ریفلاکس

برگشت اسید از معده به مری که اصطلاحا ریفلاکس نامیده می‌شود،یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی است. این بیماری اگر چه ماهیتی خوش خیم دارد ولی در صورت بی‌توجهی و طولانی شدن …

برگشت اسید از معده به مری که اصطلاحا ریفلاکس نامیده می‌شود،یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی است. این بیماری اگر چه ماهیتی خوش خیم دارد ولی در صورت بی‌توجهی و طولانی شدن بیماری گاه عواقب وخیمی به همراه خواهد داشت.

محیط داخل معده همواره پر از ترشحات اسیدی است. دریچه‌ای که بین معده و مری واقع شده است به شکلی طراحی گردیده که از برگشت این مواد به داخل مری که نمی‌تواند خود را در مقابل اسید معده حفظ کند، جلوگیری می‌کند.مهم‌ترین علامت این بیماری احساس سوزش در پشت جناغ سینه است که معمولا دقایقی بعد از غذا بخصوص غذاهای پرادویه، چرب و آبکی ایجاد می‌شود.

البته گاهی بیماری به صورت تلخی یا کز بودن دهان بعد از بیدار شدن یا حتی سرفه‌های مکرر خود را نشان می‌دهد. حتی گاهی این بیماری با دردهای پشت جناغ سینه که شبیه درد قلبی هستند ظاهر می‌شود. نکته مهم این است که بدانیم این درد و یا سوزش می‌توانند نشانه بیماری قلبی باشند به خصوص اگر بعد از فعالیت بدنی ایجاد شوند و حتما پزشک مشکل قلبی را در اولویت تشخیصی قرار خواهد داد.

چند عامل برگشت اسید از معده به مری را تسریع می‌کند: نخست زیاد شدن فشار روی معده که می‌تواند به دلیل چاقی، پوشیدن لباس‌های تنگ، کمربندهای محکم، بارداری و... باشد. دوم دراز کشیدن بعد از غذا که نیروی جاذبه، غذا را به سمت مری سوق می‌دهد. سوم مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی که دریچه مری به معده را شل می‌کند شامل انواع ادویه‌ها، چای پررنگ، قهوه و.....

مهم‌ترین و موثرترین راه درمان ریفلاکس در افرادی که اضافه وزن دارند، کاهش وزن است که به طرز معجزه آسایی ریفلاکس را کم می‌کند. اجتناب از خوردن و آشامیدن حدود ۲‌ساعت قبل از خواب، پرهیز از غذاهای چرب و پرادویه، پرهیز از سیگار و دخانیات نیز می‌تواند از ایجاد ریفلاکس پیشگیری کند. بلند کردن قسمت بالای تخت (شیب بدن زمان خواب) نیز موثر است. در صورتی که این روش‌ها نتوانند علائم بیماری را کنترل نمایند باید از دارو استفاده کرد.

خوردن ۲ قاشق غذاخوری آنتی اسید نیم ساعت بعد از غذا و زمان رفتن به رختخواب، استفاده از داروهایی که حرکات دستگاه گوارش را تقویت می‌کنند مثل متوکلوپرامید و در نهایت داروهایی که اسید معده را کم می‌کنند مثل فاموتیدین، رانیتیدین و سایمتیدین اساس درمان را تشکیل می‌دهند.

در صورتی که با این درمان نیز فرد از نظر علائم کنترل نشود بررسی‌های بیشتر با آندوسکوپ و درمان‌های قوی‌تر مثل داروی امپرازول یا پنتاپرازول لازم است.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی