نیروی انتظامی مظلوم, دختركان معصوم

همانگونه كه انتظار می رفت شروع این طرح, كه البته در اذهان عمومی به «مبارزه با بدحجابی» معروف شد, از سوی بسیاری از مردم مورد اقبال واقع شد اما در محافل سیاسی و فرهنگی واكنش های متفاوت و بعضا متضادی داشت

۱) برخی دستگاه‌ها می‌گویند به جای برخوردهای نیروی انتظامی باید كار فرهنگی بشود.

۲) كشف ۴ میلیون لیتر مشروبات الكلی در سال گذشته (تنها ۲۵ درصد مشروب توزیع شده در كشور)

۳) تشبیه ایجاد امنیت توسط نیروی انتظامی درپارك لویزان، به آسایشگاهی برای ناامنی‌ها و تجاوزات به عنف در سال گذشته.

۴) مردم از انتشار تصاویر و فیلم‌های مبتذل و مستهجن از افراد مشهور در آینده تعجب نكنند.

۵) وجود دو میلیون معتاد رسمی و تفننی در كشور.

۶) مزاحمت‌های خیابانی برای دختران نا‌امنی درست كرده.

۷) انداختن برخی مقامات، ورزشكاران، بازیگران، در دام پیام‌های مستهجن تصویری و... از اهداف برنامه‌ریزی‌شده دشمنان است.

۸) وبلاگ‌ها و سایت‌های اینترنتی با آموزش‌های غیر‌اخلاقی و برقراری ارتباط نامشروع از طریق اینترنت و...

۹) در حریم خصوصی افراد وارد نمی‌شویم.

۱۰) طبق نظرسنجی‌ها برقراری امنیت اخلاقی و ناموسی دغدغه نخست مردم است.

۱۱) افزایش احساس امنیت در جامعه تا پایان سال ۸۶

اینها سرفصل‌های سخنان اخیر مسئول مستقیم امنیت اجتماعی و اخلاقی كشور (فرمانده ناجا‌) بود كه با شروع طرح امنیت اخلاقی در اردیبهشت ۸۶ بیان شد.

قطعا با مطالعه سرفصل‌های فوق حتی كسانی كه دغدغه فرهنگی ندارند دچارنگرانی می‌شوند و اولین خواسته آنان، اقدام قاطع مسئولان برای برخورد با ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی است.

همانگونه كه انتظار می‌رفت شروع این طرح، كه البته در اذهان عمومی به «مبارزه با بدحجابی» معروف شد، از سوی بسیاری از مردم مورد اقبال واقع شد اما در محافل سیاسی و فرهنگی واكنش‌های متفاوت و بعضا متضادی داشت.

در این‌كه برای نهادینه كردن هنجارهای اخلاقی در جامعه كار فرهنگی مقدم بر كار پلیسی است و پلیس باید اخرین حربه باشد شكی نیست و از طرفی تجربه بعد از انقلاب نشان داده گرچه در شعار و حوزه نظری همواره مراكز فرهنگی خود را در اقدامات فرهنگی مقدم دانسته و مدعی بوده اند اما در حوزه عمل به هنگام پیشامدهای ناگوار اخلاقی و اجتماعی همواره ناجا در نوك پیكان حمله‌ها و انتقادها بوده است.

در شروع این طرح، متاسفانه‌ مانند همیشه ذهن‌ها به طرف نفی و اثبات برخوردهای قهری متوجه شد و به رغم این‌كه به تصریح مسئولان ناجا پرسنل نیرو توصیه به برخوردهای ارشادی و محترمانه شده‌اند‌(۱) و برخورد قهری و پلیسی متبادر به ذهن‌ها در این طرح وجود ندارد مگر بسیار اندك، متاسفانه برخی موضعگیری‌های عجولانه، مجال پرداختن بی‌دغدغه به چگونگی یافتن راهكار برای به ثمر رسیدن درست طرح را از مسئولان گرفت یا آن را كم‌اثر نمود و طوری وانمود شد كه گویی «ناجا» با عده‌ای دختركان و پسران معصوم و ناآشنا به آموزه‌های دینی اعلان جنگ نموده است‌!

ما در این یادداشت قصد و مجال پرداختن همه جانبه به موضوع را نداریم و می‌خواهیم از یك زاویه به این موضوع نگاه كنیم.

قطعا یكی از دغدغه‌های اصلی والدین در جامعه ایرانی از دیر باز تاكنون دغدغه‌های فرهنگی و اخلاقی فرزندان است.

اما واقعیت ان است كه تفاوت والدین دیروز و امروز، در توانایی انتقال آن بایدها و نبایدها به فرزندان، تفاوتی به گستردگی علم و تكنولوژی مدرن و جدید امروز با علم و تكنولوژی گذشتگان است.

