آشنایی با شركت Huawei و ابعاد كسب وكار آن

این كدام شركت است ۱۰ درصد درآمدش را صرف تحقیق و توسعه می كند وقتی كه اسمش را به همراه دات كام داخل مرورگر تایپ می كنید, سایتی به زبان انگلیسی جلوی چشمانتان ظاهر می شود در گوشه ای از این سایت به عنوان بخشی از افتخارات شركت ذكر شده كه در سال ۲۰۰۲ به عنوان یكی از بهترین شركت های دنیا در مجله فورچون معرفی شده است

این كدام شركت است: ۱۰ درصد درآمدش را صرف تحقیق و توسعه می‌كند. وقتی كه اسمش را به همراه دات‌كام داخل مرورگر تایپ می‌كنید، سایتی به زبان انگلیسی جلوی چشمانتان ظاهر می‌شود. در گوشه‌ای از این سایت به عنوان بخشی از افتخارات شركت ذكر شده كه در سال ۲۰۰۲ به عنوان یكی از بهترین شركت‌های دنیا در مجله فورچون معرفی شده است. به سبك اغلب شركت‌های غربی آمار و جزئیات درآمدها و فعالیت‌های بازرگانی خود را برای آگاهی عمومی منتشر می‌كند. در دره سیلیكون (ایالت كالیفرنیا) دفتر بزرگی دارد. تأمین‌كننده بخشی از قطعات و نیازمندهای شركت مخابرات انگلیس (بریتیش تله‌كوم) است. به نظر شما این كدام شركت است؟ اگر فكر كردید داریم درباره یك شركت آمریكایی صحبت می‌كنیم كاملا اشتباه كردید. این یك شركت چینی است! تلفظ نامش كمی دشوار است. <هُواوی> صدایش می‌كنیم. اطوارهای بازرگانی به شیوه شركت‌های غربی را خیلی خوب بلد است. انصافاً دلارهای سرگردان در كشورهای درحال توسعه را خیلی خوب جذب می‌كند و البته همه این‌ها را از بركت یك راهبرد اثبات‌شده دارد : <خردورزی و مدیریت علمی>. اگر از این مشخصات خوشتان آمده است، این مقاله را بخوانید.

● سارس، سیسكو و سه‌تا كام

احتمال می‌دهم كه در سال ۲۰۰۳ مدیران شركت سیسكو دست كم سه بار به شدت نگران‌ شده باشند.دفعه اول وقتی بود كه مدیران سیسكو دیگر طاقت نیاوردند و از شركت چینی Huawei به دادگاه شكایت كردند. آن ‌هم به جرم دزدی! دفعه دوم زمانی بود كه سیسكو به فاصله كوتاهی از این ماجرا نسبت به اعلام رسمی متحد‌شدن دو شركت ۳Com- یك رقیب نام آشنا برای سیسكو - و هواوی، همان كه متهمش كرده بودند، ابراز دلخوری و نگرانی كرد. البته این اتحاد فوراً محقق نشد، زیرا گرچه تری‌كام و هواوی از سه سال پیش مذاكرات مربوط به این اتحاد را آغاز كرده بودند ولی دولت چین پذیرش رسمی این اتحاد را تا انتهای سال در لیست انتظار گذاشت. دفعه سوم هم زمانی بود كه گویا <آهِ> مدیران سیسكو، در شاكله كسب‌وكار این چشم بادامی‌های زیرك درگرفت و آن را برای مدتی تكان داد! معلوم نشد این ویروس شرور سارس از كجا نازل شد كه ناگهان همه دنیا را ترساند. ترسی كه یك‌باره همچون آوار بر سر‌و‌روی كسب‌و‌كار <هواوی> و بسیاری از دیگر كسب‌وكارهای چینی فروریخت. بازرگانان خارجی از وحشت ابتلا به سارس، سفرهای خود را به چین شدیدا كاهش داده بودند. گرچه این رویداد به صورت مقطعی بر مدیران هواوی بسیار گران آمد ولی این‌ها از آن بیدها نبودند كه با این بادها بلرزند. هرچه باشد مدیرعامل هواوی، آقای Ren Zhengfei از مقامات سابق ارتش آزادی بخش چین است! سارس كه مهم نبود! سرانجام وقتی كه در پایان سال ۲۰۰۳ دولت چین اجازه رسمی این ادغام اقتصادی را صادر كرد، این تری‌كام بود كه كام هواوی را شیرین و كام سیسكو را تلخ كرد و سیسكو برای سومین بار دلخور شد.

