یکی مثل باب دیلن

معرفی آلبوم

رندی نیومن طی ۴۰ سال گذشته در کنار باب دیلن و پل سایمون یکی از برجسته‌ترین خواننده- آهنگسازان آمریکا به‌شمار می‌رود. اولین آلبوم با نام «چنگ‌ها و فرشته‌ها» بعد از گذشت ۹ سال از آخرین آلبوم او تابستان امسال به بازار آمد و با استقبال زیادی از سوی منتقدان و هوادارانش روبه‌رو شده است. طنز یکی دیگر از ویژگی‌های کار نیومن است. در ترانه «فقط یک دختر» نیومن از زیبایی دختر جوانی می‌خواند که شیفته اوست و دختر جوان هم عاشق او. در ترانه Potholes شخصیت ترانه در باره از دست دادن حافظه در سنین بالا می‌خواند که شاید گاهی هم به نفع انسان است؛ چون چاله‌های زندگی را فراموش می‌کند اما حیف که دوستان آنها را فراموش نمی‌کنند و از آنها یاد می‌کنند. کاش آنها هم دچار فراموشی می‌شدند. در ترانه A Piece of the Pie می‌خواند: «تو می‌گویی که بیشتر از هر زمان دیگر سخت‌تر کار می‌کنی/ تو می‌گویی که دو جا کار می‌کنی و همینطور همسرت/ در ثروتمندترین کشور دنیا زندگی می‌کنی/ فکر نمی‌کنی که زندگیت باید بهتر از این می‌بود» اینجا نیومن هدفش افزایش روزافزون بین ثروت و فقر است و حتی به خودش هم طعنه می‌زند و می‌خواند «خدای من اینجا بوی گندی پیچیده چه بالا و چه پایین/ ثروتمندان ثروتمندتر می‌شوند/ من خود از آن آگاهم» بعد از یک دهه ساختن موسیقی فیلم به اعتراف خود نیومن، او چند میلیونی می‌ارزد.

موسیقی نیومن موسیقی نیواورلئان است که خود موسیقی جاز را هم در برگرفته است. او با مهارت به تکنیکی که آن را بازی با کلمات (هنگامی که موسیقی حال و هوای کلمات را ترسیم می‌کند) می‌نامند ترانه‌های خود را با موسیقی آرایش می‌کند. اما مهارت و قابلیت کار نیومن بیش از هر چیز در تبدیل فکر ژرف به کلمات و موقعیت‌های ساده است. او در دنیای موسیقی پاپ شاید تنها هنرمندی است که قادر به خلق با احساس‌ترین موسیقی فیلم ( A Bug’s Life، Monsters, Inc) است و از سویی دیگر بحث‌برانگیزترین آلبوم سال.

● با عمق و بی‌جنجال

«البو» به آرامی و بدون جنجال به تدریج به یکی از بهترین گروه‌های بریتانیا تبدیل شده است. از اولین آلبوم آنها «خواب در عقب» تا آلبوم سال ۲۰۰۵ «رهبران دنیای آزاد» هر آلبوم البو، عمق بیشتری پیدا کرده است. «کودک به‌ندرت دیده شده» نام تازه‌ترین آلبوم این گروه است. محتوای آلبوم، طبق روال تمام آلبوم‌های البو مسائل جدی را در بر می‌گیرد. تعدادی از اعضای گروه تازه پدر شده‌اند و آلبوم به یاد دوست صمیمی گروه برایان گلنسی خواننده/ ترانه‌سرای اهل منچستر که اخیرا درگذشت تهیه شده است. آلبوم با آهنگ «استارلینگ» آغاز می‌شود. موسیقی ترانه با جوی غمگین شروع و با صدای شیپور نقطه‌گذاری می‌شود تا هاروی از به دنبال افتادن در پی معشوقی می‌خواند: «تو تنها چیز هستی در هر اتاقی که هستی – من سمج، خودخواه و فرسوده هستم.» صدای با احساس هاروی ترانه را متاثر می‌سازد. آهنگ «میروربول» که یکی از آهنگ‌های برجسته آلبوم است، درباره حال و هوای پدر شدن است. چطور در دنیایی بدون شروع و بی‌انتها آدمی غرق در لحظات، گمشده در گذشته، حال و آینده، روان به هر سویی، افقی را می‌یابد.

