یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

حفظ سلامت تن و جان باتغذیه سالم


حفظ سلامت تن و جان باتغذیه سالم

تا وقتی عادات غذایی چون زیاد خوردن شیرینی جات و نمک و چربی و نیز کم مصرف کردن شیر و لبنیات و سایر منابع کلسیم اصلاح نشوند, از هر روش درمانی هم که برای کنترل این بیماریها استفاده شود, یک گام هم به سمت سلامتی برداشته نخواهد شد

تا وقتی عادات‌ غذایی چون‌ زیاد خوردن‌ شیرینی جات‌ و نمک‌ و چربی و نیز کم‌مصرف‌ کردن‌ شیر و لبنیات‌ و سایر منابع‌ کلسیم‌ اصلاح‌ نشوند، از هر روش‌ درمانی هم‌ که‌ برای کنترل‌ این‌ بیماریها استفاده‌ شود، یک‌ گام‌ هم‌ به‌ سمت‌ سلامتی برداشته‌ نخواهد شد. البته‌ اصلاح‌ این‌ عادات‌ غذایی نادرست، گاو نر میخواهد و مرد کهن‌ به‌ علاوه‌ یک‌ برنامه‌ غذایی صحیح تا همین‌ یکی دو دهه‌ پیش، خود ما یا مادرانمان‌ برای پذیرایی مهمان‌ از شربت‌ بیدمشک‌ و زعفران‌ و یا فالوده و‌‌ طالبی استفاده‌ میکردیم، در هنگام‌ صرف‌ غذا، دوغ‌ جزء جدانشدنی سفره‌ مهمانیهایمان‌ بود.‌یادگرفتن‌ عادات‌ خوب‌ دیگران، یک صنعت پسندیده است‌، مثلا یک‌ عادت‌ خوب‌ مردم‌ آسیای جنوب‌ شرقی، استفاده‌ سویا به‌ جای گوشت‌ قرمز است.‌

● از قدیمی ها یاد بگیریم‌

تغذیه‌ای که‌ مادران‌ برای مدرسه‌ بچه‌هایشان‌ میگذاشتند، نخودچی و کشمش، گندم‌ و شاهدانه‌ بو داده‌ و نان‌ و پنیر و سبزی بود. در آن‌ زمان‌ خبری از یخمک، کاکائو، چیپس‌ و پفک‌ نبود و یا حداقل‌ مانند امروز، بچه‌ها از این‌ تنقلات‌ استقبال‌ نمیکردند.‌ در قدیم‌ بدغذایی اصلا وجود نداشت، خانم‌ خانه‌ همه‌ نوع‌ غذایی از باقلاپلو با گوشت‌ و آبگوشت‌ گرفته‌ تا کله‌جوش‌ درست‌ میکرد. و همه‌ اعضای خانواده‌ باید بدون‌ اعتراض‌ میخوردند. در حالی که‌ امروزه، ممکن‌ است‌ چندین‌ غذا به‌ دلیل‌ بدغذایی اعضای خانواده‌ اصلا تهیه‌ نشود زیرا‌ مثلا‌‌ خورش‌ کرفس‌ را پدر دوست‌ ندارد، سالاد کاهو را پسر نمیخورد و یا املت‌ را همه‌ اعضای خانواده‌ اصلا نمیپسندند.‌

در گذشته‌ خانم‌ها، اندازه‌ شکم‌ همه‌ را میدانستند و غذا را طوری درست‌ میکردند که‌ اصلا دانه‌ برنجی هم‌ باقی نماند، این‌ عادت‌ باعث‌ میشد تا غذا تازه‌ به‌ تازه‌ تهیه‌ شود. در آن‌ زمان، خوردن‌ غذا هم‌ طبق‌ برنامه‌ای منظم‌ و سروقت‌ انجام‌ میشد، استراحت‌ بعدازظهر نیز راس‌ زمان‌ خاصی و به‌ مدتی معین‌ برقرار بود. در حالی که‌ امروز، آن‌قدر برنامه‌های روزانه‌ افراد بینظم‌ است‌ که‌ گاهی افراد شام‌ را به‌ جای ناهار، ناهار را به‌ جای صبحانه‌ میخورند، برخی هم‌ اصلا به‌ یاد نمی آورند که‌ چیزی خورده‌اند یا نه.‌ اگر غذاها پرچرب‌ تهیه‌ میشدند و یا روغن‌ کرمانشاهی به‌ برنج‌ افزوده‌ میشد، در عوض‌ پیر و جوان‌ آنقدر فعالیت‌ میکردند که‌ کمتر کسی چاق‌ میشد. در حالی که، امروز هیچ‌کس‌ وقت‌ نیم‌ساعت‌ ورزش‌ را هم‌ ندارد اما همه‌ میتوانند چند ساعت‌ پای تلویزیون‌ بنشینند و تخمه‌ بشکنند و چیپس‌ و پفک‌ بخورند!‌

● بدون‌ برنج‌ هرگز!