نمودار رشد میزان فروش خارجی هواوی طی سال های ۲۰۰۳-۲۰۰۰ برحسب میلیون دلار

داستانی كه در پاراگراف قبل خواندید، تنها یك سكانس كوتاه از داستان زندگی تجاری شركت هواوی بود. توجه به همین یك سكانس فوراً ما را هوشیار می‌كند كه این شركت معظم چینی كه دستی در صنعت فناوری اطلاعات دارد، چگونه شركتی است: یارش تری‌كام و دشمنش سیسكو. باقی داستان را خودتان شاید بتوانید حدس بزنید. اما برای این‌كه بتوانید تصویر مناسبی از ابعاد كسب‌وكار این شركت و میزان تأثیرگذاری آن بر صنعت آی‌تی به‌دست آورید، جالب خواهد بود كه نگاهی به فهرست مشتریان هواوی و دامنه حضور او در كشورهای مختلف دنیا داشته باشیم. از منظر اقتصادی، هواوی شركتی جهان وطن است.عجیب است كه از دل اقتصاد چین كه تا همین چند سال پیش واقعاً كمونیستی بود، موجودی تا به این حد جاه طلب متولد شود. برای من كه مدتی است اندر احوالات كسب و كار شركت‌های صاحب‌نام آی‌تی مشغول تحقیق و مطالعه هستم، جای هیچ تردیدی نیست كه خصیصه‌هایی كه هواوی از خود بروز می‌دهد تطابق كاملی با مختصات بازرگانی یك شركت غربی تمام عیار دارد. این‌ها تیترهای برخی از آخرین اخبار فعالیت‌های تجاری این شركت است: هواوی و زیمنس در زمینه فناوری شبكه قرارداد همكاری امضا كردند، بانك مركزی الجزایر قرارداد هواوی با شركت مخابرات این كشور را تضمین كرد، هواوی به كشور تونس برای برقراری اولین ارتباط مبتنی بر فناوری WCDMA كمك می‌كند، روترهای جدید هواوی توسط بریتیش تله‌كوم با موفقیت آزمایش شد، هواوی در ماه مارس ۲۰۰۳ اعلام كرد كه موفق به كابل كشی ۳۰۰۰ كیلومتری فیبر نوری برای یك شركت مخابراتی فرانسوی به نام LDCom كه در زمینه خطوط تلفن ثابت فعالیت می‌كند، شده‌است. پیش از این نیز هواوی طی قراردادی، بین ۲۰ شهر آلمان خطوط فیبر نوری را برپا كرده بود. شركت‌های مخابراتی چینی به همراه هواوی نمایشگاه ارائه توانمندی‌های خود را در صوفیه (بلغارستان) برپا كردند و ...مشتریان بزرگ هواوی كدام شركت‌ها هستند؟ شركت مخابرات كشور امارات متحده عربی (اتصالات)، شركت اتصالات سعودی (عربستان)، مخابرات مصر، چاینا موبایل، چاینا تله‌كوم و چاینا یونی‌كام (سه شركت بزرگ مخابراتی در چین)، شركت مخابرات تایوان (ساندی)، تله‌كوم برزیل و حتی اوراس‌كام كه یكی از غول‌های مخابراتی در خاورمیانه‌ است و اخیرا در تبلیغات تلویزیونی‌اش در شبكه سی‌ان‌ان می‌گوید : و اینك موبایل در عراق! گویا دامنه امپراتوری چینی هواوی تا زیرساخت‌های كشور جنگ‌زده عراق هم كشیده شده است. از سال ۱۹۸۸ كه هواوی تأسیس شد، این شركت یكی از موفق‌ترین كسب‌وكارهای چینی بوده‌ كه توانسته دوباره رویای امپراتوری پهناور چین را، البته این بار در بطن ارتباطات و فناوری اطلاعات در منطقه آسیا زنده كند.