واقعا امروزه نقش والدین در شكل‌گیری شخصیت فرهنگی فرزندان چه مقدار است‌؟ آیا تاثیر‌پذیری اعضای خانواده و عمدتا فرزندان از محیط و ارتباطات جامعه بیشتر است یا از خانواده و والدین‌؟ امروزه یك نوجوان چه مقدار وقت خود را با رادیـو و تلوزیون و اینترنت و مدرسه و كافی‌نت و ورزش و... می‌گذراند و چه مقدار از وقت مفید خود را با والدین‌؟ البته نقش والدین نقشی كلیدی و كیفی است و قصد انكار نقش تربیتی والدین را ندارم اما در سنجش نسبت تاثیر این دو نقش كدام یك پررنگ‌ترند؟

با این نگرش است كه به نظر می‌رسد دستگاه‌های فرهنگی و نظارتی جامعه نیز باید وظایفی جدید متناسب با تحول ناگهانی كه در این بخش به وجو آمده برای خود تعریف كنند و باید نهادهایی در بیرون از محیط خانه این نقش سازنده را عهده‌دار شوند در این مسیر قهرا باید نیروی انتظامی و پلیس در انتهای كار باشد اما از آنجا كه سایر حوزه‌های متولی یا مدعی فرهنگ اخلاقی و عمومی جامعه، وظایف خود را به درستی انجام نمی‌دهند، این نیرو خود را وارد معركه می‌كند و حتی مردم برای برقراری امنیت اخلاقی در خارج از محیط خانواده دست به دامن نیروی انتظامی می‌شوند.

● والدین: نیروی انتظامی مواظب فرزندان ما باشد!

توجه كنید!

حجت‌الاسلام و المسلمین رحمانی، نماینده ولی فقیه و رئیس‌ سازمان عقیدتی ـ سیاسی «ناجا» گفت: بعضی از خانواده‌ها در تماس با «ناجا» از عدم پوشش مناسب فرزندان خود گلایه دارند و همواره از مأموران می‌خواهند از طریق برخوردهای ارشادی، اقدام كنند چرا كه تذكرات پلیس را موثرتر می‌دانند(۲)

در بطن این تقاضای والدین برای كنترل فرزندان دلبند خود و یاری خواستن از پلیس، چه پیامی نهفته است؟

شكی نیست كه شاكله اصلی فرهنگ جامعه ما، مذهبی است و حتی اگر اندكی از خانواده‌ها دغدغه دینی نداشته باشند اما به دلیل حضورشان در یك جامعه دینی و بازخوردها و بازتاب‌هایی كه طبعا در بروز ناهنجاری‌ها برای همان خانواده‌ها در عرف و جامعه رخ می‌دهد، آنها نیز به نوعی این تشویش ذهنی را برای آینده فرزندان خود دارند و همواره دغدغه تأمین‌ امنیت اجتماعی و اخلاقی فرزندان خود را در دل دارند.

كافی است به تنوع ارتباطات خارج از محدوده خانواده كه به دلیل شرایط تحصیل و كار وتفریح و... پیش روی فرزندان است، نظری بیندازیم و دام‌هایی كه بر سر راه آنان گسترده شده و هر روزه تیتر اصلی جراید و رسانه‌ها مملو از خبرهای تلخ و تكان دهنده در این زمینه است مروری داشته باشیم در این صورت خواهیم دید بسیاری از والدین امكان یا توان كنترل موثر فرزندان خود را عملا از دست داده‌اند و در عصری كه به تعبیر صاحب‌نظران، به عصر گیجی و سردرگمی والدین (‌و به تعبیر نگارنده عصر مظلومیت ایشان‌) است، والدین در عملی كردن این خواسته خود به نحو دلخواه، ناتوانند.

با این توصیف است كه نقش دستگاه‌های حاكمیتی، یك نقش اساسی و وظیفه‌ای غیر‌قابل‌اغماض و تسامح می‌نماید اما همواره شاهد متهم شدن این دستگاه‌ها به كوتاهی در مسائل فرهنگی از سوی دستگاه‌های دیگر هستیم بسیار از زبان مسئولان فرهنگی كشور شنیده‌ایم كه باید كار فرهنگی اساسی و ریشه‌ای انجام داد و متعاقب آن بلافاصله از همین متصدیان شنیده‌ایم كه متاسفانه‌ كار فرهنگی ریشه‌ای و پایدار نكرده‌ایم!

● اعتراف مشاور رئیس‌جمهور به كم‌كاری دولت در مسائل فرهنگی‌!

