چگونه می توان از وبلاگ ها در خدمات كتابداری و اطلاع رسانی استفاده كرد

وبلاگ ها را اساسا بعنوان یك سرویس آگاهی رسانی حرفه ای تلقی می كنم با در نظر گرفتن خدمات Rss مربوط به آن كه یك تكنولوژی جهت افزایش استفاده از وبلاگ ها است, در این مقاله برآنم كه بصورت وسیع تر, به وبلاگ ها بعنوان یك منبع اطلاعاتی در خدمات كتابداری و اطلاع رسانی, نگاه مختصری بیندازم

وبلاگ‌ها را اساسا بعنوان یك سرویس آگاهی رسانی حرفه ای تلقی می كنم. با در نظر گرفتن خدمات Rss مربوط به آن كه یك تكنولوژی جهت افزایش استفاده از وبلاگ‌ها است، در این مقاله برآنم كه بصورت وسیع تر، به وبلاگ‌ها بعنوان یك منبع اطلاعاتی در خدمات كتابداری و اطلاع‌رسانی، نگاه مختصری بیندازم. جهت دوره كردن رئوس مطالب؛یك وبلاگ یك صفحه وب روزآمد است كه معمولا توسط یك شخص بوجود می آید و غالبا اطلاعات آن شخصی است و به شكل روزانه و بر اساس ترتیب تاریخی مطالب و به صورت طبیعی توسط نرم افزار خاصی تنظیم می شود.مدخلهای آن كوتاهند و هر چند ساعت یك بار یا بندرت هر چند روز یكبار روزآمد می شود.محتوی آن موضوعی است و وبلاگها می توانند نقطه نظرات مخصوص و حتی شخصیتی داشته باشند.معمولا یك وبلاگ یك اتوبیوگرافی روزانه،گزارش فعالیتها و گاهی علایق شخصی است[۲] (مانند Memex۱.۱ كه بوسیله آكادمی روزنامه نگاری john naughtonتهیه می شود) . اما غالبا ارزش محدود شده ای دارد؛چون هر كسی می تواند نظراتش را منعكس كند.به هر حال ممكن است دنیای آنها جالب باشدیانباشد.بیشترین فایده آن می تواند برای كسانی باشد كه مطالب عمومی را گزارش داده و در مورد آنها نظر می دهند مثل وبلاگ نویسان بغداد[۳] كه پس از تجاوز به عراق شروع به گزارش نویسی كردند اما آیا باید كارآنها را وبلاگ نویسی نامید یا حضور در زمینه جنگ؟ وبلاگهای آنها شامل یك ركورد روزانه از پستهای آمریكایی۱۱/۹ [۴] و تاثیرآن بر جهان، بعلاوه ی مواد مختلفی از منابع خبری بودند؛این موارد می تواند بعنوان روزنامه نگاری تلقی شود وبرخی افراد این شیوه روزنامه نگاری را به بحث گذاشته اند ؛ در این شیوه هر كسی باید قادر به توصیف وقایع ،بدون دخالت ویراستاران ، با تكیه بر هر نقد بعنوان كنترل كیفیت، باشد. سایر اخبار مربوط به وبلاگها ممكن است محتوی حرفه ای داشته باشند مثل: عوامل توسعه اقتصادی(اطلاعات و دانش در مواردیكه توسعه اقتصادی در راس امور است)[۵] و وبلاگ گوگل[۶] . تعداد زیادی از وبلاگهاشامل لیستی از مقالات جالب مجلات، قسمتهایی از وبلاگها و وب سایتهای دیگر و... همراه با نظرات دیگران،در یك زمینه موضوعی هستند كه كامپایلر به آنها بر می خورد مثل مجله الكترونیكیDan Gillmor در زمینه تكنولوژی[۷] ،(اخبار، نقدها)یا مجله Things (اخبار نوشته شده در موضوعات،گذشته،حال و آینده آنها)[۸] .موارد دیگر می تواند لیستی از منابع جدید وب باشد مثل منابع مواد آموزشی مهندسی از مركز آموزش مواد در انگلستان [۹]یا "Marylaine block long –established neat new staff" كه من این هفته روی وب پیدا كردم[۱۰].

مواردیكه معمولا در یك وبلاگ دیده می شود عبارتنداز:

۱-یك آرشیو از آیتم های گذشته (كه ممكن است قابلیت جستجو داشته باشد)؛

۲- توانایی خوانندگان جهت نظر دهی روی مطالب وبلاگ؛نظرات می توانند جامع باشند.در این قسمت می توان به وبلاگهای مربوط ،یا فقط به آنها یی كه به نظر نویسنده جالب هستند، لینك داد.مطالب ممكن است در قالب دسته بندیهایی ظاهر شوند.