تازه رسیده از راه، روحی جدید در پدر می‌دمد. ترانه‌های البو همیشه دور از جملات تکراری و مبتذل بوده است و هست. و این چیزی است که البو را جلوتر از دیگر گروه‌های همدوره خود نگاه داشته است. ولی کیفیت کار البو بیشتر در ریزه‌کاری است. البو همیشه از نظر موسیقی خالص جذاب‌تر از دیگر گروه‌ها بوده است. هر عنصر موسیقی چه گیتار‌ها، سازهای زهی، سازهای مختلف کوبه‌ای و چه هر ذره صدا که برای ایجاد فضا و حال آلبوم نواخته و ضبط شده با دقت خاصی تنظیم شده است. ترانه بعد از ترانه تنظیم‌های موسیقی البو با زیبایی خاصی به کلمات روح و حال می‌بخشد. اینجا فرق کار بین لباس‌های یکنواخت بدون شکل از قبل دوخته شده با لباس‌های پرو شده توسط یک خیاط ماهر است. گاهی موسیقی ساده و بدون درهم ریختگی بیشتر بیانگر احساسات یک ترانه است. در آهنگ «دوست ما» (Friend of Ours) هارمونی و ملودی‌ای ساده، ترانه را همراهی می‌کند. هاروی از عشق خود برای دوست تازه از دست رفته می‌خواند و با او خداحافظی می‌کند. ترانه چند سطری بیش نیست اما تا زمانی که موسیقی و ترانه به نقطه اوج خود می‌رسد انگار که یک سمفونی یا یک اپرا به اوج خود رسیده است. «دوست ما» یک نمومه عالی از هنر تنظیم موسیقی و ترانه است.

● یک موسیقی زنده

هشت سال از اولین آلبوم گروه ارکستر سینمتیک و چهار سال از آخرین آلبوم این گروه می‌گذرد. ولی با به بازار آمدن چهارمین آلبوم این گروه «مه فلور» ارکستر سینمتیک موفق به تثبیت جایگاه خود به عنوان یکی از موفق‌ترین گروه‌های موسیقی جاز یا الکتروجاز شده است. موسیقی گروه ترکیبی از موسیقی جاز و کلاسیک در قالب موسیقی فیلم است. سازهای الکترونیک و تکنیک‌های دی‌جی‌ها ماهرانه، آلبوم را معاصر نگاه می‌دارد. در طول فعالیت خود ارکستر سینمتیک موفق شده که حال و هوایی منحصر به‌فرد برای موسیقی خود بیافریند. موسیقی با ملودی‌های ساده ولی عمیق شروع می‌شود و با گذشت زمان پیچیده‌تر یا با لایه‌های مختلف صدا و سازهای دیگر تکمیل می‌شود. به شکلی که شنونده را با خود به درون می‌برد. جیسون سواینسکو سینمتیک را در اواخر دهه ۹۰ میلادی بنیان گذاشت. قبل از آن در زمانی که دی‌جی بود با استفاده از سمپلر - دستگاهی که با آن قسمت‌هایی از موسیقی را ضبط می‌کنند- ایده‌هایی که در ذهن خود داشت ضبط می‌کرد.

در ابتدا گروهی از نوازندگان جوان و مسلط (بر سبک موسیقی جز آزاد) را گرد هم آورد تا ایده‌هایی که در ذهن خود داشت و قبلا با کمک سمپلر آنها را ضبط کره بود به شکل زنده اجرا کنند. اولین آلبوم گروه Motion در سال ۱۹۹۹ میلادی به بازار عرضه شد که با استقبال گرم منتقدان روبه‌رو شد. به دنبال آن، در سال ۲۰۰۲ آلبوم Everyday راهی بازار شد. بعد از کنسرت‌های پیاپی و موفقیت در جشنواره جاز مونترال، سینمتیک ارکستر موسیقی متن فیلم مردی با دوربین (سال ۱۹۲۹) ساخته ژیگا ورتوف، کارگردان روسی را ساخت.