دوشنبه, ۱ مرداد, ۱۴۰۳ / 22 July, 2024
اتلاف منابع انرژی و تخریب محیط زیست
![اتلاف منابع انرژی و تخریب محیط زیست](/web/imgs/16/154/5iba41.jpeg)
محیط زیست تمامی جنبههای حیات بشر را به نوعی دربرمیگیرد و حكم منطق و عقل سلیم بر مبنای حفاظت و حراست از جنبههای مثبت و ارزشمند آن است. به ویژه آنجا كه به حیات موجودات زنده خصوصا انسان مربوط میشود. مقوله محیط زیست موجب استفاده و سوءاستفادههای بیشماری خصوصا از زمان صنعتی شدن جوامع به این سو شده است. در كشور ما نیز حفاظت از محیط زیست در بخش صنعت چندی است كه مورد توجه زیادی قرار گرفته به طوری كه با گذشت زمان شاهد تحولات مفیدی در این زمینه بودهایم. ازجمله عوامل مهم در رابطه با تخریب محیط زیست در بخش صنعت میتوان به اتلاف انرژی و عدم مصرف بهینه آن اشاره كرد. در حالت ایدهآل، جامعهای كه به دنبال دستیابی توسعه پایدار است تنها منابعی از انرژی را به كار میگیرد كه هیچ اثر منفی زیستمحیطی نداشته و تا جایی كه امكان دارداز اتلاف منابع تجدیدناپذیر در آن جلوگیری شود، اما با این حال، از آنجا كه تمام منابع انرژی تا حدودی بر محیط زیست اثرگذار هستند بهتر آن است كه با بهینهسازی مصرف و استفاده منطقی از انرژی بر آثار منفی آن غلبه كنیم كه تا حد امكان از هدر رفتن این منابع نیز جلوگیری شود. خسارات زیستمحیطی ناشی از مصرف بیرویه انرژی در سال ۷۹ در كشور معادل ۸/۴ درصد تولید ناخالص داخلی (۵۶ هزار میلیارد ریال) محاسبه شده و از آن پس نیز روندی رو به تزاید داشته است. اما نتایج مطالعات انجام شده نشان میدهد با تجدیدنظر در سیاستهای مرتبط با انرژی میتوان خسارات زیست محیطی را تا سال ۲۰۱۹ در حد ۸۹ هزار میلیارد ریال كنترل كرد كه این امر، مستلزم نگرش واقعی به مسائل زیستمحیطی در بخش انرژی و صنعت و حذف یارانههای غیرهدفمند در بخش سوخت كشور است. با بررسی مشكلات زیست محیطی ناشی از اتلاف منابع انرژی میتوان به این نكته پی برد كه این معضل تنها با بهینهسازی مصرف انرژی صورت خواهد گرفت. كشور ایران با داشتن حدود یك درصد از جمعیت جهان، حدود نه درصد از فرآوردههای نفتی دنیا را مصرف میكند. در سالهای اخیر رشد مصرف انرژی در جهان سالانه یك تا دو درصد و ایران پنج تا هشت درصد بوده است. به عبارت دیگر رشد مصرف انرژی در ایران بیش از پنج برابر متوسط رشد مصرف در جهان است و سالانه معادل ۱ تا ۱۳ میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت میشود. مصرف سرانه انرژی در ایران متناسب با ساختار تولید، صنعت و اقتصاد كشور نیست و به دلیل ارزانی سوخت و یارانه دولتی، شاهد مصرف غیربهینه، اتلاف انرژی، ساختار نامناسب مصرف و فقدان فرهنگ صرفهجویی هستیم. ناسالم بودن ساختار مصرف انرژی ناشی از آن است كه قیمتها به صورت واقعی تاثیرگذار نیست و قیمتهای داخلی حاملهای انرژی واقعی نیستند و با تغییر قیمت انرژی در جهان، قیمت داخلی تغییری نمیكند. در نتیجه صنایع و مصرفكنندگان انرژی احساس رقابت با كشورهای جهان را نداشته و برای كاهش مصرف تلاش نمیكنند.