یافتن و جستجوی وبلاگها

تعداد زیادی راهنماههای عمومی وبلاگها مانند:Blograma وجود دارد[۱۱](تا زمانیكه من این مقاله را نوشتم تقریبا ۸۰۰۰ وبلاگ لیست شده بود) و راهنماهایی كه راهنما ها را لیست می كنند:(Fagan finderشامل: وبلاگها، مجلات و Rss )[۱۲]. هر دوی راهنماههای یاهو[۱۳] و Open Directory[۱۴] بخشهای اختصاصی برای وبلاگها دارند. راهنماههاامكان تورق با موضوع و یا جستجوی توصیفی را دارند. موتورهای جستجوی مهم مانند google و alltheweb و موتورهای جستجوی تخصصی تر مثل Daypop[۱۵] محتوی وبلاگهارا در نتایج جستجوی خودقرار می دهند اگر چه بستگی به این دارد كه نتایج جستجوشامل مداخل وبلاگها باشد یا اینكه تحت الشعاع تعداد بسیار زیاد صفحات وب قرار گیرند. اگر دقیق تر به كاربرد وبلاگها نگاه كنیم،سه راه عمده وجود دارد كه از وبلاگها می توان استفاده كرد:۱- استفاده شخصی كتابداران برای روزآمد كردن اطلاعات؛۲- بعنوان منابعی برای توجه كاربران؛ ۳- بعنوان راهی جهت تهیه اطلاعات در مورد كتابخانه ها و خدمات آنها.وبلاگها پیشتر توسط كتابداران در ایالات متحده آمریكا مورد استفاده قرار گرفته اند، مثلا میتوان از وبلاگ Gary Prices resourceshelf [۱۶]نام برد كه منابع و مقالات جدید و خواندنی را در انگلستان شناسایی كرده و معرفی می كند،حتی قبل از اینكه این منابع در اینجا(انگلستان) شناخته شوند. به هر حال تعداد زیادی از وبلاگهای مفید در انگلستان وجود دارند مانند[۱۷] paul pedley در زمینه انتشارات حقوقی موثر بر كار اطلاعاتی، وبلاگ سواد اطلاعاتی[۱۸] Sheila webber یا phil Bradley[۱۹] ستون نویس update كه شخصی ترین آنهاست.شما حتی می توانید برخی از سیستمهایی را پیدا كنید كه كتابداران در جریان آن كار می كنند مثل:mike gardner۰۳۹;s metalib stuff .[۲۰] پیتر اسكات از كتابخانهsoskatchewan لیستی از وبلاگهای كتابداری از سراسر دنیا را نگهداری می كند[۲۱].او همچنین وبلاگ خودش رادر مورد وقایع و فعالیتهای كتابخانه تهیه می كند[۲۲] و خلاصه وبلاگ را بهمراه اطلاعات گسترده ای در مورد وبلاگها و Rss شامل اخبار و ابزار و راهنماهها منتشر می كند.كتابخانه ها باید كاربران خود را به وبلاگهای مناسب راهنمایی كنند، همانگونه كه برای وب سایتها و لیستهای بحث گروهی این كاررا انجام می دهند؛اگرچه تعیین ارزش آنها مشكلتر است و اینكه برخی از آنها درجه جدی بودن مطالبشان پایین است. یك فیلتر اولیه ی ناهنجار ممكن است نادیده گرفته شوداما با افزودن عناوینی مثل:Hate vodka و Greed تا حد زیادی راهنمایی شده و دارای یك تمركز واضحی می شوند،نسبت به وقتیكه بیشتر انتخابها شخصی باشند،اگرچه در این مورد كوته فكری كردن بسیار مشكل است اما به خوانندگان وبلاگها بستگی دارد.

كتابخانه ها و وبلاگها

هنوز تعداد كمی كتابخانه در انگلستان وجود دارند كه دارای وبلاگ شخصی هستند؛ معروفترین آنها وبلاگ Gateshead۰۳۹;s می باشد كه در این راه پیشقدم بوده است[۲۳]. وبلاگهای كتابخانه ها بر اساس مقاصد خود می توانند اهداف متنوعی داشته باشند.ارزیابی نیازهای اولیه مهم است و اطمینان از اینكه وبلاگ فرم مناسب برای ارتباطات است.سایر احتمالات میتوانند شامل اینها باشد:

۱- راهنمایی كاربران به منابع جالب، اخبار یا منابع مفید؛

۲- نظردادن در مورد فعالیتها و وقایع ملی، محلی در حوزه IT ، كتاب و دنیای كتابخانه ها؛

۳- تهیه اخبار از خدمات كتابداری و اطلاع رسانی؛ و

۴- تقاضای بازخورد یا نظرات و معمولا كمك كتابخانه در به كارگیری كاربرانش؛خصوصا آنها كه تا به حال كتابخانه را به صورت فیزیكی ندیده اند[۲۴].

نگهداری از تغییر محتوی برای ابقائ علایق خوانندگان مهم است.با اینكه ما تمایل داریم در مورد وبلاگها بعنوان یك پدیده ی عمومی فكر كنیم،محدودیتهای شبكه اینترنت؛ اگر انتشارات ما محرمانه باشند؛ وجود ندارد.عامل كلیدی كه وبلاگ نویسی را آنقدر عمومی كرده این است كه ایجاد یك وبلاگ بسیار ساده است و بر خلاف تهیه صفحات وب نیاز به مهارتهای HTML ندارد.نرم افزار مورد استفاده چهارچوبهایی با طراحی های مختلف و به شكلهای انتخابی تهیه می كند كه قادر به ایجاد یك وبلاگ در عرض چند دقیقه است.ضمنا كاربران با مهارتهای HTML می توانند این موارد را تغییر دهند؛ از جمله اینكه:رنگها را تغییر دهند، یك لوگو اضافه كنند، جدول بندی را تغییر دهند یا حتی خودشان چهارچوبی جدید تهیه كنند. مداخل وبلاگ معمولا بوسیله وارد كردن متن در باكس های مخصوص ایجاد می شوند، ضمنا ممكن است راههای ساده تری هم برای ایجاد لینكها یا گرفتن شكل بندی متن وجود داشته باشد. نرم افزار وبلاگ نویسی می تواند در یك سرور وب محلی باشد یا بوسیله تهیه كننده و میزبانی بوسیله آنها یا صفحات FTP برای یك سرور محلی استفاده شود.نرم افزار همچنین می تواند بصورت رایگان باشد یا با پرداخت كمی پول می توان از برخی مزایای خاص نرم افزار ها استفاده كرد.برخی سازمانها ترجیح می دهند كه خودشان نرم افزار ایجاد كنند.

---