آخرین موضعگیری در این مورد را مشاور رئیس‌جمهور محترم در امور اطلاع‌رسانی و رسانه (آقای كلهر) داشتند كه در نامه‌ای سرگشاده! (۳) به فرمانده «ناجا»، دستگاه‌های فرهنگی دولت را مورد انتقاد شدید قرار داده و به كوتاهی آنها در امور فرهنگی صحه گذاردند‌؛ نامه‌ای كه گرچه به ظاهر به حمایت از فرمانده «ناجا» و اقدامات وی رقم خورده بود، اما با اندكی دقت روانشناسانه در متن آن، گویی بیانیه‌ای بود در توبیخ و فرافكنی ناهنجاری‌های فرهنگی موجود و توصیه به فرمانده «ناجا» برای عدم افراط و تفریط در برخورد با هنجار‌شكنان و به نحوی اظهار همدردی و همراهی با ایشان، در صورت افراط «ناجا» در برخوردها‌!

در بخشی از این نامه چنین آمده:

فقط جهت تذكر عرض می‌كنم.... كه افراطی‌گری و تفریطی‌گری هر دو توصیه شیطان بزرگ است و آمریكا نیز فرزند شیطان پیر یعنی انگلوصهیونیست‌هاست !

و در جای دیگر تصریح نموده:

پس اولین تذكر را باید به آموزش و پرورش، آموزش عالی، ارشاد اسلامی، حوزه هنری، رسانه‌ها و... بدهیم. اینان كه امروز بازیچه وسوسه‌های دشمن قرار گرفته‌اند و خود به عنوان یك آسیب‌رسان فرهنگی، این بیماری واگیردار شوم را به دیگران منتقل می‌كنند ثمره كشت و كار فرهنگی دیروز رسانه‌ها، نهادهای آموزشی، فرهنگی، هنری و... خود ما هستند.

البته چه خوب بود ایشان كه یقینا نظراتشان در دولت و رسانه ملی تاثیر گذار است، این نامه را به وزرا و مدیران رسانه یا مجلس محترم می‌نوشتند و اینچنین یادآور می‌شدند كه‌: حال كه نیروی انتظامی به رغم همه طعن‌ها و انگ‌ها، برای دفاع از نجابت و عفت فرزندان عزیز و معصوم این مرز و بوم پا به عرصه گذاشته، بیایید به حكم وظیفه قانونی و شرعی، با تخصیص بودجه و برنامه‌سازی و وضع قوانین، آستین همت بالا زده و آینده اخلاقی فرزندان این مرزوبوم را تضمین كنید تا در آینده دیگر نیازی به ورود نیروی انتظامی ـ كه باید اقتدارش را در مواجهه با اشرار و سارقان و... به نمایش بگذارد ـ در این عرصه‌ها نباشد.

این‌كه این نامه و توصیه با چه هدفی و از چه موضعی برای مسئول امنیت كشور كه منصوب مستقیم رهبر عزیز انقلاب است و نماینده ویژه رهبری نیز در «ناجا» بر اقدامات این نیرو نظارت دارد، نوشته شده، سؤالی است كه محملی برایش نیافتیم‌!

به هر حال روشن است كه اگر نهادها و رسانه‌های متولی فرهنگ كشور وظیفه خود را عمل كنند،حداقل با واكنش‌ها و موضعگیری‌هایی كه از سوی برخی محافل بر علیه «ناجا» در این‌گونه طرح‌ها مشاهده می‌شود روبه‌رو‌ نخواهد بود و چه بسا تسامح «ناجا» و عدم برخورد با این‌گونه ناهنجاری‌ها به ظاهر برای كسب وجهه این نیرو به‌صرفه‌تر باشد‌؛ اما وقتی اكثر مسئولان فرهنگی و آگاه‌ترین فرد به این مسایل در سمتِ مشاور رئیس‌جمهور، به صراحت اذعان می‌كند كه دستگاه‌های فرهنگی دولتی در كار خود كوتاهی ‌كرده‌اند آیا می‌توان جوانان معصوم این مرز و بوم را به حال خود رها كرد تا سر از ناكجاآباد فرهنگ منحط غرب درآورند و اگر دوباره مسائلی همچون وقایع پاكدشت، یا توزیع فیلم فلان بازیگر صدا‌وسیما و... رخ داد آیا نیروی انتظامی دوباره قربانی انتقادها نخواهد شد؟

ر ـ ثرایی

پی‌نوشت:

۱ـ خبرگزاری مهر ۳/۲/۸۶

۲ـ نماینده ولی فقیه و رئیس‌ سازمان عقیدتی سیاسی ناجا در گفت‌وگو‌ با خبرگزاری مهر ۳/۲/۸۶

۳ـ بازتاب ۴/۲/۸۶

---