سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا

بیستون، نامی به بلندای تاریخ


بیستون، نامی به بلندای تاریخ

کتیبه تاریخی بیستون که به عنوان هشتمین اثر تاریخی کشور به ثبت جهانی رسیده است، روزانه پذیرای مهمانان فراوانی از گردشگران داخلی و خارجی است.
از بیستون به نام‌های مختلف یاد …

کتیبه تاریخی بیستون که به عنوان هشتمین اثر تاریخی کشور به ثبت جهانی رسیده است، روزانه پذیرای مهمانان فراوانی از گردشگران داخلی و خارجی است.

از بیستون به نام‌های مختلف یاد شده، است از جمله بیستون را در زمان‌های قدیم به نام‌های بهستان و بغستان و در یونان باستان گیستاتوت اپوش به کار می‌بردند.

شهر بیستون و محوطه تاریخی آن از جمله نقاط تاریخی است که تقریبا از هر دوره‌ای اثری در پهنه آن دیده می‌شود. نقش برجسته و کتیبه داریوش اول یکی از همین آثار است که متعلق به دوره هخامنشی است. این اثر در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه، بر روی صخره معروف به بیستون حجاری شده است. نقش برجسته هرکول اثر دیگری است که متعلق به دوره اشکانی است و در سال ۱۳۳۷ش به هنگام احداث جاده همدان ـ کرمانشاه شناسایی شد، این نقش مرد نیرومند کاملا عریانی را نشان می‌دهد که در زیر سایه درختی بر روی نقش شیری لم داده است. نقش برجسته مهرداد دوم هم متعلق به دوره اشکانی است که در پایین نقش برجسته داریوش اول در کوه بیستون دیده می‌شود. این نقش از دوران مهرداد دوم به یادگار مانده است و به سال‌های ۱۲۳ تا ۱۱۰ قبل از میلاد تعلق دارد.

در قسمت شرقی نقش برجسته مهرداد دوم، روی همان صخره، نقش گودرز دوم اشکانی همراه با کتیبه‌ای به خط یونانی حجاری شده است. این نقش برجسته، صحنه پیروزی گودرز دوم را بر رقیبش مهرداد نشان می‌دهد.

نقش برجسته بلاش

در دامنه کوه بیستون و در قسمت شمال شرقی برجسته گودرز، تخته سنگی به شکل چهار ضلعی نامنظمی دیده می‌شود و در سه طرف آن نقوش حجاری شده قرار دارد. نقش میانی، «بلاش» شاه اشکانی را به حالت تمام رخ با گردنبندی بر گردن و کمربندی به کمر نشان می‌دهد.

فرهاد تراش

این صفحه به طول ۲۰۰ و عرض ۳۰ متر در دامنه کوه بیستون، در فاصله ۳۰۰ متری جنوب نقش برجسته داریوش اول تراشیده شده است. در دامنه این صفحه، سکویی قرار دارد. در جلوی این سکوی خاکی دیواری به طول ۱۵۰ متر ایجاد شده است. روی برخی از این بلوک‌های سنگی و نیز برخی از سنگ‌های پراکنده اطراف آن، علائم سنگ‌تراشان ساسانی به اشکال مختلف نقش شده است. بنای بیستون نیز تقریبا مستطیل شکل در جهت شرقی-غربی در شمال کاروانسرای صفوی بیستون و روبه‌روی فرهاد تراش، در زیر جاده قدیمی همدان ـ کرمانشاه قرار دارد.

نیایشگاه مادی بیستون

در زیر کتیبه و نقش برجسته داریوش اول در بیستون، بقایای یک بنای سنگی دیده می‌شود. این بنا صفه‌ای به بلندی یک و نیم متر است و به صورت خشکه چین با سنگ‌های نتراشیده، ساخته شده است.

رسول مرادی