی دارند؛ شكل‌های معروف به اشك، برگی، شكوفه و دیسكو كه حالت مارپیچ دارد، تنها مواردی از انواع زنجیرها هستند.

▪ روبانی

گردن‌آویز گردنبندهای روبانی كه بیشتر رنگی‌اند از جنس فلز نیست و گاهی از نخ‌های كتان، پلاستیكی و یا چرم تهیه می‌شود. مقدار زیادی از ارزش این گردنبندها مربوط به آویز آن‌هاست كه معمولا بزرگ‌تر از حد معمول‌اند و سبكی گردن‌آویز را جبران می‌كنند.

بهنام شفیعی

---