مصرف انرژی و آلودگی محیط زیست در بخش صنعت
طبق آمارهای موجود، كل تولید انرژی اولیه ایران در سال ۱۳۸۰، ۱۶۹۹/۵ میلیون بشكه نفت خام بوده كه ۷۵ درصد آن به نفت خام، ۲۴ درصد به گاز طبیعی، ۰/۵ درصد به برق آبی و ۰/۵ درصد بقیه به سوختهای جامد، غیرتجاری و انرژیهای تجدیدناپذیر اختصاص داشته است و برای مثال از كل مصرف گاز طبیعی ۱۳/۹ درصد در بخش صنعت، مصرف شده است. همچنین كل مصرف برق در سال ۱۳۸۰، ۹۷۱۷۱ میلیون كیلووات ساعت بود كه ۳۱/۴ درصد آن به بخش صنعت اختصاص داشته است. همچنین از لحاظ اثرات زیست محیطی، با توجه به تركیبات سوختهای مورد استفاده در تولید برق، انتشار ۲۹/۳ درصد از كل SO۲ تولیدی و ۳۳/۶ درصد از SO۳ تولید شده به این بخش اختصاص داشته است. همچنین به ازای هر كیلووات ساعت برق تولیدی توسط نیروگاههای كشور در سال ۱۳۸۰ به تعداد ۱۶۶/۲ گرم كربن، ۲/۸ گرم دی اكسید گوگرد و ۰/۹ گرم اكسیدهای ازت انتشار یافته است. ۱۳/۹ درصد از كل گاز طبیعی و ۳۱/۴ درصد از كل برق تولید شده در كشور توسط بخش صنعت مصرف شده است كه با صرفهجویی در این بخش، ۹۵/۹۱ میلیون مترمكعب در مصرف گاز طبیعی و ۳۰۵/۱۲ میلیون كیلووات ساعت در مصرف برق كاهش دیده میشود. با صرفهجویی انرژی مصرفی در بخش صنعت سالانه حدود ۳۶۴ میلیارد تومان در مصرف انرژی، ۲۷۴ میلیارد تومان در سرمایهگذاری، ۱۸۴۳۹ میلیون كیلووات ساعت در برق تولیدی موتور ژنراتورها و ۲۱۰۵ مگاوات در كاهش ظرفیت نیروگاهی در بخش صنعت، صرفهجویی میشود. به طور كلی اگر در بخش صنعت ۳۵ درصد در مصرف انرژی صرفهجویی شود، معادل ۶۰۰ هزار بشكه نفت خام آزاد خواهد شد و ایران میتواند بدون نیاز به اكتشاف چاههای جدید، پتانسیل صادرات خود را از این طریق افزایش دهد. ازجمله عوامل دیگر كه نقش بسیار مهمی در آلودگی محیط زیست دارند، مصرف غیراستاندارد سوخت خودروهای تولید داخل است. مصرف سوخت خودروهای تولید كشور دو برابر پرمصرفترین خودروهای دنیاست. استاندارد مصرف سوخت خودروها در تمام دنیا بین شش تا هفت لیتر در ۱۰۰ كیلومتر است، در صورتی كه خودروهای تولیدی كشور در هر ۱۰۰ كیلومتر بین ۱۰ تا ۱۵ لیتر بنزین مصرف میكنند. درواقع عمدهترین مشكل آلودگی هوای شهرهای بزرگ ازجمله تهران مربوط به خودروها و حمل و نقل در شهر است و باید در تولیدات داخلی از لحاظ تكنیكی و فنی دقت بیشتری به عمل آید.