سال میلادی/ ۲۰۰۰ / ۲۰۰۱ ۲۰۰۲ / ۲۰۰۳

میزان سفارها/ ۲۶۵۸ / ۳۰۸۳/ ۲۷۰۰ / ۳۸۳۰

درآمد خالص / ۳۴۵ / ۲۵۸ / ۱۰۸/ ۳۷۰

گردش مالی حاصل از اموراجرایی / ۲۵۵ / ۲۰۴/ ۳۱۱/ ۳۶۵

هزینه تحقیق و توسعه/ ۱۷۹ / ۳۴۲/ ۳۶۳/ ۳۸۵

بازگشت حاصل از سرمایه خالص/ ۴۲درصد/ ۲۰درصد/ ۹درصد/ ۲۳درصد

آن‌طور كه هواوی در سایتش ادعا می‌كند، سال ۲۰۰۳ (همان سالِ مثلاً بد، كه ویروس سارس ظهوركرد) حجم قراردادهای این شركت به رقم قابل‌تامل ۸/۳ میلیارد دلار رسیده بود كه نسبت به سال پیش از آن ۴۲ درصد رشد داشته و بالغ بر یك میلیارد دلار از این رقم، یعنی حدود ۲۷ درصد از این قراردادها مربوط به كشورهای خارجی بوده است. نكته جالب این‌كه اگر میزان قراردادهای خارجی هواوی را در همین سال با سال پیش از آن مقایسه كنیم، معلوم می‌شود كه درآمدهای برون‌مرزی هواوی حدود ۹۰ درصد رشد داشته است و این به معنی آن است كه هواوی در سال ۲۰۰۳ به عنوان یك چهره خوش‌نام در سطح بین‌المللی ظاهر شده است. پیش‌بینی مدیران هواوی این است كه فروش برون‌مرزی این شركت در سال میلادی جاری، همین میزان از رشد را از آن خود كرده و نزدیك به ۲‌ میلیارد دلار خواهد رسید. تكرار جهش تقریباً صددرصدی فروش خارجی هواوی پیام معنی‌داری برای كارشناسان اقتصادی دارد و آن این‌كه هواوی همچون یك شركت مهاجم قصد تسخیر سریع بازارهای منطقه را دارد. حضور ۸ دفتر مركزی بین‌المللی و ۵۰ دفتر نمایندگی هواوی در كشورهای مختلف جهان موید این فرضیه است.یك نكته جالب دیگر در كسب وكار هواوی، نحوه مهره‌چینی مراكزR&D این شركت در سراسر دنیاست كه خبر از استراتژی بلند‌مدت این شركت برای رویارویی با غول‌های صنعت فناوری اطلاعات در كشورهای صنعتی می‌دهد. علاوه بر شانگهای، پكن و چند شهر مهم چین، مهمترین مراكز تحقیق و توسعه شركت هواوی در دره سیلیكون(كالیفرنیا)، ایالت تگزاس (دیگر ایالت كلیدی صنعت الكترونیك در آمریكا)، استكهلم (سوئد، از كشورهای صدر جدول در فهرست مشهور E-Readiness موسسه اكونومیست لندن)، شهر بنگلور هند (شهر مهم صنعت آی‌تی در هند) و مسكو (پایتخت روسیه، یكی دیگر از پهناورترین كشورهای جهان) قرار دارند. از كنارهم گذاشتن این واقعیت‌ها چه پیامی برداشت می‌كنید؟

