در انتظار طلوع خورشید عصر

امیر مؤمنان ع در نهج البلاغه به صورتهای مختلفی از حضرت مهدی , آن یار سفر كرده, یاد نموده, گاه از یاد شیرین و سیمای دیدنی ایشان سخن گفته و گاه از آینده روشن بشری در زمان ظهور امام زمان عج و آخر الزمان و علائم آن سخن به میان آورده است

● نظری بر سیمای حضرت مهدی (عج) در نهج البلاغه

سال هاست كه بشریت به افق چشم دوخته و انتظار انسانی را می كشد كه پیام آور صلح، نیكی، عدالت و نیك سیرتی است.اعتقاد به منجی را می توان وجه مشترك تمام ادیان الهی دانست. مفهوم «انتظار » مقوله ای گسترده ، ژرف و عرفانی است كه در بسیاری از احادیث و روایات به جا مانده از معصومین (ع) بارها بدان اشاره شده است.

امیر مؤمنان (ع) در نهج البلاغه به صورتهای مختلفی از حضرت مهدی ، آن یار سفر كرده، یاد نموده، گاه از یاد شیرین و سیمای دیدنی ایشان سخن گفته و گاه از آینده روشن بشری در زمان ظهور امام زمان(عج) و آخر الزمان و علائم آن سخن به میان آورده است.

امیر مؤمنان درباره سیمای ظاهری حضرت فرموده اند: «جوانی چهار شانه، نیكو صورت و نیكو موی است كه موهایش برشانه فرو ریخته و نور صورتش، سیاهی موی سر و ریش او را تحت الشعاع قرار می دهد. پدرم فدای او باد كه فرزند بهترین كنیزان است. »

یاد شیرین مهدی و عشق مولا به فرزندان معصومش مخصوصاً امام زمان (عج) امان نمی دهد كه از آنها و اوصاف و كمالاتشان در جای جای نهج البلاغه یادی نكند و مردم زمان خود و آیندگان را به این صورت آگاه نكند: «آری زمین هیچگاه از حجت الهی خالی نیست كه برای خدا با برهان روشن قیام كند (آن حجت و امام) ظاهر و آشكار است و یا بیمناك و پنهان تا حجت خدا باطل نشود و نشانه هایش از میان نرود. تعدادشان چقدر و در كجا هستند؟ به خدا سوگند كه تعدادشان اندك ولی نزد خداوند بزرگ مقدارند (چرا) كه خداوند به وسیله آنان حجتها و نشانه های خود را نگاه می دارد تا به كسانی كه همانندشان را بر قلبشان تأیید و روح یقین را دریافته اند كه آن چه را خوشگذران ها دشوار با بدنهایی زندگی می كنند كه ارواحشان به جهان بالا پیوند خورده است آنان جانشینان خدا در زمین و دعوت كنندگان مردم به دین خدایند» آنگاه فرمود: «آه آه چقدر مشتاق دیدارشان هستیم».

از مسائلی كه امیرمؤمنان به آن توجه نموده، ادامه و استمرار امامت است در طول زمان تا دوران ظهور مهدی موعود(عج) و این كه هیچ زمانی خالی از حجت و امامی نیست. این همان سخن و مطلبی است كه در منابع شیعی و سنی آمده است كه خلفا و جانشینان پیامبر اكرم (ص) دوازده نفرند و همه از بنی هاشم هستند و به قول«شیخ سلیمان قندوزی» مقصود از دوازده خلیفه همان امامان دوازده گانه شیعه است زیرا نمی توان احادیث را بر خلفای راشدین تطبیق كرد چون تعداد آنان كمتر از دوازده است و نمی توان بر حاكمان اموی منطبق كرد چون بیشتر از دوازده نفر بودند و غالب آنها عناصر ظالم و ستمگر بوده اند.

گذشته از این آنها از دودمان هاشم نبودند بلكه از تیره امیه بوده اند و همین طور به خلفای عباسی نمی توان تفسیر كرد چون تعداد آنها نیز بیش از دوازده نفر است و افزون بر آن پیوسته با نزدیكان پیامبر در جنگ و ستیز بوده اند لذا راهی جز این نیست كه بگوئیم كه همان امامان دوازده گانه شیعه مقصود است.

