۷ آبان ـ ۲۹ اكتبر ـ بركنارشدن مقامات نظامی و غیر نظامی ایران به دستور متفقین و آزمندی، فرصت طلبی ها و ...

از هفتم آبان ۱۳۲۰ (۲۹ اكتبر۱۹۴۱)، دوماه پس از اشغال نظامی ایران كار بركناری، بازنشستگی و انتقال مقامات نظامی و غیر نظامی ایران طبق فهرست متفقین آغاز شد. دراین تصفیه دامنه دار …

از هفتم آبان ۱۳۲۰ (۲۹ اكتبر۱۹۴۱)، دوماه پس از اشغال نظامی ایران كار بركناری، بازنشستگی و انتقال مقامات نظامی و غیر نظامی ایران طبق فهرست متفقین آغاز شد. دراین تصفیه دامنه دار بسیاری از افسران ارتش نیز به كارهای غیرنظامی گمارده شدند.

مروری بر فهرست مقامات تصفیه شده و سوابق آنان نشان می دهد كه عمدتا از میان میهندوستان و مخالفان سلطه اجنبی انتخاب شده بودند. در میان آنان گروهی هم كه قبل از اشغال نظامی ایران،تمایل به ناسیونال سوسیالیسم آلمان از خود نشان داده بودند دیده می شدند.

همزمان با آغاز كار تصفیه مقامات، كمبود مواد غذایی و كالای مصرفی چهره خود را در ایران آشگار می كرد. كار جیره بندی در شهرهای بزرگ ایران و همزمان با آن سوء استفاده از این وضعیت، احتكار و توزیع مواد غدایی آلوده و كالای نامرغوب آغاز شده بود. مقامات اشغالگر (متفقین) این وضعیت را به حساب آزمندی و فرصت طلبی و طبیعت بد برخی از اتباع ایران می گذاردند و با این بهانه كه نمی توان با اعمال زور ماهیت افراد را تغییر داد از خود سلب مسئولیت می كردند. برخی از این مقامات خارجی بعدا در خاطرات مكتوب خود و یا در مصاحبه ها (تاریخ شفاهی كه در كتابخانه ها محفوظ است) از این خصلت معدودی از ساكنان ایران ابراز تعجب كرده بودند كه در «روزهای سخت» دست به سوء استفاده زده بودند!. این باورها، توفیر زیاد با ابراز نظر «جان ملكم» انگلیسی كه در دهه اول قرن ۱۹ به ایران آمده بود و خاطرات مورگان شوستر آمریكایی ندارد. برای اصلاح این خصلت ناروا، راه آموزش و تمرین اخلاقیات و معنویات توصیه شده است.