● هواوی چه محصولات و خدماتی دارد؟

هواوی یك شركت تولیدكننده تجهیزات ‌مخابراتی و ارتباطی است كه تقریبا در تمام زمینه‌های مرتبط فعالیت می‌كند و خدماتی دارد. گرایش عمده هواوی به سمت ادوات و سیستم‌های شبكه موبایل خصوصاً فناوری CDMA و WCDMA است. این شركت در واقع یكی از بازیگران فعال حوزه ۳G (نسل سوم تلفن‌های موبایل) محسوب می‌شود. هواوی همچنین در عرصه ساخت سوئیچ‌های فناوری باند پهن (xDSL) و سیستم‌های دسترسی به اینترنت پرسرعت نیز فعال است. سایر تجهیزات شبكه‌های دیتا مانند سوئیچ‌هایATM ، روتر و ادوات VoIP جزو مجموعه محصولات هواوی هستند. فناوری (WLL (Wireless Local Loop و دیگر ناوری‌های ارتباطات بی‌سیم، سیستم‌های ویدئو كنفرانس، شبكه‌های نوری و نیز سیستم‌های موسوم به Call Center (مراكز تلفنی) از دیگر زمینه‌های فعالیت این شركت است. بسیاری از محصولات هواوی متكی بر تراشه‌های اختصاصی ASIC یا (Application Specific Integrated Circuits) ساخت همین شركت هستند و هواوی بخش زیادی از درآمدهای خود را صرف تحقیق و توسعه همین تراشه‌ها و محصولات مبتنی بر آن‌ها می‌كند به گونه‌ای كه بر اساس ادعای مدیران هواوی، نزدیك به نیمی از كارمندان شركت، به نوعی درگیر فعالیت‌های R&D هستند. اختصاص ده درصد از درآمدهای شركت به فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی نشان می‌دهد كه رهبران هواوی بسیار مایلند این شركت از نظر فنی روی پای خود بایستد.

● شراكت با ۳Com

با وجودی كه تا همین چند سال پیش، میزان گردش مالی هواوی و ارزش بازار آن در حدی نبود كه بتوان آن را یك رقیب مطرح برای شركتی مثل سیسكو درنظر‌گرفت، اما اتحاد استراتژیك تری‌كام و هواوی معادلات بازار را تا حدود زیادی تغییر داد. تری‌كام به عنوان یك مارك خوش‌نام و شناخته شده و یك شركت مهم در دره سیلیكون (منطقه سانتا كلارا) با داشتن یك بازار وسیع و شبكه گسترده توزیع كنندگان، همان حلقه مفقوده‌ای بود كه هواوی جهان‌وطن و جاه‌طلب برای گستراندن تور خود در سراسر كره زمین كم داشت! در این شراكت گونه‌ای از تقسیم كار میان این دو صورت گرفته است. هواوی عمدتاً مواد اولیه لازم برای این كسب‌وكار بین‌المللی را فراهم می‌سازد: سوئیچ‌ها، روترها، انواع تجهیزات و ادوات شبكه‌ای، تیم مهندسین، پرسنل فروش و دیگر منابع بازاریابی را هواوی تأمین می‌كند. در مقابل تری‌كام از نام و مارك و شبكه فروش‌ خود برای فروختن این محصولات بهره می‌گیرد. دو طرف توافق كرده‌اند كه تری‌كام در تمام بازارها به استثنای ژاپن و چین كه حوزه اقتدار سنتی هواوی محسوب می‌شود، محصولات هواوی را با مارك خود تری‌كام بفروشد. در ژاپن و چین، هواوی علاوه بر این‌كه مجاز است محصولات قبلی خود را با همان مارك هواوی بفروشد، می‌تواند تحت مارك مشترك Huawei-۳Com یا ۳Com-Huawei نیز به بازاریابی محصولات بپردازد. سهم هواوی از این مشاركت۵۱ ‌درصد و تری‌كام ۴۹ درصد است.

پی‌نوشت:

(۱) از همكار گرامی، آقای صالحی كه اولین بار این شركت را به من معرفی كردند و اطلاعات ذی‌قیمتی را درباره آن دراختیارم قرار دادند، تشكر می‌كنم.

(۲) Asian Business - Dec ۲۰۰۰

بهروز نوعی پور

---