كلام امیرمؤمنان در این زمینه چنین است: «بیدار باشید مثل آل محمد (ص) چونان ستارگان آسمان است اگر ستاره ای غروب كند ستاره دیگری طلوع خواهد كرد این امر تا ظهور امام زمان ادامه دارد و در دوران او است كه گویا می بینیم (در پرتو خاندان پیامبر(ص)) نعمتهای خدا بر شما تمام شده و شما به آنچه آرزو دارید رسیده اید.»

در جای دیگر صریحاً فرمود: «همانا امامان همه از قریش هستند كه «درخت» آنها را در خاندان بنی هاشم كاشته اند مقام ولایت و امامت در خور دیگران نیست و دیگر مدعیان شایستگی آن را ندارند .»

سالها قبل از تولد آن حضرت ،امیر مؤمنان خبر از غیبت یوسف زهرا می دهد و این خبر تلخ را برای همراهان و آیندگان بیان می كند كه : « بیدار باشید و براستی آن كسی از ما «یعنی حضرت مهدی (عج)» كه فتنه های آینده را دریابد با چراغی روشنگر در آن گام می نهد و بر همان روش صالحان رفتار می كند تا گره ها را بگشاید، بردگان (ملت های اسیر) را آزاد سازد و جمعیت گمراه پراكنده و حق جویان پراكنده را جمع آوری كند (حضرت مهدی سالهای طولانی) در پنهانی از مردم به سر می برد آنچنان كه اثرشناس، اثر قدمش را نمی یابد گرچه در یافتن اثر (و نشانه ها) تلاش فراوان نماید.»

و در بخش دیگر فرمود: «در آن هنگام اسلام غروب می كند و چونان شتری «در راه مانده» دم خود را به حركت در آورده گردن به زمین می چسباند او (حضرت مهدی) پنهان خواهد شد( و غیبت صغری و كبری آغاز خواهد شد) او باقیمانده حجت های الهی و آخرین جانشین از جانشینان پیامبران است. »

از نكاتی كه بسیار قابل توجه است این است كه امیرمؤمنان (ع) ظهور و قیام آن حضرت را نزدیك می داند این بشارت روح تازه، در كالبد خسته دلان دوران غیبت می دمد و باعث می شود رنج دوری از حضرت و فتنه ها و فسادهای آخر الزمان را با شهد شیرین یاد ظهور و نزدیك بودن آن تحمل نمایند.

علی (ع) می فرماید: «و چه نزدیك است امروز ما به فردایی كه سپیده آن آشكار شده .ای مردم، اینك ما در آستانه تحقق وعده های داده شده ( برای دوران ظهور ) و نزدیكی طلوع آن چیزهایی كه بر شما پوشیده شده و ابهام آمیز است قرار داریم.»

از امتیازات بزرگ تشیع در انتظار مصلح جهانی، این است كه آینده ای روشن و امید بخش را چشم براه است كه توسط عدل گستر جهان ایجاد خواهد شد. بشارت به چنین آینده ای را تك تك امامان معصوم داده اند و در راس آنان حضرت علی (ع) می فرمایند : «دنیا پس از سركشی در زمان ظهور مهدی (عج) به ما روی می كند، چونان شتر بد خوی كه به بچه خود مهربان گردد.»

پیشوای مومنان از مهمترین دستاورد های حكومت ولی عصر را زنده شدن اسلام ،قرآن و سنت می داند و می فرمایند : «مهدی (عج) كتاب و سنت پیامبر را (كه تا آن روز متروك مانده ) زنده می كند .» و در خطبه ای دیگر ادامه می دهند : «او نظریه ها و اندیشه ها را تابع قرآن می سازد. »

حضرت از دیگر ره آورد های دوران ظهور و حكومت عادلانه امام عصر را آزادی انسان ها از بردگی و ستمگری عنوان می كنند و می فرمایند : «و فردایی كه شما را از آن هیچ شناختی نیست و زمامداری حكومت می كند كه غیر از حاكمان امروزی است كه عمّال و كارگزاران حكومت ها را بر اعمال بدشان كیفر خواهد داد.»

حضرت با تاكید بر نزدیكی ظهور امام دوران، امامت حضرت مهدی را دوران تحقق آرزو های بشری می دانند و می گویند: «به آرزو های خود خواهید رسید».