خیلی از خانواده‌ها غذای بدون‌ برنج‌ را، غذا نمیدانند، حتما باید هم‌ شام‌ و هم‌ ناهار برنج‌ بخورند. آنها از نخوردن‌ برنج‌ هراس‌ دارند و وقتی رژیم‌ لاغری میگیرند، میگویند ما نمیتوانیم‌ برنج‌ را حذف‌ کنیم. برنج‌ یکی از غذاهای پر انرژی است‌ که‌ اگر با کره‌ و یا روغن‌ کرمانشاهی تهیه‌ شده‌ باشد، این‌ انرژی صد چندان‌ میشود.‌ یکی از عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ قند خون، چربی خون‌ و چاقی، همین‌ برنج‌ است. خیلی ها میگویند: عادت‌ داریم‌ آنقدر بخوریم‌ تا دل‌درد بگیریم.

اکثراً‌ بعد از بروز چاقی، مبالغ‌ گزافی را حاضرند، بپردازند تا یک‌ کیلو از وزنشان‌ کم‌ شود، آنها حاضر به‌ انجام‌ هر کاری هستند، بدون‌ آنکه‌ توجه‌ کنند کاری که‌ انجام‌ میدهند تا چه‌ اندازه‌ عوارض‌ دارد. در حالی که، با ترک‌ این‌ عادت‌ غلط‌ و مصرف‌ متعادل‌ برنج‌ (حداکثر در یک‌ وعده‌ غذایی) میتوان‌ به‌ راحتی به‌ تناسب‌ اندام‌ دست‌ یافت. دکتر مظهری، رئیس‌ انجمن‌ تغذیه‌ و متخصص‌ تغذیه‌ و رژیم‌ درمانی میگوید: استفاده‌ از انواع‌ رژیم‌های نامتناسب‌ و غیر علمی لاغری، افراد را به‌ ریزش‌ مو، کم‌خونی، پوکی استخوان‌ و ضعف‌ عصبی مستعد میسازد در حالی که‌ با به‌کارگیری یک‌ رژیم‌ غذایی کم‌ کالری مناسب‌ میتوان‌ به‌ تدریج‌ به‌ نتیجه‌ دلخواه‌ دست‌ یافت.‌

● پیتزا لذیذترین‌ غذای خطرناک

یکی از محبوب‌ترین‌ غذاهایی که‌ جوانان‌ و نوجوانان‌ و متاسفانه‌ بچه‌ها از آن‌ استفاده‌ میکنند، پیتزاست. اکثر متخصصین‌ تغذیه، مصرف‌ پیتزا را به‌ دلیل‌ سوسیس‌ و کالباس‌ و انرژی فراوانی که‌ دارد، توصیه‌ نمیکنند. مطالعات‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ مصرف‌ مداوم‌ غذاهایی که‌ سوسیس‌ و کالباس‌ از اجزای اصلی آنهاست، التهاب‌ روده‌ و معده‌ را به‌ همراه‌ دارد و با مصرف‌ طولانی مدت‌ آن‌ فرد مستعد سرطان، خصوصا سرطان‌ کولون‌ نیز میشود.

دکتر مظهری معتقد است‌ که‌ انواع‌ همبرگر و پیتزاها ضمن‌ اشتهاآور بودن، فاقد محتوای لازم‌ بوده‌ و باعث‌ انباشتگی انرژی و در نتیجه‌ چاقی میشوند.‌ اما استفاده‌ از گوشت‌ مرغ‌و انواع‌ گوشت‌ سفید به‌ جای سوسیس‌ و کالباس‌ به‌ همراه‌ انواع‌ سبزیجات‌ در تهیه‌ این‌ غذا نه‌ تنها ممانعتی در مصرف‌ پیتزا ایجاد نمیکند، بلکه‌ یک‌ غذای اصلی و کامل‌ برای همه‌ گروه‌های سنی فراهم‌ میکند که‌ از مزه‌ بی همتایی نیز برخوردار است.‌

