محاسبه آب معادل از پوشش برفی با پردازش تصاویر سنجنده MODIS

در مناطق کوهستانی شمال غرب ایران, بویژه در فصول سرد سال, بارش برف به عنوان مهمترین عنصر اقلیمی شناخته می شود

در مناطق کوهستانی شمال غرب ایران، بویژه در فصول سرد سال، بارش برف به عنوان مهمترین عنصر اقلیمی شناخته می شود. آب ذوب معادل ناشی از پوشش برفی می تواند، با اعمال عکس العمل های متقابل و مرتبط به هم در یک حوضه آبریز، سایر پارامترهای هیدرولوژیکی نظیر: جریان آب های سطحی، نحوه تغذیه سفره های آب زیرزمینی، وقوع سیلاب و پوشش گیاهی را متاثر سازد.

تحقیق در محدوده حوضه آبریز «آجی چای» که از دو کوهستان مهم سبلان و سهند سرچشمه گرفته و به دریاچه ارومیه ختم می گردد، صورت گرفته است. به منظور طراحی نقشه برف، تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS در محیط نرم افزارERDAS Imagine بر اساس الگوریتم های مختلف به صورت مرحله ای پردازش شد. سپس، در محیط نرم افزار ArcGIS ضمن بهره گیری از داده های نقطه ای ثبت شده توسط ایستگاه های برف سنجی، سایر عملیات تحلیل مکانی نظیر: تبدیل نقشه های توپوگرافی آنالوگ به فرمت رقومی، ایجاد مدل ناهمواری منطقه، استخراج اتوماتیک محدوده حوضه آبریز و طراحی چند ضلعی های «تیسن» به ترتیب اجرا شد.

با همپوشانی منطقی چند ضلعی های حاصله و نقشه سطح پوشش برف در محدوده تاثیر هر ایستگاه زمینی در محیطGIS ، میزان همبستگی بین مقادیر بارش برف ثبت شده، مساحت هر کدام از زیر حوضه ها و آب ذوب معادل مثبت ارزیابی شد و این مقدار برای سال آبی ۸۴-۱۳۸۳ (۲۰۰۵ میلادی) در کل حوضه (با مساحت ۳۶۳۲۴۹ هکتار) حدود شصت و شش میلیون مترمکعب محاسبه گردید.

نتایج نهایی نشان دهنده قابلیت پردازش تصاویر MODIS در روند مطالعه پوشش برفی می باشد، چرا که این سنجنده دارای تعداد باندهای بیشتر، میزان تفکیک مکانی قابل استناد و سری های زمانی متوالی است. بنابراین، با اجرای الگوریتم اتوماتیک برفی می توان تصاویر ماهواره ای را به صورت بهنگام پایش و خصوصیات هیدروکلیماتیک حوضه های آبریز در مقیاس منطقه ای را جهت کاربردهای متنوع پردازش نمود.

عنوان	فایل
محاسبه آب معادل از پوشش برفی با پردازش تصاویر سنجنده MODIS	application/pdf mohasebeye ab.pdf 594 KB	دانلود

علی اکبر رسولی

سلام ادهمی