یارانههای غیرهدفمند
یارانه از موضوعات بحثبرانگیز در سالهای اخیر بوده است و بیشترین یارانه به بخش انرژی اختصاص یافته است. از یك منظر پرداخت یارانه ضرورت اجتنابناپذیر ساختار اقتصادی كشور است و از طرفی تلاشهای زیادی از طرف دولتمردان در جهت تعدیل سیاست پرداخت یارانه انجام شده است كه از آن جمله میتوان به تصویب لایحه تامین كسری یارانه واردات بنزین در مجلس شورای اسلامی اشاره كرد كه براساس این قانون از اوایل سال آتی ارائه بنزین تنها توسط كارت هوشمند انجام خواهد شد. به این ترتیب میزان مصرف روزانه بنزین ساماندهی شده و قیمت واقعی بنزین نیز مشخص خواهد شد. از تبعات اولیه این طرح مصرف كمتر بنزین و در نتیجه كاهش چشمگیر آلودگی هوا خواهد بود. با توجه به اینكه در كشور، پتانسیل عظیمی برای بهینهسازی انرژی وجود دارد، شایسته است جهتیابی یارانه انرژی به سمت افزایش بهرهوری انرژی سوق پیدا كند تا اینكه با حذف مستقیم یارانه موجبات آسیبپذیری قشر كمدرآمد ایجاد شود. همه ساله مبلغی معادل كل بودجه عمرانی كشور صرف یارانه انرژی میشده و از سوی دیگر مصرف انرژی در كشور بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است. واقعیت نشانگر وجود شكافی بزرگ بین قیمتهای داخلی انرژی در ایران و قیمتهای انرژی در بازارهای مرزی است.به این ترتیب كه با نرخ رایج ارز، قیمت نفت سفید در بازارهای مرزی تقریبا ۷ برابر قیمتهای داخلی است. در مورد نفت كوره قیمتهای مرزی تقریبا ۸ برابر قیمتهای داخلی است، همچنین بنزین ۴ برابر، گازوئیل ۷ برابر، برق ۳/۲ برابر و گاز طبیعی ۵/۱ برابر است. همچنین حدود ۸۵ درصد بهای انرژی مصرفی كشور به صورت یارانه توسط دولت پرداخت میشود. از طرفی اتلاف انرژی در كشور زیاد و بهرهوری انرژی پائین است. نحوه توزیع یارانه نیز بین خانوارهای شهری و روستایی غیرعادلانه است. یارانه انرژی كه دولت پرداخت میكند در دهه ۹۰ میلادی در حدود ۱۱ درصد تولید ناخالص داخلی بوده است.
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ویدیوهای آموزشی هفتم
مسعود پزشکیان ایران دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی دولت چهاردهم رهبر انقلاب پزشکیان دولت محمدجواد ظریف رئیس جمهور مجلس انتخابات
تهران شهرداری تهران هواشناسی شورای شهر تهران تب دنگی اربعین پشه آئدس سازمان هواشناسی وزارت بهداشت قتل پلیس گرمای هوا
واردات خودرو خودرو قیمت خودرو بازار خودرو قیمت دلار ایران خودرو حقوق بازنشستگان مالیات برق قیمت طلا سایپا مسکن
تلویزیون مهران مدیری حسین انتظامی سعید راد سینمای ایران رضا کیانیان فضای مجازی عاشورا کربلا دفاع مقدس رسانه ملی سینما
هوش مصنوعی دانش بنیان فناوری حوزه علمیه دانشگاه آزاد اسلامی اختلال جهانی باتری
جو بایدن دونالد ترامپ رژیم صهیونیستی یمن اسرائیل آمریکا فلسطین غزه روسیه تل آویو چین جنگ غزه
فوتبال پرسپولیس استقلال نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه پرسپولیس لیگ برتر ایران نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه استقلال المپیک 2024 پاریس تراکتور المپیک
اینترنت ایلان ماسک تبلیغات سرعت اینترنت تلگرام فیلترینگ گوگل ویندوز ناسا سامسونگ امنیت سایبری
خواب دیابت فشار خون مغز افسردگی ویتامین چای قند بیماری تب دنگی