انتظار نكشید تا به دندان درد بیفتید

بیش از نیمی از افراد بالای ١٨ سال حداقل در مراحل اولیه زندگی تا حدی درگیر بیماری بافتهای نگهدارنده اطراف دندان هستند پس از ۳۵ سالگی , تقریباً سه چهارم بزرگسالان دچار نوعی بیماری بافت اطراف دندان می باشند با این همه , بیماریهای بافت اطراف دندان می تواند در هر سنی اتفاق بیافتد حتی كودكان پنج یا شش ساله هم می توانند علائم بیماریهای بافت اطراف دندان را نشان دهند برای پیشگیری از این بیماریها لازم است بدانید چه عواملی باعث ایجاد این نوع بیماریها می شود , عادات بهداشتی خوبی برای حفظ سلامت دهان و دندان خود داشته باشید و تحت مراقبت حرفه ای منظم قرار گیرید

دندان‌های شما باید برای یك عمر باید كار كنند و با مراقبت مناسب نیز از پس این كار بر می آیند و این به معنای مسواك زدن روزانه و تمیز كردن بین دندان‌ها در طول روز و پاكسازی صحیح منظم دندان‌ها است تا از بیماری‌های بافت های نگهدارنده اطراف دندان جلوگیری شود . بیماری‌های بافت های نگهدارنده اطراف دندان علت عمده از دست رفتن دندان‌ها در بزرگسالان است ، ولی می‌توان از این بیماری‌ها پیشگیری كرد .واژه “ Periodontal " از دو واژه یونانی به معنای « اطراف دندان » تشكیل شده است . بافت های نگهدارنده اطراف دندان می توانند به انواع مختلفی از بیماریها مبتلا شوند كه همگی در اثر عفونت باكتریایی لثه ها ، استخوان و رباط هایی كه از دندان حمایت كرده و آنها را در داخل آرواره نگه می دارند ، به وجود می آیند . بیماریهای بافت های نگهدارنده اطراف دندان معمولاً بدون درد بوده و ممكن است پیشرفتی آهسته یا كاملاً سریع داشته باشند . بدون معاینه منظم دندان ها ، ممكن است تا آسیب شدید بر لثه ها و استخوان های آرواره از بیماری بافت های نگهدارنده اطراف دندان های خود مطلع نشوید و آنگاه دیگر از دست رفتن دندان غیر قابل اجتناب خواهد بود .

● بافتهای نگهدارنده اطراف دندان ( Periodontal )

بیش از نیمی از افراد بالای ١٨ سال حداقل در مراحل اولیه زندگی تا حدی درگیر بیماری بافتهای نگهدارنده اطراف دندان هستند . پس از ۳۵ سالگی ، تقریباً سه چهارم بزرگسالان دچار نوعی بیماری بافت اطراف دندان می باشند . با این همه ، بیماریهای بافت اطراف دندان می تواند در هر سنی اتفاق بیافتد . حتی كودكان پنج یا شش ساله هم می توانند علائم بیماریهای بافت اطراف دندان را نشان دهند . برای پیشگیری از این بیماریها لازم است بدانید چه عواملی باعث ایجاد این نوع بیماریها می شود ، عادات بهداشتی خوبی برای حفظ سلامت دهان و دندان خود داشته باشید و تحت مراقبت حرفه ای منظم قرار گیرید .

● علل بیماریهای بافت های اطراف دندان

بیماریهای بافت های اطراف دندان در اثر انواعی از باكتریهای موجود در پلاك Plague ( لایه چسبنده بی رنگی از باكتریها كه بطور مداوم بر روی دندان ها تشكیل می شود ) بوجود می آید . این باكتری ها سمومی ( Toxins ) از خود ترشح می كنند كه لثه ها را تحریك کرده و منجر به از هم گسیختگی اتصال بافت های لثه به دندان ها می شود . به مرور زمان این سموم می توانند بافت های لثه را از بین برده و با پیشرفت عفونت به ضایعات استخوانی منجر شوند . بعلاوه ، پلاكی كه از روی دندان برداشته نمی شود می تواند با مواد دیگر تركیب شده و به رسوب سخت و متخلخلی به نام جرم دندان ( Calculus ) یا باره مبدل می شود . جرم روی سطح دندان و بالای خط لثه ممكن است در بیماریهای بافت های اطراف دندان دخالتی نداشته باشد . اما وجود جرم بر روی سطح ریشه دندان و زیر لثه ها برداشتن پلاك و باكتریهای جدید را دشوارتر می سازد . برخلاف پلاك كه خودتان می توانید آن را از سطح دندان بردارید ، فقط دندانپزشك یا بهداشتكار دهان و دندان می تواند جرم یا باره دندان را بر طرف كند .

