تربیت را از چه سنی شروع کنیم؟

دوره پنج‌ساله دبستان، دوره‌ای حساس و از نظر تثبیت شخصیت اخلاقی و تربیتی، دورانی مهم است؛ دوره فراگیری آموزش‌های زیر بنایی و اساسی، پایه‌گذاری عادات، روابط کودک با دیگران …

دوره پنج‌ساله دبستان، دوره‌ای حساس و از نظر تثبیت شخصیت اخلاقی و تربیتی، دورانی مهم است؛ دوره فراگیری آموزش‌های زیر بنایی و اساسی، پایه‌گذاری عادات، روابط کودک با دیگران و آغاز پیدایش پاره‌ای از لغزش‌ها و انحرافات....

به همین دلیل در نظام تربیتی اسلام، توصیه‌هایی در جهت آموزش و مراقبت‌ها در این دوره به والدین و مربیان ارایه شده است؛ از جمله توصیه به تفکیک بستر، رعایت ضوابطی در معاشرت، تقویت مبانی مذهبی و اخلاقی، آموزش راه و رسم صیانت از خود، دفاع از شرف و انسانیت، ایجاد عادات مناسب در خواب و استراحت، دفع و تخلیه، پوشش و لباس و آموزش مقدمات لازم برای ورود به دنیای بلوغ.

در روایات متعددی مراحل مختلف رشد، به ۳ بخش ۷ساله تقسیم شده:

• هفت سال نخست: آزادی و بازی.

• هفت سال دوم: تأدیب.

• هفت سال سوم: به‌خدمت‌گرفتن و ملازمت. در واقع، کودک از حدود ۷سالگی، ‌تکلیف‌پذیر می‌شود و این، مرحله ادب کردن و آموزش دادن اوست. این دوره، دوران تمرین برای انجام تکالیف مورد انتظار است و باید تلاش شود کودک را به رعایت ظواهر آداب اسلامی، تمرین نماز خواندن، اجازه گرفتن به هنگام ورود به اتاق خصوصی والدین و جدا کردن بستر خواب، ترغیب و تشویق کرد.

هر چند هنوز کودک نسبت به حکمت آداب مزبور، فهمی ‌قابل توجه پیدا نکرده است اما از باب تمرین و کوشش، وی را به انجام آنها، تکلیف می‌کنیم، چرا که نفس رعایت آداب مطلوب، لغزش‌ها و آسیب‌ها را می‌کاهد. بنابراین باید توجه کرد که روایات دینی نیز به بعد تربیت جنسی بعد از هفت سالگی اشاره داشته‌اند. در این دوران باید قوانین احتیاطی برای مواجهه با مرحله آینده در فرآیند رشد را به کودکان آموزش داد.

این گفته به این معنا نیست که فعالیت‌های جنسی این دوره، ناشی از احساس حقیقی جنسی است، بلکه باید گفت تمام دوران کودکی، از جهاتی دوران خواب و غفلت است ‌اما اشاره و تأکید روایات، عمدتا جنبه پیشگیرانه و پرهیز از زودرسی فعالیت جنسی دارد.