● شیرموز به‌ جای شیر

امروزه، اکثر بچه‌ها قبل‌ از رفتن‌ به‌ مدرسه‌ اصلا صبحانه‌ نمیخورند. در عوض‌ در زنگ‌های تفریح‌ از انواع‌ شکلات، کاکائو، چیپس‌ و بیسکوئیت‌ استفاده‌ میکنند. در هنگام‌ برگشت‌ به‌ خانه‌ هم‌ با آلوچه‌ و لواشک، اشتهای خود را کور میکنند و جایی برای ناهار باقی نمیگذارند. به‌ جای یک‌ عصرانه‌ مغذی به‌ خوردن‌ شیرینیجات‌ میپردازند و کمتر از میوه، شیر و لبنیات‌ و انواع‌ سبزیهای خام‌ استفاده‌ میکنند.‌

بچه‌ها به دلیل‌ بوی شیر، آن‌ را دوست‌ ندارند و اصلا از این‌ نوشیدنی استفاده‌ نمیکنند در حالی که‌ میتوان‌ به‌ جای شیر، شیرموز، شیرکاکائو (با کاکائو کم) و شیرهویج‌ را به‌ بچه‌ داد. با این‌ کار یک‌ عادت‌ بد به‌ یک‌ عادت‌ خوب‌ تبدیل‌ میشود همچنین‌ میتوان‌ با استفاده‌ از، ذرت‌ بو داده‌ (پاپ‌ کورن) و انواع‌ کیک‌های خانگی در کنار شیر یک‌ عصرانه‌ کامل‌ برای بچه‌ها تهیه‌ کرد.‌

مصرف‌ فرآورده‌های لبنی نظیر شیر‌ و ماست‌ در دوران‌ کودکی به‌ دلیل‌ پروتئین‌ و کلسیم‌ فراوانی که‌ دارند، نه‌ تنها مانع‌ از بروز پوکی استخوان‌ در سنین‌ سالمندی میشود بلکه‌ میزان‌ قد را نیز افزایش‌ میدهد، زیرا در صورتی که‌ فرد استعداد بلندی قد را ازنظر ژنتیکی نیز داشته‌ باشد، عواملی چون‌ عدم‌ تامین‌ ریزمغذیها و سیری زودرس‌ ناشی از مصرف‌ تنقلات‌ مصنوعی در کوتاه‌ قدی بسیار موِ‌ثر است.‌

در لوبیای سویا ترکیبی شبیه‌ به‌ هورمون‌ استروژن‌ وجود دارد که‌ ایزو‌ فلاون‌ نامیده‌ میشود و به‌ دلیل‌ فعالیت‌ استروژنیک، مانع‌ از بروز بسیاری از بیماریها میشود. مصرف‌ سویا به‌ دلیل‌ ایزوفلاون‌هایی که‌ دارد مانع‌ از بروز سرطان‌ سینه، پروستات، پوکی استخوان‌ و بیماریهای قلبی عروقی می شود.در صورتی که پروتئین سویا جایگزین پروتئین حیوانی شود خصوصا در افرادی که‌ دارای کلسترول‌ بالایی هستند، میزان‌ کلسترول‌ خون‌ کاهش‌ مییابد. اما آیا کیفیت‌ سویاهای تولید شده‌ در کشور‌ی مانند ژاپن‌ مرغوب‌ است‌ و همان‌ ارزش‌ غذایی را دارد؟ با وجودی که‌ روزبه‌روز از شیوع‌ بیماریهای عفونی کم‌ میشود ولی بر شمار مبتلایان‌ به‌ بیماریهایی افزوده‌ میشود که‌ با نحوه‌ زندگی خصوصا عادات‌ روزانه‌ ما ارتباط دارد.

● خوردن ماهی و کندی ابتلا به بیماری روانی

دو تحقیق نشان داده است که خوردن حداقل یک بار ماهی در هفته باعث کندی اختلالات روانی و ابتلا به چاقی در میانسالی می شود.

محققان با بررسی مردم شیکاگو طی شش سال دریافتند ماهی ها دارای اسیدهای چرب امگا- ۳ هستند که برای تقویت فعالیت مغز و کاهش سکته مفیدند.

خوردن منظم ماهی در میانسالی نیز باعث حفاظت از مغز می شود. خانم «مارتا کلر موریس» از مرکز پزشکی دانشگاه روش شیکاگو گفت: میزان ناتوانی مغز در میان کسانی که یک بار در هفته ماهی مصرف می کنند در مقایسه با افراد دیگر ۱۰ و ۱۳ درصد کمتر است. خوردن میوه و سبزیجات نیز مانند ماهی تاثیرات پیشگیرانه دارند.

گرد آورنده: کتایون کریمی



همچنین مشاهده کنید