● انواع بیماریهای بافت های اطراف دندان

شكلهای مختلفی از بیماریهای لثه ای و بافت های اطراف دندانی وجود دارد که شایعترین آنها عبارتند از : التهاب لثه (Gingivitis)و التهاب بافت های نگهدارنده اطراف دندان ( Periodontitis)التهاب لثه ( ژنژویت ) اولین مرحله بیماریهای بافت های اطراف دندان بوده و قابل برگشت است . با این وجود ، در صورت عدم معالجه ممکن است به بیماری وخیم تری منجر شود . پریودنتیت یا التهاب بافت های اطراف دندان مراحل پیشرفته تر بیماریهای بافت های اطراف دندان است. در این حالت لثه ها ، استخوان و سایر ساختارهایی که از دندان ها محافظت می کنند ، آسیب می بینند . ممکن است دندان ها شل شده و بیفتند یا احتیاج به کشیدن پیدا کنند . در این مرحله برای پیشگیری از ضایعات دندانی به درمان های پیچیده تری احتیاج است .

سایر عوامل مداخله گر در بیماریهای بافت های اطراف دندان

اگر چه بیماریهای بافت های اطراف دندان در اثر پلاک ایجاد می شود ، تعدادی از عوامل دیگر می توانند احتمال خطر ، شدت و سرعت پیشرفت این بیماریها را افزایش دهند . افرادی که تنباکو می کشند یا می جوند در مقایسه با کسانی که اصلا" تنباکو مصرف نمی کنند به احتمال بیشتر و با شدت بیشتری دچار بیماریهای بافت اطراف دندان می شوند .

● پل ها (bridges ) و نامرتبی دندانها و پرشدگی های ناقص دندانها

همگی در انباشتگی پلاک و افزایش احتمال ایجاد بیماریهای بافت های اطراف دندان دخالت دارند .

عاداتی که در آن فشار زیادی به دندانها وارد می آید ، مثل دندان قروچه کردن یا سائیدن دندانها نیز ممکن است روند تخریب استخوانهای حمایت کننده را تسریع بخشد . رژیم غذایی نامتعادل ممکن است باعث شود که بیماریهای بافت اطراف دندان با سرعت بیشتری پیشرفت کند یا شدت بیماری افزایش یابد . تحقیقات نشان می دهند که رژیم غذایی نامتعادل باعث می شود بافت های دهان مقاومت کمتری نسبت به عفونت داشته باشند .

● حاملگی یا استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری

با افزایش سطح هورمونی باعث واکنش حساستر بافت های لثه نسبت به سموم آزاد شده از پلاک و تسریع رشد برخی باکتری ها می شود . لثه ها به احتمال بیشتری قرمز ، دردناک و متورم شده به آسانی خونریزی می کنند . بیماریهای سیستمیک مثل ایدز یا دیابت می توانند مقاومت بافت ها را نسبت به عفونت کاهش داده بر وخامت بیماریهای اطراف دندان بیفزایند .

● داروها

استروئیدها ، برخی انواع داروهای ضد تشنج ، داروهای ضد سرطان و برخی بلوکرهای کانال کلسیم و بسیاری از داروهای دیگر لثه ها را تحت تأثیر قرار می دهند . اطلاع پزشک از داروهایی که شما مصرف می کنید . بسیار مهم است ، بنابراین ، در مواقع لزوم از آوردن سابقه طبی خود اطمینان حاصل کنید . در حالی که همه این عوامل می توانند در احتمال خطر یا شدت بیماریهای بافت های اطراف دندان دخالت داشته باشند ، خود عامل ایجاد کننده این بیماریها نیستند . حتی اگر شما یک یا چند تا از این عوامل را دارا باشید ، هنوز با عمل کردن به توصیه دندانپزشک و کنترل پلاک می توانید از بهداشت دهانی خوبی برخوردار باشید .

● پیشگیری از بیماریهای بافت های اطراف دندان

در صورت مراقبت مناسب و کافی ، حفظ سلامت دندانها و لثه ها برای یک عمر امکان پذیر است . به این ترتیب که : دندانهای خود را هر روز تمیز کنید . دندانها را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید . این کار پلاک را از روی سطح داخلی ، به خارجی و جونده دندانها برطرف می کند . مسواکی با پرزهای نرم و کیفیتی خوب انتخاب کنید. مسواک سایش پیدا کرده ، ریش ریش شده یا با پرزهای سخت می تواند به لثه ها صدمه بزند . اطمینان حاصل کنید که از محصولات مورد تأیید دندانپزشکان استفاده می کنید تا ایمنی و اثر بخشی محصول تضمین شده باشد . از نخ دندان یا سایر تمیزکننده های بین دندانی برای کمک به زدودن پلاک از فضای بین دندانها که مسواک دسترسی به آن ندارد ، استفاده کنید . ژنژویت را غالبا" می توان به طور موفقیت آمیزی با مسواک زدن منظم روزانه و تمیز کردن بین دندانها برطرف کرد . خمیردندانها و دهانشویه های حاوی فلوراید برای کمک به پیشگیری دندان توصیه می شود . چنانچه در کنترل پلاک بالای خط لثه و ژنژویت احتیاج به کمک اضافی داشتید ، دندانپزشک شما ممکن است استفاده از یک دهانشویه ضد میکروبی مورد تأیید ADA را به عنوان روشی مؤثر علاوه بر روشی که به طور روزانه برای حفظ بهداشت دهان به کار می برید ، توصیه می کند .

---